Lahja Nashuuta
ǂHanub !Auga mâ ǂnûiǂgādi (NGOs) ge ǂgansa ge dī, ǂnuwihes ǂHanub ǂGaes dis hîa ǁnā ǂnûiǂgādi !auga1hūsi marisihuiga ge ǂoa!nâde nî huise is !aromas disa. Nē ǂgans ge ǁnāpas ge Ministeris ǂUrusib tsî ǀi !Oabas disa a ǂanǂan ǁaupexa di 120 !aruǀî sîsenxasiba ǁgau tama ǂnûiǂgāde ǁîdi sîsen ǁkhās di mā-amsa nî ǂoa!nâs disas khao!gâ ge sao, hana di ga ǁîdi kurikorobe sîsenxasiga ra ǁgau !nuriga sîǂgā tama nî īs karao. ǁNāti ī aoǁgaub ǂhanuba xu marisihuiba hōs dis ge !kharaga tsâǀgaugu tsî ǂâiǂhansende ge ǁgoaǂui, ǂhanub marisihuiba !khō!oas nî NGOdi aitsama mâbasensa !khom!nâ tsî ǂgaeǂguisa !ereamxasiba ǂgaoǀkhās ǁkhāsiba ǁau kai amaga. Sandi Tjarondab, NANGOFs di aiǂnû-aob ge gere mî, Afrikab ǂhanugu nî Europab !hūgu aiǁgausa sao tsî mariǂnûiǂuisa NGOdi !aromas tsîna ūhâsa. NANGOF ǂGaes ge ǁîs a danase ǀHûhâsigu ǂNûiǂgādi hîa ǂhanub !auga mâ ǂNûiǂgādi, ǂGoms-ai !Gao!gaosa ǂNûiǂgādi tsî Hûhâsigu ai !Gao!gaosa ǂNûiǂgādi Namibiab dide xu hâsa. Tjarondab ge ram î, nē dana ǂnûiǂgās ǁaupexa disi kuriga nēsi sîsenxa tama hâsa, ǁnāpas ge Europab !Gaeǁares hîa ǁnā ǁaeb ai dana marisi ǂkhâ!nâ-aose ge hâ isa a ǂgae-oasens khao!gâ. Tjarondab ge nē ǁnāhâ ǂnûiǂgādi di sîsenxa tama is marisi !nubusib, mario!nâsen khoena sîsen ǂgao tamas tsî sîsenaon di ǀorosib, ǂgae-oasens !auga!hūsi marisi hui-aon dis tsî Covid-19 di sîsenǂuib xa ge !aromahe. Ben Schernicki, sîsenǂuira direkteri !Gâi ǂûna ǂûs tsî ǂûn ǁAwosasib !Gaeǁares Namibiab dis (NAFSAN) ge Tjarondab ǀkha gere ǀhûǀgui.
“Tita ge ǀoasase nē ǂâiǀgauba ra ǂkhâ!nâ, amabes !nâ da ge marisiǂkhâ!nâs ǀgauba ǂhâ hâ. Xawes ge nēsa tā ǂhanuba xu ǀgui ga hâ. ǂHanub ge ǁîb !âba a mā ǁkhā xawe di ge aitsama mâbasen ǂnûiǂgādi tsîna ǁîdi ǀkhāba ga ǂgâxa-ū tsî nauhâ omkhâisens !âǀhuru-aon tsîna ga hui!â ,” tib ge ge mî. “ǀNî NGOdi hîa ǂhâǂhâsa !oabade ra mā di tsîn ge a tsâǀkhāsa, aiǁgause surigu ai !gao!gaosa ǂkhawadīb (GBV) khami. Hanab gsa ǂhanuba nē ǂnûiǂgāde ǀnîkhami ī !oabade nî māse ǂgaeǂgā tsî marisa a ǂnûiǂuibas tsîn ge kai hui base ī ǁkhā,” tib ge gere mî. Veronica Haimbilis, Gender Links dis tsîn ge NGOdi ga marisise a ǂkhâ!nâhes di aoǁguiba ra ǂkhâ!nâ. Kirsten Moeller Jensenni, danasîsenǂuira direkteri Omkhâisens Huib (DAPP) Namibiab dis dib tsîn ge ǁîb ǂkhâ!nâsa nē aoǁgauib !aroma ge mā.