New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Opolisi yaSouth Africa ya yasha aakwashigwana nomangumi pethimbo lyepato

Opolisi yaSouth Africa ya yasha aakwashigwana nomangumi pethimbo lyepato

2020-03-31  Staff Reporter

Opolisi yaSouth Africa ya yasha aakwashigwana nomangumi pethimbo lyepato

JOHANNESBUR Aakwashigwana yomoshilongo shaSouth Africa, oyali ya yahwa nomangumi kopolisi yomoshilongo shoka omanga yali ya ngundumana momikweyo pondje yositola yedhina supermarket konima sho ya nyengwa oku kaleka aakwashigwana momagumbo ngaashi omulandu gwepato tagu ti.

Nonando oshilongo shoka oshina omwaalu gwaantu yethike pe 1,187 mboka ya monikwa ombuto ndjoka yedhina Covid -19, neso limwe lya lopotwa lya etithwa ngaa natango komukithi ngoka , onkee ngaa  oshilongo shika osho shina omwaalu guli pombanda gwaantu yena ombuto ndjoka menenevi lyaAfrica.
 Ompresidente gwoshilongo shoka Cyril Ramaphosa okwali a gandja omuthindo lomwelo kutya oshilongo shoka nashi pate uule womasiku omilongo 21 maantu ayehe ye vulithe poomiliona 57 mboka yeli moshilongo, elandulathano ndyoka tali tulwa po kopolisi noshowo etanga lyegameno moshilongo shoka.

Ashike esiku etiyali lyepato oshilongo shoka oshali tashi nyengwa oku kondolola aantu mboka opo ya iyuthe koondjindikila dhepato lyoshilongo molwomukithi ngoka. Oyendji nokuli unene mboka taya longo oyali ya monikwa ya ya kondje momwaalu omunene taya landa iikulya , ya thikama ya egamathana omanga yali ya pumbwa okwiikala kokule shoka tashi vulu oku falitha natango omukithi ngoka komeho mokwiindjipala.

Okwa hokololwa kutya aantu yethike pomwaalu 200 sigo 300 oyali ya monikwa mokukweyo komeho gwositola yiikulya  molyomakaya  po Yeoville, ehala ndyoka lishiwike nawa hali longelwa iikulumuna moshilongo shoka moJohannesburg.

Aantu taya kondjitha oku kaleka po omahala gawo oyendji inaya ipula nokuli okwiigamena opo yaakwatwe komukithi ngoka.
Opolisi ndjoka oya thiki nokuli momauho geli 10, etaya tameke taya umbu ooholo dhoomakenya dhuukitha maalandi moka.

 Aalandi mboka oya tameke nduno taya lyatathana etaya ngundumana ya fadhuke po  shoka sha etitha nokuli omukiintu ena okanona modhikwa a ihate po eta gwile pevi. Na konima opolisi oya tokola nduno opo yi longithe iimwati opo aantu ya vule oku longitha oompango dho ku kalathana ko kule opo aantu ya yande etaambathano lyomukithi ngoka gweshikisha. Ashike mondoolopa yaJohannesburg’s Alexandra, aaunduli yuutololi oyali taya kwathele opo aantu ya iyuthe komalombwelo ngoka ga tulwa po opo aantu ya kwatwe kombuto ndjoka.

“Ashike monena ndjika shoka unene twa tula miilonga ooshoka sho ku pititha po oshinano shoomita 1.5 mokulongitha uutemba wiikulya,” osho omukuluntu gwehala lyomalandelo lyedhina Alexandra Shopping mall, Lilly Bophela a hokolola ngaaka.

 Nonande okwiidheula noshowo okweenda komanyanyo kwiindikwa, oku landa iikulya noshowo iipubiwa yonakuyiwa okwa pitikwa ashike elanditho liikolitha ina kupitikwa.

Gumwe gwomiipuna yomoSouth Africa omunangeshefa Patrice Motsepe molyomakaya okwa gandja oshimaliwa shobilliona yimwe  opo shilongithwe mokukondjitha omukithi ngoka moshilongo.
“ Shoka tatu kondjitha ngashingeyi oku hupitha oomwenyo dhaantu, noshowo oku shinitha pevi etaandelo lyombuto ndjoka yedhina coronavirus,” osho oshipuna sha hokolola ngaaka.

 Ngashingeyi omwaalu gwomikithi dhoka dha lopotwa moAfrica odhi thike paaantu 4000, moka muna omaso geli 117 na omapangelo otaya kondjitha oku shunitha pevi etaandelo lyombuto ndjoka.
Ohela oshilongo shedhina Zimbwabwe osha  tseyitha epato lyoshilongo shawo  shuule wiiwike itatu na mesiku omo tuu moka Lesotho naye woo otayi mepato lyomasiku geli 25.

 Menenevi lyo tuu ndika oshilongo shedhina Ghana osha tseyitha woo  epato lyiiwike iyali  moshilongo miitopolwa iiyali Accra na Kumasi ndyoka woo lya tameke mOmaandaha.
 Shoka osha etithwa sho oshilongo shoka sha lopota iipotha 137 yomukithi ngoka mwa kwatelwa omaso geli gane.

 Omupresidente  Nana Akufo-Ado okwati kutya  aakwashigwana moshilongo moka otaya pitikwa ashike oku za mo momagumbo opo ya kalande iikulya, omeya noshowo omiti no kulongitha uundjugo.
 Molyomakaya , oshilongo shedhina Democratic Republic of Congo  moshilandopangelo shawo Kinshasa, okwali sha tegelelwa shiye mepato, uule womasiku gane, ashike aanambelewa  oya lateke etokolo ndyoka sho oondando dhiikulya dha londo molwaashoka, shoka sha kumwitha oyendji.

MoSahel, Burkina Faso,  mboka oshiwike sha ziko ya kala yena eso lyotango lyomukithi nguka moSub-Saharan Africa, oya tseyitha kutya oondoolopa dhawo dhili hetatu otadhi patwa  mokwatelwa oshilandopangelo Ouagadougou, otashiikalekelwa  uule wiiwike iiyali okuza etitano lyoshiwike sha ziko.
Moshilongo shedhina Mali, epangelo olya tula miilonga oondjindikilompango dhomukithi ngoka , ashike oshati kutya  omahogololo gwomutumba gwopashigwana ngoka ga kala ga katekwa otaga yi komeho moSoondaha.


2020-03-31  Staff Reporter

Tags: Khomas
Share on social media