New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Omayakulo gaMuni Otaga Gwedhelwa

Omayakulo gaMuni Otaga Gwedhelwa

2008-07-04  Staff Report 2

Omayakulo gaMuni Otaga Gwedhelwa
"WINDHOEK Egwedhelo lyiifuta yomayakulo gaMuni gwOshilando shaVenduka, inaga taambiwa ko nawa kaakalimo oyendji yomondoolopa ndjika. Ongundu yoCongress of Democrats (CoD) otayi ti ekuthopo lyiifendela hayi gwedhwa kongushu yiinima (VAT) kiipumbiwanima ya simana ngaashi iikulya otayi ka eta po omauwanawa ga ngambekwa, unene pakutala komiyalu dhongashingeyi dhegwedhelo lyiifuta yomayakulo gwopetameka gaMuni. ""Opwa pita ashike iiwike iyali, sho Epangelo lya holola olune lwalyo shi nasha nomathimbo omadhigu ga taalela Aanamibia oyendji sha zi melondo lyoondando dhiikulya oshowo ongushu yoshimaliwa,"" osho omukunda gwongundu ndjika tagu ti. Elelo lyOshilando shaVenduka mOmaandaha, olya tseyitha egwedhelo lyiifuta konyala yomayakulo gawo agehe. Olusheno otalu gwedhelwa 12,3%, omeya 10%, ominino dhomeya gwohanya 12.0% omanga ofuto yoombesa dhaMuni otayi gwedhwa okuza poodola N$5.00 tadhi ningi N$6.00. Ongundu yoCoD otayi ti onkatu kehe tayi katukwa okukwatha aathigona nayi tulwe tango momalolelo nokushoneka okukwathela aakalimo mboka ya gumwa lela, unene aakwashigwana oyendji mboka ye na iiyemo iishona oshowo omangungo gaagundjuka kaa ye na iilonga. Sho iifuta yomayakulo tayi gwedhwa, omagumbo ngoka ge na iiyemo yopevi otaga ka futa oshimaliwa sha konda N$60 shi nasha nomayakulo gwopetameko, omanga omagumbo ngoka ge na iiyemo yopokati taga ka futa oshimaliwa sha konda N$120, omanga aanamagumbo mboka ye na iiyemo yopombanda taya futa N$130 okuuka pombanda. Iifendela yi nasha nomaliko/omatungo oya gwedhelwa noopelesenda hetatu. Ongundu yompilamena otayi ti kutya Epangelo oli na oonkondo okukeelela nenge okushilipaleka egwedhelo lyiifuta yi li hwepo. ""Omahangano gwepangelo inaga thipa nando ombinzi nokuhepeka oshigwana, ndele oge na andola okuyakula aakwashigwana. Oshikwawo omahangano agehe gepangelo oga totwa po niimaliwa yaafuti yoompale (tax) ye yi longa nomazigudhe, onkee omahangano ngoka kage na okutalika ko ongoompito dhaantu ashike yomuyalu omushona mboka taya li taya kuta,"" oCoD tayi ti. Ongundu ndjika otayi ti egwedhelo ndika inaa li pumbiwa nali yiwe moshipala. Omunawino miikwamona mombaanga yoFirst National Bank, Daniel Motinga naye okwa holola wo omaiyuvito gwe moshinima shegwedhelo lyiifuta yomayakulo. Motinga ota dhiladhila kutya omagwedhelo ga zi ko itaga ka shunitha nando pevi omaupyakadhi ge nasha niiyemo yaanegumbo, ihe otashi vulika wo ga ka nkundipaleke shoka kwa li shi na okweetelwa po aakwashigwana sha zi pekuthopo lyoVAT kEpangelo kiipumbiwanima yilwe. ""Otu na etegameno kutya Oshilando shaVenduka otashi ka gandja omakwatho ga pumbiwa noonkondo oku shi talela momainyengo gopamahupilo pethimbo ndika,"" Motinga ta ti. Motinga ota ti Epangelo itali vulu we okuninga po sha, ta ti oshilando/Muni na ninge po sha okunengeneka omutengi tagu nege omapepe gaakalimo mboka aathigona. ""Oye na okukondolola nokushunitha pevi elongitho lyawo lyiimaliwa, okutala koondjambi dhawo dha ondoka dhoka haya futa aaniilonga yawo. "
2008-07-04  Staff Report 2

Tags: Khomas
Share on social media