Bayahi ba Opuwo mwasikiliti sa Kunene batalimana ni butata bwa kutasezwa kibutwa mwa mandu abona. Mandu abulelwa ki amañwi kuamashumi amabeli ka’lobapeli ane afilwe kwa bayahi ki kampani ya NHE mwasilimo sa 2017. Cwalecwale, lubasi loliñwi nelusabile hahulu situwa sa muzuzu wakuina hasiwa inge bali mwahali, kusupeza tokwahala yaputako kulwanisa lisinyi zalikokwani.

Nekulemuhilwe kuli mandu abalwa mwa komponi ya Onduunjee amwabutata bobuswana, mi lituwa ni makabati anze awa bakeñisa kuciwa kibutwa. Taba yeo isiile buñata bwa mabasi mwa sabo. “Lituwa zandu halinze linela ni makabati hanze Obama, luka ikutwa cwañi kuba mwasilelezo mwamandu? Luandala kaufela mwa situwa kikupuzo yakuli silelezo yaluna haisika tiisezwa,” nekubulezi membala walubasi yana salati kutungululwa.

Sibuabui wa NHE Mutonga Matali nabulelezi New Era kuli nihaike nebakile ba alafa mandu awo kwa butwa kanako yakuyaha, butwa buzwezi pili kutisa sinyehelo. “Kabumai butwa kona bone butisize sinyehelo yeo kwa mandu, nihaike nelukile lwa bea mulyani kanako yakuyaha. Kanako yacwale lungile mihato kuli butata busike bwa zwelapili mwamandu ataselizwe,” nabulezi. Butata butotobezi kuli mandu amalalu alemuhilwe kuli ana ni kuyoliswa lituwa kapilipili bakeñisa kusinyiwa kibutwa.

“NHE iziba taba yeo, mi ifumana talimelo yaluna yetuna. Nelupotezi sibaka seo hamoho nibe lubeleka hamoho mi keto ne ezizwe kuli lituwa zamandu amalalu lizusiwe ni kuyoliswa,” nekubulezi Sibuabui. Mandu amashumi amabeli ka’lobañwi kimañwi amandu amashumi aketalizoho ka’amalalu ane ayahilwe mwa musha wakuyaha mandu kabuñata mwa Opuwo. 

Kanako yacwale mubuso uzusulusize musha wakuyaha mandu kabuñata kufeleleza mandu amashumi amabeli ka’mane mwa Opuwo, ni mwalitolopo zeñwi teñi mandu nasika fela. Mubuso no ezize keto yakutahisa mandu acipile kubale babafumana lituwelo zenyinyani, mi teko nekutezi fafasi kutisa mane fa N$70 000 ndu ni ndu. Ili kukutela fafasi hakubapanywa ni sinyehelo yakuyaha mandu yelikana N$199 561, mi sheleñi yepumiwa kakweli ilikana N$550. 

Musha wakuyaha mandu kabuñata nohatisizwe mwa kweli ya Njimwana 2013 kiyo neli mueteleli wanaha Hifikepunye Pohamba, kulwanisa tokwahala yamandu mwanaha nikutusa babashebile. Sina zeo halibulezwi mwamilelo yazwelopili ili Harambee ni NDP, tohalo kikuli batu kaufela basike basialela mwamulaho.