Butuku Tuna bu Tisa Sabo mwa Caprivi

Home Archived Butuku Tuna bu Tisa Sabo mwa Caprivi

BAYAHI ba sikiliti sa Caprivi seba pila ka sabo kasamulaho wa kuesha kwa butuku tuna bwa menenjaitisi bone bu kilwe bwa bihiwa mwa sipatela tuna sa tolopo ya Katima Mulilo mwa mazazi a felile.

Butuku nebu kilwe bwa patalazwa ki lin`aka za sipatela kasamulaho wa kuswalela bakuli babeli butuku bobu swana.

Butuku hape nebu kile bwa supeza mibala ya bona mwa likiliti za upa, sihulu mwa sikiliti sa Oshikoto.

Butuku bwa menenjaitisi bu tiswa ki kokwani mi ha bu swala luna bo kamunu bu tisa lisupo ze cwale ka toho kuopa, kucisa mubili ni buzwa mi mane fo kun`wi mwa linako za bumai ni mafu, hala lisupo zen`wi za butuku tuna bo.

Sicaba sa sikiliti hamohocwalo ni likiliti zen`wi sesi filwe kelezo ya kubona kuli si biha mikwa kaufeela hamohocwalo ni lisupo ze swana sina ze, ili kuli kubiwe kwa lineku sakata la silelezo ni kubona kuli kalafo ya amuhelwa mwa linako ya makalelo, linako ze taliswa kuli kize swanela.

Kakuya ka muofisa yo muhulu wa sipatela sa Katima Mulilo, mutompehi (Dr) Simasiku Kabanje, butuku nebu kilwe bwa fumanwa kwa bakuli bene ba simuluha kwa munzi wa Sachinga, libima ze mashumi a silezi kuzwa tolopo ya Katima Mulilo.

N`aka tuna wa sipatela na sika sikanyeha kubulela kuli kuna ni maemo a pahami ahulu kuli butuku bu kona ku yambulakana mwa sikiliti kaufeela.
Ze ni halilicwana, Kabanje na kile a kupa bayahi kusa saba kakuli licaziba seli beilwe mwa libaka ze shelana za sikiliti ni kueza lipatisiso ka mulelo wa kubona kuli kanti hee butuku sebu nyambalakani butelele bobu kuma kai.

Butuku kakuya ku Kabanje, bu tiswa ki kokwani ya mufuta wa bacterium ye zibahala ka libizo la Nisseri Meningitites mi kacwalo butuku bu kona kuyambukela mutu ka mutu ka bubebe ka moya kapa ka litombo yen`wi kuzwelela kwa bakuli.

Kwa banana bona, butuku bu kona kututela mwa linzila ze shelana sihulu kwa banana baba katazwa ahulu ki libelenge.

Butuku hape bu kona kutisa kolofalo ye tuna kwa boko.

Butuku hape kakuya ka licaziba bu yambukelana ahulu mwa libaka ze tezi ahulu kapa libaka zena ni batu baba n`atafezi ahulu sihulu libaka ze cwale ka ma hositelusi ni likolo hamohocwalo ni linkambe.

Haiba kuli kuyambukelana inge kubonwa kapa kuakalezwa mupendo wa sicaba kamukana, kona kalabo kwa likanayamana kaufeela.

Mwanako ya cwale kakuya ka n`aka yo muhulu ili yena Kabanje, sipatela sa habo si inzi mwa mungendenge wa kualafa babeleki kamukana ba sipatela sihulu mwa lipatela ze kulubelwa kuli ki zene kile za bona lipiho za pili inge libihiwa kuzona sapili.

Kuakalezwa kuli babeleki ba, ba inzi mwa maemo maswe ahulu a pahami a kuyambukelwa ki butuku bo mwa naka ya cwale ba ken`I sa kuli ki bene ba sebelize ahulu ni bakuli ba pili.

Mwa nako ya cwale halu sika itekula kale kaza mupendo wa sikiliti kaufeela,
dblquote mutompehi Kabanje mwa manzwi a hae hana taluseza ba mutende o wa New Era mwa mazazi a felile.

Kakuya ka Kabanje, ka kubona kuli sikiliti sa Caprivi sina ni palo ya batu baba palo ye likana 90 000, mupendo wa sicaba kamukana u konwa feela kumbalamaniswa muta kubonwa kuli hala bayahi ba ketalizoho kaufeela, kubona ali mun`wi una ni butuku tuna bo.

Lituto za kubona kuli batu ba ziba kaza butuku tuna bo hamohocwalo ni kubona kuli ba potela libaka ze shelana ka mulelo wa kubona kuli ba ikopanya ni in`aka sakata neli mbalamanisizwe mwa sikiliti kamukana mwa mazazi a felile hamohocwalo ni mwa wayalesi ya sicaba sa Caprivi ili wayalesi ya Lozi service ka mulelo tuna wa lituto.