New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Bana ba Namibia mwa Dukwi sebainzi isi kamulao

Bana ba Namibia mwa Dukwi sebainzi isi kamulao

2018-04-16  Staff Report 2

Bana ba Namibia mwa Dukwi sebainzi isi kamulao
Albertina Nakale Windhoek-Mueteleli wanaha Botswana Mokgweetsi Masisi yasanzo kena fabueteleli naize bana ba Namibia babali kwakambe yamasabelo ya Dukwi, habasabizwa babalehi kinaha yahae kono sebangiwa kuli bainzi teñi isi kamulao. Litukiso zanaha Namibia nikatengo ka United Nations zakubata kukutiseza babalehi mwanaha Namibia nikuli bakutele kwasicaba sahabo nelibonahalile kuba zambwashula kakuli ba 880 basahana kukutela kwahae. Likitikiti zabatu kuzwelela mwasikiliti sa Zambezi pili sisa bizwa Caprivi neba balehezi mwa Botswana mwasilimo sa 1999, kasamulaho mulelo wakubata kupuma sikiliti kwanaha Namibia wapala. Bukwenuheli bone buetelezwi kiyo neli membala wandu yamilao Mishake Muyongo, nebutisize mafu abatu balishumi ka alimuñwi, mi basilela bakubona neli limembala zamaofesi abona zamulao. Babalikana myanda yemilalu bane bakulubelwa kuli neli masole babakwenuheli hamoho cwalo nibatusi babona nebakile batamiwa, mi babañwi kungelela cwalo ni Muyongo nebasabezi kwanda ‘naha. Buñata bwabao sebakutezi kwahae kuzwelela kwa Dukwi seba ipilela hande mwahala ‘sicaba mi nebasika zekiswa. Khuta Yepahami ya Botswana mwakweli ya Sope 2016 nekile yayemisa mulelo wakukutiseza babalehi ba 880 kwahae kasamulaho nako yene batomezwi kuli bakute ya la 31 Ñulule 2015 haise ifelile. Masisi nabulezi Lamubulo viki yefelile hana potezi naha Namibia, kuli muuso wahae ukalika kaufela moukonela kubona kuli sikwata sababalehi sisiya naha Botswana. “Lukalatelela kaufela zelukela nikulifeza. Kono hakibana banaha Botswana, kibana banaha Namibia. Haki babalehi, sebainzi isi kamulao,” nabulelezi muteleli wanaha Hage Geingob kanako yapoto yahae. “Kuna nimilao yezamaisa seo mutu asi eza nikamo lika liswanezwi kupetwa hakubulelwa zamazwahule babainzi isi kamulao mi luka lilatelela. Haiba kuna nibana banaha Botswana babali mwa Namibia isi kamulao nikolwa kuli mulao wa Namibia niona nokabulela kuli bakutele habo bona. Kacwalo lulibelezi mafelo angambolo kono lubata kukenisa taba ye. Muyemeli wababalehi mwanaha Namibia Likius Valombola nakile ataluseza ba New Era kuli babalehi babane nebakutezi mwa Namibia la 14 Muimunene 2017 kuyo siya baba akalezwa kuba ba 880 mwana yani. Masisi naize naha Botswana iba amuhile mayemo akuba babalehi. Mueteleli wa Botswana naize muuso wahae ulumela kuli sikwata seo hasikakutela mwanaha Namibia hasina kuto nyandiswa. Batu babalikana likiti zepeli hala batu babaeza likiti zetalu bane basabezi mwanaha Botswana sebakutezi kwahae, katuso yakatengo ka UN nimuuso wanaha Namibia. Nihakulicwalo, sikwata sesi sasienzi nesibeezi kwatuko nako yakukuta katato yabona, ili yene felile mwa Ñulule 2015. Neba ñolezi liñolo kwakhuta yepahami ya Botswana kubilaela kuli bakato zekiswa haba kakutela habo bona. Hana alabezi fataba yeo Mueteleli Geingob nakupile babalehi kuli bakutele kwahae mi muuso ubona pabalelo yabona kuba yabutokwa. Kakuya kamukwa wakatengo ka UNHCR babalehi baswanezi kutoshoka naha pili basikakutela teñi, ili kutoloka kuli kuna nisikwata sesiswanezi kutaha nikutoshoka nikukuta kuyolemusa babañwi mayemo anaha. Geingob naize buñata bwa baba hana kukutela kwahae hakikuli basaba kuzekiswa sina mobabulelela, kono kikalibaka lakuli habainyazi kamulelo wakubata kupuma sikiliti sa Zambezi kwanaha Namibia. “Haiba una nimulelo wasipolitiki mi usebelisa mayemo akuba mubalehi kuli uhulise maikuto ahao hauna kubata kukutela kwahae. Kono bao bane bakutezi kwahae baiketile. Haiba bona basana nimaikuto asili kimulatu wabona,” nekubulezi Geingob. Nasupile Muyongo yalumelwa kuli upila mwa Denmark kuba wababañwi babasainyazi hala mulelo wakubata kupuma sikiliti sa Zambezi. Geingob naize Muyongo neli wabana ba Namibia bane babile nikolo mwakubupa buka yamutomopuso wanaha ili yesupeza miseto moifita.
2018-04-16  Staff Report 2

Tags: Khomas
Share on social media