Nihaike mubuso uyahile miyaho kubabaza, kufa tuto ni kutahisa kemelo kwa sicaba sesipila mwa sibaka sa pabalelo ya lifolofolo sa Bwabwata. Sicaba sa mushobo wa Khwe sesise sipilile mwa sibaka sa pabalelo yalifolofolo nako yetelele si ikutwa kukungulelwa kwatuko, hakutaha kwa liswanelo za sicaba, tuto ni litaba za sifumu. Kasibuabui Kaseta Khumalo sicaba nesi bilaezi hala litaba zecwale ka bunjebwe, kutokwa misebezi hala babanca, kutokwa kemelo ya khuta ya sizo, ni ketululo kuzelukiselizwe sicaba sesi kungulezwi kwatuko.

“Batu babasika kungulelwa kwatuko
bafumana lituso zelukiselizwe babakungulezwi kwatuko. Basweli kukena likolo kalitifo kuzwelela ofesi ya mubakweli kumubusi wanaha, kono habasika kungulelwa kwatuko. Nibilaezi taba yeo kuzwa silimo sa 2015 hane ni sali mwasitopa sa 11, kono hakuna tuso kutisa cwale. Kuna ni batu babatimezi kale ni batu babali kwanda naha babasweli kufumana kwatuso yeo, lubilaezi kona hakuna cinceho,” nekubulezi Khumalo.

Hana kupilwe kualabela falikakalezo zeo, muongaongi mwaofesi yebona za babakungulezwi kwatuko mwasikiliti sa Zambezi Esdrus Kaseba, nalumezi kuli kutokwa misebezi kukataza babanca kaufela mwanaha mi kupahami hahulu mwahala babakungulezwi kwatuko. “Kono haku konahalanga likolo la luna lina ni mukoloko wababanca babafelize lituto zabona kwalikolo zepahama, mi ufiwanga kwamaofesi amañwi kuli hakuna ni misebezi bafiwe. Likolo lakulikanelela kwabaana ni basali neli tambekile mukoloko one ungilwe mwalilimo zepeli zefelile kwa likolo la za misebezi,” nabulezi.

Kaseba nabulezi hape kuli ofesi ya sikiliti italelezanga milelo yateñi. Milelo yeo ingelezi cwalo twanelo ni kubabaza, tuso mwakalulo ya tuto, tuso ya buiketo bwa sicaba, ni kuaba mubu kaufela zatalelezwa mwahala sicaba sesi kungulezwi kwatuko. Sicaba sa Khwe sitokwa khuta ya sizo mwa Bwabwata. “Kuzwa naha hailukuluha lupila inge hakuna tukuluho. Balu abile fahali mwa Bwabwata. Babañwi balumelezwi kuuta likomu mwa Bwabwata kono luna babañwi babafumaneha kwa Chetto, Omega 3 ni Masambo halulumelelwi. Balubulelela kuli hakulumelelwi likomu mwasibaka sa lifolofolo. Kiñi milao yeo haiama feela luna?” nabuzize.

Naize babata kulima isi kulibelela feela kufiwa lico ki muuuso, kono bahanelwa ki manduna. Kaseba natolokile kuli kuna ni lingambolo hakutaha kwakufa mubu, kakuli kitaba yabutokwa kubona kuli babakungulezwi kwatuko bafiwa mubu. “Lingambolo likazwelapili ni tutengo totuswanela, ili likhuta za sizo, tutengo twa sikiliti, Likolo la Njimo, Mezi ni Kutisezo ya Mubu, hala totuñwi, kulika kufumana tatululo hala kuaba mubu,” nasepisize.