Sîsenao-i xa xoa hâ

Marikurib hîa !Khanǀgôab 2022 !nâ ra ǀammi, !aromas ge Agribanksa N$173 miljunsa ǂgarib tsî !hanaǂgāb !âb !aroma ǀkhuwis ase māǂui hâ. Nē marisa xus ge N$10.8 miljunsa ǂganamsensa marisihuib !aroma dī tsî ge ǂgaoǀkhādi ai dīǀoaǀoa khoen, !gōsase tarekhoedi tsî ǂkhamkhoen ǀkhuwi !âb !naka. Nē !nurib ge nē mariǀkhuwiǁgâub di mîgowaba-aob, Fillemon Nangonyab xa ǂoa ge wekheb Donertaxs ai ge dīhe. “Tarekhoedi tsî ǂkhamkhoen hui!nâs ǀgaub di !huis ge tarekhoedi 18 kurin ǀgapiga hâdi tsî ǂkhamkhoen (aore tsî tarese) 18-35 kōse hân, tsî ǂgarib tsî !hanaǂgās !nâ ǁkhāǁkhāǂuisen hâ khoen hîa 18 kurin ǀgapise hâna nî hui!nâse,” tib ge gere ǁgui!ā. Nangonyab gere ǁgui!āsa !oas ge 50 persentgu nē maris diga ǂgarib ǀkha ra tsoatsoa khoena !hū!âde ǁamabas ai ge hâ tsî !au ge 50 persentga kai tsî ǂkhariǀnû ǀgoan, anin tsî ûitsamaxūna nē khoena ǁamabas, hâ!khain tsî !garo!ās ai nî ǂgarib !aroma ǂhâbasa omga oms !aromas tsîna ge sîsenūhe. Agribanks ge nē huiǀgauba tarekhoedi tsî ǂkhamkhoen !aroma ǂgâxa-ōba ǀnî !aromas ge, ǁîna ǂgaoǂgao!nâsa in ǂgarib !nâ !â, ǁîn !aromab nē marisihuiǀgauba ǂgui !kharaga !gâi!gâna !khōǂgā hâ amaga. “!Gâi!gân hîa hân di ǀnîn ge, hāǀaro ra maris (interest) 7% ai hoa ǀkhuwidi ai hâsa nē ǀkhuwiǀgaub !naka, kurib ǁaeba mātare-oatsoatsoas ai!â ūhâs, mâiǁkhaes ase nî !gôa xū-i nî ǀkhais karao, ǁnâuguxoaǁguib !naka marisa ǀkhuwihes !aroma,” tib ge Nangonyaba ge mî. ǁÎb gere ǀgonǀgon!gaos ge, ai!âb ǁga gau daob !aromas Agribanksa nē ǀkhuwiǀgaub tarekhoedi tsî ǂkhamkhoen dib !naka nî ôa-amsa ǁîn nî !kharaga !âhuru-aon ǀkha sîsenǁareba ôa-amsa, ǁnâuguxoaǁguigu ǁamaxū-aon tsî ǁama-aon ǁaegu nî hâsa hîa ai!gûs nē ǂgari-aon disa nî ǁawosasiba mā tsî ǁî-aitsama ǂgom!gâsens ǁkhāsiba omkhâisa. “ǂGariba marisise ǂkhâ!nâs ge a ǂûn ǁawosasib di ǀgai, !khūsiba ǂnuwi tsî hoa!nâ-aixase !hūb sâuǁkhāsib ǀomkhâi kas xōǀkhā. Hâǀgara nî ǂgariba ǁawoǁawos !nâs ge tarekhoedi tsî ǂkhamkhoen di !amǂgāhesa kaise a ǂhâǂhâsa,”tib ge mîgowaba-aobe gere ǀgonǀgon!gao.