New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Nambano ngapekare ombongarero yOtjiÞiro Otjindjandja- Maanberua

Nambano ngapekare ombongarero yOtjiÞiro Otjindjandja- Maanberua

2018-10-19  Kae Matundu-Tjiparuro

Nambano ngapekare ombongarero yOtjiÞiro Otjindjandja- Maanberua

OTJOMUISE-Ombongarero yOtjiwa¿a Oitjavari yEhi  otjatjiyakapita nambano oruveze rwahoro o Namibia okusekerisa Ombongarero Onene yOtjiÞiro Otjindjandja.

Oka¿epo ko Swanu ya Namibia mOmbongarero yOtjiwa¿a, Usutuaije Maamberua matja. “Hapo matuyenene okupezuvisa vi kutja otjetu  OtjiÞiro Otjindjandja otjitenga tjeserewondo oritja 20 notjitenga mo Africa posia ngamba pondondo yotjiwana katuyarora okukara notjihungiriro otjiparanga tjepundi?” Maamberua matja owuumwe womapu inga indi rehi naondo rOtjitiro Otjindjandja mo Namibia, ombongarero indji ohepero okukarapo okukongorera ombongarero yehi ndjeyeere komayandero katjisupi.  Matja onganda yomahongero wokombanda tjimuna o University of Namibia, ousuopi o Unama,  nomaunguriro kumwe notutu twarwe maiyenene okuningirwa okusembamisa ombongarero indji notjimariva tjohoromende. Ihi otji¿a tjimatjihepa omarongerisiro tjiyeri omaÞiÞi wozombura mbari.
Ohunga nOrutu Orukonÿonone rwehi rotjizeero otja kongutiro imwe yombongarero yehi, otjiuru tjehi nai tjitjakuramene okuurika, Maamberua matja nandarire kokutja venohange nohakahana yotjina ihi marakiza kokutja okuhaka otjiungura tjayo otjiungura otjimbandwangoma tjimatjihepa omatiasaneno ouparanga noupapi nawina ondjiviro ohandjauke. Oko kwiisira kokutja pasere okukara omatiasaneno kunomahi ngenondjiviro motji¿a otjiparanga ihi nawina kuna Omihoko Omikutasane tjeri ohepero nwiihi otji¿a tjimatjiyenene okukambura oruveze orure.

Maamberua matja ondiero ohepero yokuvatera ourumbu mOmongua maiso okutonenwa omake. “Katjisupi okuza nokukaryangera Omongua ape oviveke vitatu mbyakapita, mbaraisire ongendo yandje nongaro indji nepuriro mondjuwo yozoveta posia ngunda arihiyazirwa  mbakatoorwa omukambo. Inga ndoovazu onegri omaunguriro wohoromende okusekamena ozogendo zovandu tjimanga, nandarire ndaraisiwa iyovira ovipirure, okutja o Namibian rinoruyaveze oruyere,” Maamberua matja. 

Matja otjina otjiwa kokutja omuzapamwe operesidenda waningira kokutja orutuu rovahahndurisiwa ruraisiwe kotjiwana tjimanga. Ndoovazu Oritjavari (rotjiveke ihi) kapeyatjitwa nao eye wayanisire kokutja makahitisa ombepo mOmbongarero yOtjiwa¿a kokutja okomiti ongurame yondjuwo yozoveta tjimanga itare motjina ihi nwiitjite kokutja pekare omatarero okuura momahandurisiro okuza ngata yauta nganduu kundinondi. Ngunda aperi nao Omandaha omutjevere womaunguriro omawa mohororomende notutu twarwe mehi wayakurire orutuu indui natja rutenga matara muro ngunda ayeherupitisa kotjiwa¿a atjihe.

Kondjozikiro ndjayanjdwa  komuyaruke ombara Hosea Katjikururume KuÞako, operesidenda nguyatjere ongungu ye marire ongungu yotjiwa¿a poo yehi arihe nu wina omaturiro we mo Toasisa tjomutumba mayetungururwa mayandja kohauzeu okuura. Maningire kokutja pendje na nao wina omakuruhungi we yasere okutezewa nayetjangwa membo otjomundu ngwayata ozodambo peke peke ozongoto ndena otjina nombiririro yohuuire yEhi rOvandoijti nongutukiro okuza kotjihoromende tjombangu tja South Africa nawina ngwari norupa orutwe momautiro wo Swanu, tjitjiri otjira otjitenga mo Nambia otjirwire tjongutukiro. 

Maamberua matja KuÞako matja kaari erike mongondjero indji nupari ovakwao varwe tjimuna Kaptein Andreas Lambert, eye ngwari omunane wombazu omutenga okuÞa iyovimbumba vyorupa rovita vyohuurire vyEhi rOvandoitji mu Tengarindi tjiyari 8 mo 1894 po Naosanabis (ndinondi o Leonadville poo Otjomandondo) kombunda yovita ovizeu.  Warwe o Jakob Marengo eye ngwarwisa ovimbumva vyo Vandoitji  oviakndo 50 peke peke; Wieli Wilhel Maharero ngwari povita vya Kandjira, Oviwombo, Ohamakari, Otjihenda navyarwe; /Haihab //Gurusub omurwe ngawakondwa otjiuru iyovimbumba vyOvandoitji nombara Fritz Aribib wOvahaikoma nai ngwasuvisiwa mene yongoporo indji Okorusu me¿e ya Tjiwarongo.
 


2018-10-19  Kae Matundu-Tjiparuro

Tags: Khomas
Share on social media