Namibiab ǁKhaubas ǀHûs ge !âubasensa !oa ǀgamǁî kurib !aroma ǁkhawa ǀnîkhamikō !gôab ǁkhākhāsenaona nî ǂgaikhâi, ǁîs di sîsenaon !gôabas ra ǀgaiǀgai ǂgao amaga, tib ge New Eraba ge ǂanǂui. 

Nē ǁkhawa ǁkhāǁkhākhâis ge aibe dana ǂgaeǂguis xa nî !khō!gâhe tsî ǀgamǁîse marisi mâsiba xu nî hâ. 

Nē a ǁaxa-ūhe ǁkhāǁkhākhâis !nâ !âs !aroman ge 100 000 xa a !nāsa !gôab di Namibiaǁîna ǂganamsende ge dī hâ i, ǁîna xun 57 000 ǀguina ǂgaoǀkhādi ai gere dīǀoaǀoase. ǀAms ain ge 3 000 ǁkhāǁkhākhâidi !âisende !âs ǂgaoǀkhāde a !kharu tsî ǁîna xu 1 451 ǀguina ai!â nî !kharuse a mâǂoase. 

Nē mâsiba !khō!gâ tsîb ge ǁkhaubas mîgowaba-aob, Petrus Shilumbuba ge mî, ǀasa ǁkhāǁkhākhâis di ǂâi!nâguib noxopa ǂhanusise !khō!gâhe tamasa tsîs nēsa hoan ga a ǂhomihetoa, o ǂhaistsise nî ǂanǂanhesa. 

Nē a ǁaxa-ūhe ǁkhāǁkhākhâidi ge aibe nî !gûǀam ǀasa ǁkhāǁkhākhâidi nî tsoatsoa-ūhes ai!â, tib ge Shilumbuba mî tsî ǀhûhâsib ai !nū!nâxasiba ge ǂgan, hâ nî ǁkhaukhâidi ǂhanusise ǂhôaǂkhanigu !nâ nî ǂanǂanhe amaga. 

“Nē a ǀhawe-ūhe ǁkhāǁkhākhâidi ge ǂâi!nâǁguiba !oa nē kurib Aoǁkhumuǁkhâb ǀams khami nî toa, ǁgoaǂuin daob !nâ nî ǀkhais karao tsîn ge ǁîna 7 ǀHōǂgaeb 2023 dis ai sîsen!khaigu tawa nî !nurisen, tib ge Shilumbuba mî tsî ai!gûs ǁkhāǁkhākhâidi dis ǀkhab nēsis kōse a ǂkhî !khaisa ge ǀaro. 

ǂOa ge kurib !nâ ge ǁkhaubas ministerisa 1 400 ǀasa ǁkhāǁkhākhâisa khoena ge !gaeǂgā, mâ ǂgiǂgosi ǀkharib hoab ǀorodomma 103 khoena ge !khō!oase. 

Sao ra ǀkharigu hîa hoan xa ǂgui !gôagu ǁanǂgāsabena ūhâgu, ǂgaiǀons ai Ohangwenab, Omusatib tsî ǀKhomas tsîn ge 117, 117 tsî 133 !gôaga ge !khō!oa. 

Namibiab ǁKhaubas ǀHûs ge ge ǁawoǁawo mâ !hao!nāsi !âb hoab nē ǂgaikhâidi !nâ nî ǂnûǁkhaebahe !khaisa. 

ǁNā-amagas ge ǂganamsenaona haresa !hūb di 14 ǂgiǂgosi ǀkharigu tsî 121 ǂgiǂgosi ǁhûi!nâǂharidi !nâ gere dīhe tsî ǀAeǁgams berosa xu ǀgui ǁnaetib !oa ǂoaxa tama ge hâ i. 

NDFs ǂgaeǂguis ge 2022ǁî kurib !nâ mîǁguiba ge ū, hoa ǀkharigu ǀguitikō !gôagu di ǂganamsende nî !khō!oa tsî ǂguros khami ǂgui !gôaba ūhâ ǀkharigu !nāsa !gôaga nî hōs ai !gû tidesa.