Marythar Kambinda

KATIMA MULILO – Lizazi la Lifasi la kukenisa, ili leli tabelwanga la 18 Muimunene neli bulukilwe mwa tolopo ya Katima Mulilo viki yefelile. Kezahalo yene hatisizwe mwasilimo sa 2018, yatabelwanga mwanaha Namibia kasamulaho akuhatiswa kililuko la silalanda. Mwamanzwi ane abalezwi kimubusisi wasikiliti sa Zambezi Lawrence Sampofu, likwambuyu wasilalanda Pohamba Shifeta naize muuso notaleleza likezahalo zekabona kuli silalanda sa bukelezwa, ili taba yekatisa bunde kwamasika acwale ni akwapili. Kalulo yeo iezahala kakubupa silikani ni tutengo twa kwamukunda ni sicaba kubukeleza silalanda.

“Lilalanda zetezi masila litisa matuku, kuekeza fakutisa kozi kwasilalanda,” nabulezi. Shifeta nabulezi hape kuli hañata lilalanda zetezi masila lifetuha mazwalelo aminañi, ili yetisa matuku aswanasina malaria. Nikuli ponahalo yamatakala, itisa kuli libaka zaluna, litolopo, ni mileneñi isike zahapa bapoti. “Sikiliti sa Zambezi sifumaneha mokuswanela, kuli sihape bapoti ni balipisinisi, sina haili mafitelo kuliba linaha zecwale kaZambia, Botswana ni Zimbabwe. Kacwalo sikiliti siswanela kuibabaza kakuba sesikenile kuli sihape bapoti ni balipisinisi,” nekubulezi Shifeta.

Mwamanzwi ahae Sampofu naize linuka za Kavango ni Lyambai sina halingiwa kuba zabutokwa kakutahisa mezi asebeliswa kwa njimo, lifolofolo ni batu, kuna ni tokwahalo yakukenisa silalanda, ni kuambuka kulatela zemaswe mwalinuka. “Makete kiabutokwa mwabupilo. Silalanda saluna siswanela kukena nako kaufela, ili kuli matuku aswanasina Kolera asike ataha. Kikwabutokwa kukenisa silalanda, isi feela kabaka la lifolofolo kono kabaka la luna cwalo,” nekubulezi mubusisi. Nabulezi hape kuli Zambezi kisimponi kakuli balipisinisi ni bapoti bataha kuzwelela linaha zecwale ka Zambia, DRC, Malawi, Angola, Malawi, Botswana ni Zimbabwe, kacwalo sikiliti siswanela kubonisa sibupeho sesinde sanaha Namibia.