WINDOKO – Likwambuyu wa Kulikanelela kwa baana ni basali Doreen Sioka ubulela kuli palo yamanyalo abanana inze iekezeha, mi naekelize kuli bubotana ni sizo kizeñwi zetisa cwalo. Kuitahanela kuitenga mwalikezo zakusomana, kuitwala kubo naluleya, kusafumana hande tuto ni kunwa hahulu bucwala, nekubihilwe kuba zeñwi zetisa kuekezeha kwamanyalo abanana. Hananyaza taba ya manyalo Sioka nazibahalize kuli batu babalikana 852, kungelela cwalo ni baana ni basali nebakeni mwa manyalo atumelelano, mi basizana bamyanda yemine kabasupile, nebafumanwi bali mwamanyalo asizo mwanaha kaufela.

Likwambuyu naize likezo zeo lifumaneha hahulu mwalikiliti za Kavango (40%), Kunene ni Zambezi (24%), Omaheke ni Otjozondjupa (23%) ni Oshana 7%. “Nihaike linombolo libonisa kuli manyalo abanana apahami mwalikiliti ze silezi. Hakutalusi kuli likiliti zeñwi haliyo, kakuli lika zeo za ezahala mwalibaka zeñwi. Babañwi bakaswana bahupula kuli linombolo zeo likutezi hahulu fafasi, kono naha yeswanasina Namibia lipahami, kakuli palo yanaha kiye nyinyani hakubapanywa ni linaha zeñwi,” nabulezi. Naekelize kuli manyalo abanana apahami mwalibaka zamatakanyani, ili kone kufumanehile 22% hakubapanywa ni 15% mwalibaka zalitolopo. 

“Manyalo abanana atokwisa banana kuikola bwanana bwa bona, hakuna mwanana yana ni kunyaliswa mi luswanela kusiya banana kuba banana, ili kuli bahule hande nikuba bayahi sakata banaha. Kufelisa manyalo abanana kitaba yalifasi kaufela, sikiliti ni naha, kakuli likalibe lizwelapili kushwa kanako yakupuluha,” Sioka nakupile. Kalulo yabulishumi mwamulao obukeleza banana wasilimo sa 2015, ibulela zalilimo ze 18, mi ibulela kuli yali mwatasa lilimo ze 21 uswanela kulumelelwa kibashemi bahae kuli anyaliwe. Sioka naize mikiti yecwale ka eengoma, olufuko ni sikenge lisusueza manyalo abanana.