New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / 2 600 Xa a !nāsa ǁhōn surigu ai !gao!gaosa ǂkhawadīb din ge ǂoa ge kurib !nâ ge !nurihe

2 600 Xa a !nāsa ǁhōn surigu ai !gao!gaosa ǂkhawadīb din ge ǂoa ge kurib !nâ ge !nurihe

2022-09-13  Aletta Shikololo

2 600 Xa a !nāsa ǁhōn surigu ai !gao!gaosa ǂkhawadīb din ge ǂoa ge kurib !nâ ge !nurihe

EENHANASNausan ǂhanub, omkhâisens !nâ ra hui !âǀhuru-aon, kerkhegu tsî ǀhûhâsiga ra khâiba khoena ra dītsâ surigu ai !gao!gaosa ǂkhawadība ǁkhaesa, xaweb ge nē ǁkhoaxa tama mâsiba ra ai!gû. Surigu ǀGuitikōsib ministers, Doreen Siokas ge nēsa ge mî, ǂoa ge wekheb !nâ ge Eenhanas, Ohangwena ǀkharib !nâ ǂnôas !nâ hâ i 23ǁî kurikorobe ra dīhe ǂnûs !hao!nāsi ǂgaeǂgui-aon dis tawa, ge ǁîs ǀons !nâ, !nakaǂnôa ministeri aibe ge khaohâ kaisa i ǀhûhâsiga ra ǂnû-khaebab, Royal ǀUiǀoǀoo xa gere khomaihes !nâ. 

“ǂGui !gôab !nâ da ǁkhaehe ǁkhā ǂoa!nâs ûigu disa Surigu ai !Gao!gaosa ǂKhawadīb (GBV) ǁaxasin !nâ-ū tsēkorobe ra ǂoa!nâ !khaisa da ge ǂhôaǂkhanin !nâ ra khomai. Sada ge ǂkham Namibiaǁîna ra ǂoa!nâ, tsî i ge nēs xa ra !aromahese ǀgôana !oaǀgôase ra !gau,” tis ge ge mî. Namibiab ǀAwa!namn di ǂhôamāǂuis !nurigu ra ǁgausa !oan ge ǁaupexa 5 427 GBVs ǀkha !gaeǁaresa ūhâ !nae!khaide ai!â ge ǂoa marikurib 2019/20 !nâ ge !nurihe, 2020/21 !nân 2 643 ǁhōna ge !nurihe hîa. 

Nausab ǀasa !gôaba !gôab ǁgôaxa hâsa ra ǁgau, xaweb ge !gôaba noxopa ǂâiǂhansens ase hâ. “ǀNî !aromadi GBVsa ra !aromadi !khōǂgā hân ge ǂauxûib tsî ǀhubuǀhubusenxūna ǁgauose sîsenūs tsîna. ǂAuxûib xa !aromahe hâse ra ǂharo ǀgai!khōdi !gôab ge 2019/20 marikurib !nâ di ge 51 ai mâ isa xu ǂharo hâ. Nē ǁgoaǂuide oe-ams asen ge ǂhanub tsî !âǀhuru-aon tsîna ǀhûǁarebese ge ǂgâxa-ū. !Hū!nāsi ǀAweǁguib Dā!harode ūs dib hîa 2019-2023ǁî kurib kōse nî
!khoeba.

 Nē dā!harodi ǀaweǁguib ge haka !âga xu hâ, ǂgaiǀons ai: tsū!gâ-aona ǂgurose, !norasa hâ!khain tsî ǀhûhâsibmû!gâs, ǂkhamkhoena ais ǀkhāb ai tsî ǂganǀgauba !gôas hâna. Nē !harode !amǂgās ge ǀhûǁarebese !âǀhuru-aon, ǂhanub ǂnûiǂgādi, ǀhûhâsiga ra ǂnû-khaeba !nandi tsî aitsama mâbasen ǂnûiǂgādi tsîna !khōǂgā hâse ,” tis ge ge mî. ǁÎs ministeris ge a ǀhawe, dīǀgauga ǂgaekhâis ǀkha mâtis !hao!nāsi ǂgaeǂgui-aon tsîna Surigu ai !Gao!gaosa ǂKhawadība !kham!oas !nâ nî !â kais ǂnamipe. 

Hoa !Hūbaisi ǂUrusib !Nans (WHO) ge ra mî, ǂgui!nâgu ǁkhaubas ǀgaun hâ, xawe di taradi tsî ǀgôadi tsîna noxopa ǂkhawadība tsēkorobe ra hō!âsa, nēsis ga ǁgâus ai, skoli !nâ tamas ka i o ǀhûhâsib !nâ xawe. 

WHOs ra mîsa !oa i ge Namibiab !nâ mâ !nona tarekhoedi hoade xu ǀguisa sorosise ra tsûtsûhe tamas ka i o sorosi ǂharugus ǂkhawadība hō!â hâ, !nāsadi ǀgūse di hâ-ū soresagu !nâ-ū nēsa ra !kharu!nâ hîa. Ministers ge ǀunis ai !hao!nāsi ǂgaeǂgui-aona gere ǂgan, ai!gûs ǁkhāǁkhākhâide khoena mās disa. 


2022-09-13  Aletta Shikololo

Share on social media