WINDOKO – Katengo kakamaiso yamuuso kafile taelo kwa Liluko la Tuto Lipapali ni Sizo kutalima kamo puo ya Kiswahili ikona kuzibahazwa mwalikolo. Likwambuyu wa Mañusa nizwelopili yakuambola Stanley Simataa nabulelezi bamakande viki yefelile. Kuzibahaza puo ya Kiswahili mwalikolo kulatelela kupo ya Mueteleli wanaha Tanzania John Magufuli kwamuuso mwakweli ya Kandao kuli puo izibahazwe mwalikolo. Magufuli mwapoto yahae mwanaha naize zibahazo yapuo ikafelisa lisitataliso hala litekisano mwalinaha zepeli. Puo yebulelwa kibatu babansu, Kiswahili kipuo yetumile hahulu mwalinaha zaupa ni mbowelaupa wa Afilika, kungelela cwalo nimwalinaha zecwale ka Kenya, Tanzania, Uganda, Rwanda, Burundi, nilibaka zeñwi zanaha Malawi, Zambia, Mozambique ni Democratic Republic of Congo.

Haiba inge izibahazwa ikaba puo yapili yebulelwa mwa Afilika kuzibahazwa mwalikolo mwanaha Namibia. Hana bulela kubamakande hala buiketelo bwakatengo kamuuso, Simataa naize katengo kamuuso nekalaezi liluko la tuto kutalima linzila zakutwano sina mokuñolezwi mwatumelelano hala naha Namibia ni Tanzania mwakuzibahaza puo ya Kiswahili mwalikolo zanaha Namibia. Simataa nabulezi hape kuli katengo kamuuso kalumelezi Liluko la Mabasi nikuzwa nikukena mwanaha kuekeza nako yalitupa kuzwa mwalilimo zeketalizoho kuya kuzelishumi. 

Nabulezi hape kuli katengo nekalumelezi Liluko la Kulikanelela kwabaana ni basali, nipabalelo yabanana kufa piho yetokwahala kwakatengo kalinaha zalifasi. Katengo nekalumelezi hape lilulo la Mulao kuno zamaisa litaba zamulao.  “Katengo kamuuso kalaezi liluko la mulao kueza zetokwahala kuli kabe membala wakatengo kalifasi kakabona zasilelezo yakusebelisa banana, nikuli maluko amañwi atalime tumelelo hala katengo kao mwamisebezi yaona,” nekubulezi Simataa. Simataa nabulezi hape kuli Kaatengo kamuuso kalumelezi kunyatelwa, nitumelelo yakwapili, hala katengo kakabulezwi mwakunyatelwa kokukaba teñi la 07 Muyana mwanaha ya Singapore.