New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Hage a popya shi na sha noondjamba koKasane

Hage a popya shi na sha noondjamba koKasane

2019-05-10  Loide Jason

Hage a popya shi na sha noondjamba koKasane

WINDHOEK- Omutse gwoshilongo omupresidente Hage Geingob  okwa hokolola kutya oondjamba moshilongo odha indjipala  okuza poondjamba 7,500 okuza momumvo 1995 sigo opoondjamba dhi li 24, 000 ngashingeyi. Presidente okwa li ta popi poshigongi shin a sha noondjamba mEtiyali lyoshiwike shika koKasane moBotswana.

Oshigongi shoka tashi ithanwa Kasane Elephant Summit osha gongalekwa kuGeingob onga omunashipundi gwoSouthern African Development Community (SADC), hoka a popi kutya shoka shi li eshongo enene lya taalela oondjamba moNamibia oshikukuta onkene oondjamba odhindji otadhi si molwa oshikukuta.

 Okwa ti woo limwe lyomomashongo oondyoka kutya oondjamba otadhi si ngele odha ipumu mumwe naakwashigwana e tadhi kutha aakwashigwana omwenyo.

“ Out shi shi kutya omashongo ngaka inaga pumba moshilongo shetu, noge li woo moshitopolwa ashihe shaSADC, onkene otwa tambula ko etotepo  lyoshiluku shika shedhina Elephant Management and Planning Framework, shoka tashi ka kwathela ookaume ketu mwaashika  opo tu wape okukondolola oondjamba dhetu muukumwe,” osho a hokolola ngaaka.
Okwa tsikileko kutya uushitwe ohau eta po oshimaliwa oshihwepo unene muushayi. Ta ti kutya kehulilo lyomuvo 2017, uushitwe owa eta po oshimaliwa tashi tengenekelwa poondola dhili oombiliona heyali miimaliwa yaNamibia shoka woo tashi vulu oku eta po oompito dhiilonga odhindji miitopolwa mbyoka.

Onkene omolwaashoka Namibia e li ta tsu aakwashigwana omukumo opo naanaa ya kale ye na mo olunyala lwa pashuka mokugamena iiyamakuti noshowo omidhingoloko ndhoka nonkalonawa yomudhingoloko.
“Ngashingeyi nduno otatu ningi onkambadhala opo oopolohalama ndhoka tadhi ndungike nokukwathela  iinima yopaushitwe  opo yi kwathele mokuyambula po oonkalonawa yaakwashigwana mboka ye li muushayi,” osho omutse gwoshilongo gwa hokolola ngaaka.

Okwa ti kutya shi ikololela kuushitwe nuukalinawa noshowo iipindi yoondjamba, Namibia oku a landula naanaa omilandu niipumbiwa mbyoka yi na okulandulwa  okuzilila koInternational  Trade in Endengared Species (CITES) noshowo okugandja ehumokomesho  okupitila miipindi mbyoka.

Onkene nduno , oshili onga oshizemo  kutya Namibia okwa landitha kondje yoshilongo  omahego  goondjamba  inaga longwa sha pokati komumvo 1999 no2008, oku ulika kutya  opuna ookondolola dhili nawa noomito lela dha ngambekwa okulanditha pambelwa.

Okwa ti kutya ngashingeyi Namibia okwa tambula ko omasheko agehe gena sha  nomwaalu  gwoondjamba  nonkalo yepangelo lyaBotswana nota gandja eyambidhidho komilandu ndhika oompe noopolohalama kombinga yomwaalu nuukalinawa woondjamba, na nkene  dhi na okulongithwa shoka sha etwa po kaantu ayehe  mboka ye na olunyala moKAZA.


2019-05-10  Loide Jason

Tags: Khomas
Share on social media