New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Ouministeli welongo, ovafita veengeleki va kundafana onghalo younona vofikola

Ouministeli welongo, ovafita veengeleki va kundafana onghalo younona vofikola

2018-11-23  Staff Report 2

Ouministeli welongo, ovafita veengeleki va kundafana onghalo younona vofikola

Lasarus Hakwaake

Eenhana – Ouministeli welongo, ounghulungu neenghulunghedi owa ninga oshihongilongo shomafiku atatu mOhangwena sha ningilwa ovafita hava longo novanyasha oshoyo ovanyasha vomeengeleka nhatu, ELCIN, Anglican nongeleka yaKatoolika. Oshihongilongo eshi okwa li sha tala unene konghandangala tai danwa kongeleka ngeenge tashi uya kokulonga ounona shi na sha noudjolowele wopalutu oshoyo oilyo yoidalifi. Omavalulo a ningwa koUNAIDS momudo 2015 okwa holola kutya eemiliona 175 moushilo oshoyo moumbawanu wAfrika  owa tungwa po kovanyasha ovo va taalela omashongo manene ngashi ombuto yoHIV/AIDS, omateelelo ina longekidwa, oku ukalekwa diva oshoyo okulongifa omapangwe oshoyo oingangamwifi oyo ya ninga endangalati monakwiiwa yovanyasha. Oshitopolwa shaHangwena osho shimwe shomoitopolwa i na omwaalu womafimbapalo mokati kounona vofikola, kodula keshe ounona va koya 800 ohava fimbapala okudja keefikola adishe mOhangwena, eshi tashi ulike kutya eengulu 20 dounona omi-40 ohava ningi omatelelelo keshe dula.

Oshihongilongo osha kalwa kovafita okudja kongeleka yAnglican,oshoyo ongeleka yaELCIN koshitukulwa shokoushilo. Ongeleka yaKatolika kaRoma nande nayo kwa li ya pewa eshiivo inai dula oku fika yo inai yandja omatomelo kutya omolwashike inai dula oku kala ya fika. Konima eshi omalalakano a fatululwa omufita Josef Hifikepunye Hanghome wongeleka yAnglikana okwa pandula eshi va mona omhito opo va dule okutukulilafana omayele aa, ashike okwa li ina mbilipalelwa nawa shaashi okwa ulika kutya mOhangwena omu na eengeleka di dulife punhatu, ashike omolwashike kwa shiivwa edi di li nhatu, okwa indila opo ngeenge taku ningwa omapukululo e li ngaha eengeleka adishe di kale da shivifilwa opo paha liwe ovanhu namwe oshipungo. Omushamane Julius Nghifikwa ou a unganeka oshihongilongo eshi okwa nyamukula kutya eshiivo ola ningwa ashike keengeleka nhatu shaashi odo ashike ve shi apa pe na eembelewa davo, do odo di li da shangifwa kongongahangano yeengeleka moshilongo. 

Eenghundafana okwa li da tala unene kutya ongeleka  ohai yambidida ounona ngahelipi, omahongo elipi ve na okulonga ounona ngeenge tashi ya poinima ya pamba omilalo, elongifo lomadu oshoyo omakaya.

 Ponhele yongeleka yAnglican Omufita Joseph Hanghome oye a fatulula kutya, ongeleka oya kala nelongo hali u fanwa Anglican AIDS Programme lo olo la kala noshisho shokuyandja omauyelele e na sha noundjolowele woshiwana, ashike mopaife oya pingenwa po ku imwe i na sha noMalaria okudja momudo 2011. Elongo limwe vali hali dulu okuvatelwa olo hali ifanwa Anglican Student Federation hali longo novanyasha ava ve li koiputudilo yelongo lopombada. Okwa fatulula kutya ongeleka ihai longo ovanhu va longife engumi nande nande, kokutya ou ita dulu okukala itai momilele nena shapo na hombole ile a hombolwe.

Omufita Petrus Sheefeni naye okudja kuELCIN okwa popya sha faafana, ndele ta weda ko kutya oshikolo shongeleka okulonga noku putuda ounona metilo Kalunga nomeduliko opo ashike tava dulu oku kala moukolele wopalutu. 
Eenghundafana okwa li da kwata moiti, novanyasha navo osho va di mokalungu kutya, efimbo limwe epangelo, eumbo nongeleka oyo tai eta ovanyasha va wile moshiponga, shaashi otava longifa omikalo itadi wapalele, oshiholelwa “eengumi da tulwa momihandjo dofikola”eshi otashi ti ngahelipi, osho omunyasha umwe ta pula. 

Okwa twikila noku pa epangelo oushima kutya okuha popya novanyasha nokupwilikina eemhumbwe davo osho unene omukundu unene moundjolowele wovanyasha.

Pexulilo loshoongalele, hamushanga takalelele mouministeli welongo, ounghulungu neenghulunghedi Sanet Steenkamp okwa pandula ovakufimbinga eshi va dula okukundafana oinima oyo hai yahameke omaliudo avo. 
Onghalamwenyo oina omashongo mahapu, nounona vetu ovadja momaumbo a yooloka, amwe kamu na ombili amwe kamu na ovakulunhu tave va file oshisho, onghee oshikolo shinene shepangelo, sheumbo nongeleka opo shi dule oku kala sha longa noku deula ounona opo va ninge ovaleli vongushu monakwiiwa.


2018-11-23  Staff Report 2

Tags: Khomas
Share on social media