Easy access at the tip of your fingers, subscribe to our daily ePaper version of our New Era Newspaper.
Home / Mabulaelo alikomu mwa Mbowela wa Naha aka kwalulwa
Mabulaelo alikomu mwa Mbowela wa Naha aka kwalulwa
2017-08-21Staff Report 2 Abertina Nakale Windhoek-Balimi bamwa Mbowela wa naha bakona kukatuluha kataba yakuli muuso use uzibahalize kuli mabulaelo alikomu mwa Oshakati ni Katima Mulilo aka kala kusebeza mwa kweli ya Njimwana. Mabulaelo alikomu kwa Oshakati ni Katima Mulilo ana sebeliswa kiba Meatco, nakwalilwe ñohola bakeñisa lisinyehelo zakwa sebelisa. Kukwaliwa kwa ona nekutize lisuba lelimaswe kwa balimi ba bafumaneha Mbowela wa naha, kakuli nese bapalelwa kufundota limunanu zabona. Mabulaelo alikomu kuzwa cwale akasebeliswa kiba lipisinisi za kwa mukunda, la Oshakati lifilwe kuba KIAT Investment Holdings, haneli libulaelo la Katima Mulilo lifilwe kuba Zambezi Meat Corporation (ZAMCO) kuli balisebelise. Lipisinisi zepeli zeo neliketilwe kasamulaho akubonisa takazo yakusebelisa mabulaelo. Pizo kuzwelela Liluko la Njimo, Mezi ni Mishitu netisize kuli lipisinisi zepeli zeo lifiwe libaka za mabulaelo la 1 Sikulu 2016. Likwambuyo wa Njimo John Mutorwa nazibahalize lamubulo kuli muuso ufumani basebelisi ba mabulaelo ba banca, mi taba yeo ika imulula mutiyo wa balimi ba mwa Mbowela wa naha, hakubulelwa za kufundota, ni kulekisa limunanu zabona. Ba Meatco kanako yakukwala nebaize nebasinyehezwi masheleñi afita fa N$ 43 million mwahala silimo sa 2014/2015, ili taba yene tisize kuli batise babulaelo asika inelela. Muñoli wa Njimo Yainelezi Percy Misika uize muuso notokwa masheleñi afita fa N$ 8 million hal’a ndu ya libulaelo ya Oshakati, ni afita fa N$ 6 million hal’a libulaelo la Katima Mulilo kuli aba balelwe. Misika uize masheleñi akazwa kwa katengo ka European Union Development Fund, natalusa tumelelano yene nyatezi hal’a katengo ka European Union ni muuso wa Namibia. Uzwezi pili kutalusa kuli kubateñi kwa matuku kwa cwanuñu ni kuzamaya mutakafululele kwa linali mwa libaka za Mbowela ya naha, hakutusi Namibia kuli ibe naha yeka zibahazwa kuli haina matuku kiba katengo ka World Animal Organisation. Naize naha Namibia nihase ikeni mwa litumelelano ni linaha zeñwi kuli banolekisa nama kwande, China kamutala ipehelela kuli nama iswanezi kusimuluha mwa libaka mokusina butuku bwa Taku ni Mulomo. Namibia isa libelezi batatubi ba Zimbabwe kuli bapotele naha kuto tatuba mabulaelo anama. Uzwezi pili kubulela kuli nama yezwa mwa libaka za Mbowela wa naha ikona kulekwa ki muuso kufepa likolo, litolongo nilipatela, hamoho cwalo nilibaka zeñwi za sicaba. Mutorwa uize taba ya lishano kuli nama yezwa mwa libaka za Mbowela wa naha hailekiswi kwand’a naha kiya mbwashula. “Nisa hupula hane luile kwa Cape Town niba Meatco. Nama yabulaiwa kwa Oshakati ni Katima Mulilo. Litupu liswa kwa Walvis Bay, mi teñi liyo iswa kasisepe kwa South Africa. Nama yeo iyo fita mwa mafakitoli a Cape Town. “Kupumakiwa nikubeya liteko ziyo ezahalela ko, mi nama iyo fita kwa misika ye pahami, yeswana sina Woolworths, mi liteko zezwa fa nama lipahami hahulu. Fokumwi nama yeo ito fita kwanu mi luto bulelelwa kuli nama yeo haizwi kwa Mbowela wa naha,” atalusa. “Lusike lwa pila nitaba ya buhata kuli haluci nama yaluna nikuli luca nama ya kwande. Seli nako yetelele hahulu, lilimo ze 27 kuzwelela tukuluho kuli lika zelu lafa – kapa ki daimani, nama kapa litapi kapa nama ye kailwe. Haiyokuta kuluna hakinama yaluna,” Mutolwa ahatelela. Liluko la Njimo, Mezi ni Mishitu lise li elelize katengo ka kabona za kulekisa ni kufundota za njimo mwa naha ili kona ka Agro-Marketing and Trading Agency (AMTA) kubabalela mabulaelo anama. Muzamaisi wa katengo kao Lucas Lungameni uitumelezi musebezi wo. 2017-08-21Staff Report 2
