Muunda ubulaya balishumi ka alimuñwi

Home International Muunda ubulaya balishumi ka alimuñwi

n Aron Mushaukwa

Katima Mulilo – Batu balishumi ka alimuñwi batimezi mwasikiliti sa Zambezi kuzwelela makalo akweli ya Liatamani silimo se, kalibaka la muunda otaselize sikiliti setibiswanga kimuunda. Nuka ya Lyambai nenanuhile kufita famayemo asabisa silimo se, kakuli nefitelezi butelele bwamihato yesupile, ili taba yene tisize omuñwi wamuunda yemituna mwasikiliti.

Batu bamashumi ka alimuñwi nebatimezi kakutiba mwamezi hamoho cwalo nikutasezwa kilikwena ni likubu. Hala bao, bana basiko bababeli kwa Nsundwa nebatibile hane bayozwa kwasikolo kasamulaho mukolo wabona haufetuha. Bana banaha Zambia bababeli nebashwile mwalisa la Lyambezi kasamulaho wakutasezwa kikubu.

Zeo halili cwalo, mubabaleli walitapi ili muyahi wanaha Namibia natimezi hanali famusebezi, kasamulaho akulwaniswa nikuwisezwa mwamezi kimandui banaha Zambia, bane bayamba isi kamulao. Kezahalo yeo nebezi kwamulapo wa Kalimbeza kasamulaho basilelezi balitapi banaha Namibia, habayo tama bana banaha Zambia bababeli, bane bafumanwi inge bayamba isi kamulao kwalineku lanaha Namibia. Kono hane bali mwasisepenyana bana banaha Zambia bababeli seba balwanisa nikubakoma. Yomuñwi wabasilelezi balitapi sawela mwamezi nikutiba mi situpu sahae hasisi kafumanwa kale. Bayahi banaha Zambia bababeli neba balehile mi habasika tamiwa kale.

Hana bulela niba New Era Mubusisi wasikiliti sa Zambezi, Lawrence Sampofu, naize naile nisikwata sabatu kuzwelela kwakhuta yetuna ya Masubia ya Bukalo, viki yefelile kasipolopela kuyopotela libaka zetaselizwe kimezi amuunda mi mayemo ateñi nasa tabisi. “Nesi taba yende kutalima minzi yemiñwi, nemukona kubona batu babanze babuha sipolopela inge bayemi mwamezi, kumaswe luli,” nekubulezi Sampofu. Kono nasupile kuli muuso uitukiselize nako kaufela kututisa sicaba kanako yamuunda, kono kalulo yeo ikona feela kupetwa haiba sicaba inge sitabela kututa.

“Luitukiselize kufa lituso nako kaufela kubao baba tabela kututa. Bao baba satabeli halukoni kuba hapeleza kuli batute, mi lwaziba kuli hakuna yakona kuba hapeleza. Kacwalo kutata hahulu mi kibumai,” nekubulezi Sampofu. Silimo se nekulukisizwe likambe zetalu, kwa Luhonono, Kalimbeza, ni Musanga, ili teñi batu bane batutile nebafilwe matente. Bana basikolo basitopa sa bulobañwi nibasitopa sa bulishumi kuzwelela kwasikolo sa Muzii nibona neba tutiselizwe kwa Lusese.  Sampofu naize mayemo anuka ya Lyambai sa sweli kukutela fafasi mi Lamubulo nuka ya Lyambai nekutile fafasi kuzwa fa 7.1m kutaha fa 6.91m. Kwalineku lelinde kuna nisepo yakuli mezi haka kutela fafasi kukaba nilitapi mwasikiliti ili zeo kanako yacwale halibonwi. Lisa la Lyambai halibonaha kuli nilona litezi mezi amuunda, sepo kiyetuna kuli mwalikweli za Sikulu ni Muyana sicaba bakaikola litapi kabuñata.
Caption (Munzi):