[t4b-ticker]

Omupresidende Oti Indile Aanaparliamende Ya Kuthe Oongaku

Home Archived Omupresidende Oti Indile Aanaparliamende Ya Kuthe Oongaku

WINDHOEK Omupresidende Hifikepunye Pohamba ota ti oontotwaveta dhoka kwa tegelelwa dhi ka kundathanwe pethimbo lyomitumba dhOparliamende Ontine, ndjoka ya tamekele nomitumba dhayo metiyali, oontotwaveta dhoka odha simana noonkondo notadhi pula eitulomo enene nomapekapeko kiilyo yOparliamende. Mokweegulula pambelewa omutumba gwotango, Pohamba ota ti oontotwaveta dhoka dhi na okukundathanwa odha simana unene oshoka otadhi ka ungaunga niinima mbyoka ya guma oonkalamwenyo dhesiku dhaakwashigwana ayeshe. Omupresidende ta ti oshi na oshilonga noonkondo opo aatotiveta ayeshe ya kambadhale okukala taya gongala pomitumba adhihe nokugandja omadhiladhilo niiyethwapothaneko yawo pethimbo lyoompata dhoontotwaveta dhika. Pohamba okwiindile wo aakwatelikomeho yoonkundathana momagumbo ageshe gaali gOparliamende ano Omutumba gwOpashigwana nOlaata yOpashigwana, aakalekipo yoveta nelandulathano yoongundu dhopolotika opo ya se oshimpwiyu iilyo yawo yi dhiginine iinakugwanithwapo yi nasha nokugongala kwiilyo yawo ayishe. Oontotwaveta dhoka kwa tegelelwa dhi ka kundathanwe ongaashi Ontotwaveta ompe yIinima yAaniilonga (Labour Bill), Ontotwaveta yi nasha nElundululo lyOompale (Value Added Tax Amendment Bill), Ontotwaveta yi nasha nOshiketha shIiponga yOmoondjila (Motor Vechicle Accident Fund Bill), Ontotwaveta yOmadheulondungiko gOpaungomba (Vocational Education Training) oshowo Ontotwaveta yOmalusheno (Electricity Bill). Omupresidende ota ti omakuyunguto ga guma omakwatathano giinima yaaniilonga naahona yawo moshilongo ashihe oge li elimbililo enene kepangelo. “Oontamanana dhi nasha niinima yaaniilonga ohadhi piyaganeke uupondoli -ano iilonga tayi eta po sha, nangele kape na iilonga tayi eta po sha nena eliko lyoshilongo itali vulu okukoka, itapu kala oompito dhiilonga nenge uuyamba washa.” Omupresidende ota ti Ontotwaveta yOompale -Iihohela ya gwedhwa kongushu yiinima, otayi ka kala oveta ya simana, oshoka onkalo otashi vulika yi ka nayipale ngele iiyemo yepangelo oya gu pevi. Omupresidende ta londodha kutya ngele iiyemo yepangelo oya gu pevi, nena etulomiilonga lyooprojeka dhi nasha nomahupilo gwoshigwana otadhi ka gumwa nayi noonkondo. “Oompale odha simana ongonzo onene yiiyemo yepangelo, onkee osha simana okushilipaleka kutya omikalo dhetu dhegongelo lyiiyemo hayi zi miifendela odha pya ekodhi.” Ta ti inapu kala nando ompito yaamboka ye hole okuhenuka okufuta iifendela yokongulu – kutya nee aantu koohandimwe nenge omahangano, oshoka shika otashi ka yuga epangelo oonzo dha pumbiwa okugwanitha po iinakugwanithwapo yalyo nokwaadha esindano momalalakano gopamapendulopo. Shi nasha nompumbwe yomalusheno ndjoka tayi inyenge moshitopolwa shUumbugantu waAfrika, Pohamba ota ti Ontotwaveta yOmalusheno oya simana nepangelo oli na okukatuka onkatu meendelelo okuyanda omikundu tadhi vulu okweetwa kompumbwe yedhigo lyomalusheno moshitopolwa. Okwa londodha kutya ompumbwe yomalusheno otayi vulu okweetitha omaupyakadhi omanene komainyengo gemona moshilongo oshowo uuhupilo woshigwana. “Oshi li oshinakugwanithwa shetu okutala komikalo noompito dhilwe dhethimbo ehupi nokukaleka po oonzo nedhigo lyolusheno nelalakano okukeelela omaludhi ngaka genkundipalo.” Ota ti osha simana opo Namibia a endeleleke oonkambadhala dhe okuyambula po omikalo noonzo dhomalusheno moshilongo ngaashi omalusheno haga longo ketango, omalusheno haga longo kombepo oshowo omikalo dhilwe omiwanawa dhedhigo lyolusheno. Omupresidende okwa pupula kombunda iilonga yondjungu ya longwa kiilyo yuukomitiye woparliamende ngaashi Okomitiye yIimaliwa yUumininseli nOmahangano gEpangelo (Public Accounts Committee) oshowo ookomitiye dhilwe. Ota ti ookomitiye dhoka otadhi kwatha okuyambula po ekwatonawa lyiimaliwa yepangelo oshowo iilonga inayi futama melongitho lyoonzo dhepangelo oshowo elongiho lyiimaliwa yaholomende mbyoka ya pumba. Ta ti aatotiveta naya tsikile nomukumo ya kala nago oomvula adhihe dhoka, oshoka ngele oya si uunye otashi ka shunitha pevi omahumokomeho moshilongo.