WINDOKO – Libyana zelongwa halizwelapili kuekezeha mwamukwakwa wa Walvis Bay-Ndola-Lumbumbashi, bakwaezi balimbayambaya zelonga libyana bazwelapili kutalimana nimaswenyeho habakena kwalineku la Zambia, kakuli mukwakwa ozwa Sesheke kuya Livingstone hamoho cwalo ni Lusaka, mane kuyoli tii kwa museto wanaha DRC, usiala mwamayemo maswe. 

Kacwalo bayahi banaha Namibia babaluwile limotikala zelonga libyana, bana nikunga mukwakwa ofapuha walibima zebato eza mianda yemibeli, kaba kukwaeza kakumata kabunya mane kuisa kwalihola zelobapeli kuli bakwanise musipili walibima zemyanda yemibeli. 

Kakuya kalipatisiso zene ezizwe ki kampani yebona zamukwakwa wa Walvis, yene tahisizwe kasilimo sa 2000 kubabaza bunde bwa kusebelisa mukwakwa wa Walvis, kakusebelisa likamba la Walivis, kuya nikuzwa mwa South Africa, lisupeza kuli libyana zelongwa nikuzamaya kamukwakwa wo, liekelize kuzwa mwabuima bwa 443 000 mwasilimo sa 2017, kutaha mwa 672 200 mwasilimo sa 2018, mane kufitelela 778 000 mwasilimo sa 2019. 

Heinrich Schmidt, yomuhulu walinzila kwa kampani ya FP du Toit, yeñwi yalikampani zetuna zebona zalinzila, naize baiketezi kuambuka kufumana sinyehelo kwalimbayambaya zabona zelonga libyana, kakushimba nzila yefapuha yalibima ze myanda yemibeli, kusabisa kuli limotikala zabona lisike zashwela fahali. 

Schmidt naize bakeñisa kuli libyana lilongwa fasishehelo yamali asa cinci, kampani yebona zakulonga ina nikuitwesa kekezo yalisinyehelo hala kekezo yanako ni musipili. Natiselize kuli kampani ya FP du Toit ishimba libyana zeñata kuisa kwa Zambia ni DRC, Schmidt naize matata amañwi kibulyangelino.

 “Lutalimananga ni bulyangelino, sihulu famiseco yafamukwakwa, ili teñi maofisa bakatalimisisa kuli bafumane mafosisanyana famotikala, ili kuli balifise bakwaezi baluna. Bakeñisa taba yeo lufanga bakwaezi baluna masheleñi añambekelo hala lika zesika libelelwa,” nekubulezi Schmidt. Hala mukwakwa wo, muuso wanaha Zambia noize kuli kalulo yeo ika talimwa, mi bafumani muyahi kuli ano mamela mukwakwa habasabata masheleñi aku ulukisa.