Windhoek
Bayahi ba munzi wa Nzila kwa Makanga wiko wa Katima Mulilo mwa sikiliti sa Zambezi nebapila mwa simbwi kuzwa 2013 lumunyi lwapula lulenga simbule sesi shimbulula (transformer) mulilo wa gesi, kuzwateni ba yahi ba munzi oswana ba atumela kukwanisa silimo ba sina mezi.
Kubulelwa kuli taba yeo neibihile kwa maofisi a ba Nored mwa Katima Mulilo, kuzwateni sekubeiwa sesinca seo sisebelize feela biki, kafoo sichaba hape sebasiyala mwa lififi. Zeo ki kakuya ka nduna wa munzi John Muzilikazi, ya nayalile taba mabani kuba mutende wa New Era kuli mayemo ao a sali cwalo kuzwa 2013, ni haike kuli taba i kutezwi kubihiwa haňataňata. “Lu mwa simbwi kuzwelela 2013, akuna sesiezahezi kuzwa simbule sesi shimbulula mulilo (transformer) nesisebelize feela biki. Ni bihile taba ye haňataňata kono akuna nisesikana sebaezize, batalusanga feela kuli lutatalima kwa teni, kacwalo alusaziba kuli ki mukwa maňi o luswanela kubiha kaona,’’ kwa talusa Muzilikazi ya na filikani. U ize kuli minzi yeli mabapa haina butata konji wa hae. Ba New Era hababuza za taba yeo, mupangi wa mulilo wa gesi kwa Nored Katima Mulilo ya na sikaizibahaza, kafo nonge nebihilwe teni, na sitatalile kualabela fataba yeo kakutalusa kuli a sikalumelelwa kualabela kuba mitende, kacwalo a kakanyeza mubihi wa makande kwa maofisi a matuna mwa Ondangwa kafoo litiko kaufela za kufumana kalabo nelipalile. Isali mwa taba yeswana, nduna Muzilikazi u ize, aki likayamana la mulilo wa gesi feela kono hamoho cwalo ni mezi, kakutalusa kuli munzi wa habo hauna mezi kuzwa silimo sesifelile kuzwelela mushini wa mata a lizazi o pompa mezi u siya kupompela mezi mwa tanka.
Taba ye niyona ya mbalanda sina ya mulilo wa gesi, lubihile taba kwa maofisi a ba bona za mezi mwa matakanyani. Nihaike nebatile feela kutotatuba nako ye babihelwa kono a basikakwenuha kuto lukisa, kacwalo lusabalibelezi kuli batoupanga,” kwa talusa Muzilikazi. U ize, nako yenebakile bataha ki nako ye nebabihezwi kuto tapisa siliba sene sizwisa mezi a masila kabaka la kuutela, kacwalo bamano kenisa siliba nebasika kutiseza maswalelo a kupompisa mezi kaona kono neba kwahelezi siliba kaufela. “Haluzibi sa kueza ka nako ya cwale, kuka mezi kwa minzi yeli mabapa ya libima ze ketalizoho ki kwahule, kubutuka kubabana ni limotikala, kacwalo batu bao kikale bakala kunyinyifaza mikelo ya mezi fa liliba zabona mi bakalile kulifisa N$1 kakuya ka likala zashimbile mutu. Ba lubinguta mwa lipokoto, lubakupa kuitahanela,” kwa talusa Muzilikazi. Nihakulicwalo yo muhulu wa bamezi, Oscar Mulonda nasikafumaneha kukona kualabela fataba yeo bakeňi sakuli u mwa naha ya Mbowela wa Africa kwa lipapali za COSAFA.