Customize Consent Preferences

We use cookies to help you navigate efficiently and perform certain functions. You will find detailed information about all cookies under each consent category below.

The cookies that are categorized as "Necessary" are stored on your browser as they are essential for enabling the basic functionalities of the site. ... 

Always Active

Necessary cookies are required to enable the basic features of this site, such as providing secure log-in or adjusting your consent preferences. These cookies do not store any personally identifiable data.

No cookies to display.

Functional cookies help perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collecting feedback, and other third-party features.

No cookies to display.

Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics such as the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.

No cookies to display.

Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.

No cookies to display.

Advertisement cookies are used to provide visitors with customized advertisements based on the pages you visited previously and to analyze the effectiveness of the ad campaigns.

No cookies to display.

Aanamibia Momumvo 2015 Oya Konda Oomiliyuna Mbali

Home Archived Aanamibia Momumvo 2015 Oya Konda Oomiliyuna Mbali

WINDHOEK Oshigwana shaNamibia okwa tegelelwa shi koke noonkondo muule woo-mvula omugoyi tadhi landula, omanga omwaka pokati kaa-yamba naathigona tagu ka mbwalangandja unene monakuyiwa. Aanamibia mboka nga-shingeyi ya thikama paantu omi-liyuna yimwe oshikwanu hetatu (1, 8 million), okwa thanekewa ya koke nokukala oomiliyuna mbali oshikwanu ndatu (2,3 million) okuthika momumvo 2015, shika osha talelwa mekoko lyoshigwana noopelesenda mbali lwaampoka pokati ko-mumvo 2001 sigo 2015. Omau-yelele ngaka oga zi momayalulo gomathaneko omape ngoka ga tseyithwa omasiku ga zi ko ge nasha nomayalulo gopashigwana gaantu moshilongo oshowo omushangwahokololo gwii-yemo nomagumobo (Namibia Household Income and Expenditure Survey 2003/2004 (NHIES). Mokutseyitha pambelewa omikanda dhika, Omuku-luntuwiliki gOkomisi yOma-thaneko gOpashigwana (National Planning Commission), Helmut Angula ota ti oma-thaneko omape otaga gandja omauyelele gongushu noge shi okwiinekelwa oku shi talela momalalakano gokuninga omalongekidho nomatokolo gomonakuyiwa, unene oku-talulula Ondungethaneko Onti-yali yOmapendulopo gOpa-shigwana (National Development Plan II – NDP2) oshowo NDP 3. Oshowo okutonatela etu-lomiilonga yoopulana dhoma-pendulopo nooproholoma dho-pashigwana oshowo oondondo dhopaitopolwa. “Otaga (omathaneko) gandja omaulikilo okuninga omalon-gekidho, pashiholelwa oopulana dhomakuyiwa dhi nasha noosikola dhoka dha pumbiwa, omagumbo, omahala guuka-linawa oshowo omayakulo gal-we gopankalathano,” osho An-gula ta ti. Angula ota ti omathaneko gomuyalu goshigwana moshi-longo ngaashi ngaka otaga pe okomisi yawo ompito yi vule okutengeneka omayalulo gwaaniilonga ya pumbiwa mo-nakuyiwa, iipumbiwanima oma-yakulo nokuninga omatokolo ge nasha negandjo lyiimaliwa yepangelo ya pumbiwa kuuministeli niikondo yayooloka Pamakonakono gomimvo 2003/2004, ano omukanda goNHIES gOmagumbo nIiye-mo, otaga ulike kutya omagum-bo otaga ka pumba omanga omuyalu gwaantu yomomikun-da tagu ka gwa pevi. Ondondo yokutseya okule-sha, okuyalula nokunyola otayi tengenekwa tayi ka ya pombanda omanga taku hunganekwa wo omahumokomeho ge li nawa shi nasha nokuthika pomayakulo gopashigwana ngaashi omeya gokopomba nesiloshisho lyopaundjolowele. Omukanda goNHIES otagu ti omuthika giiyemo moshilongo natango otagu ka kala gwa thigathana po noonkondo paendondo dhayooloka mokati koshigwana. Tashi ti oopelesenda ashike omulongo dhomagumbo ngoka ge na iiyemo yopombanda elela, nomagumbo ngaka oge thike konyala piiyemo ayihe kumwe, omanga 90% dhaantu ye na etata lyiiyemo. Oku shi talela mushika Namibia oku li natango mokati kiilongo mbyoka yaa na uuthikepamwe painiwe muu-yuni. Megwedhopo, kombinga yiikulya oshilongo otashi ulike onkalo yoluhepo, moka oopele-senda ntano dhomagumbo mo-shilongo ge na iiyemo yopevi lela nelongitho lyiikulya li li 80% oshowo 100%, omanga oope-lesenda mbali dhomagumbo ge na iiyemo yopombanda lela nelongitho lyoondja inali konda poopelesenda 40. Omakonakono otaga ulike wo ondondo yiiyemo moka omagumbo oopelesenda 25 haga mono iiyemo N$1 600 pakuye-leka niiyemo N$150 000 yoma-gumbo ngoka goopelesenda mbali ngoka ge na iiyemo yo-pombanda lela. Omushangwahokolo otagu ulike wo uuwundji wopokati waantu momagumbo, noshi-topolwa Erongo shi li poo-pelesenda ndatu oshinkwanu ha-mano dhaantu momamgumbo, Kavango (6,4%), Ohangwena (6,3%) nOmusati (5,7%). Shi nasha noondondo dhonkalo yoluhepo, oshi li ngeyi kutya iitopolwa mbyoka yi na omuyalu gopombanda gomagumbo naantu, oyi na wo iiyemo ya nkundipala, omanga omahala gomoondoolopa ge na iiyemo (oshimaliwa) iikando itatu lwaampoka ge vulithe iitopolwa yokomikunda. Onkee, oshitopolwa sha-Khomas oshi li pombanda mii-yemo, omanga Kavango, Ohangwena nOmusati yi na iiyemo ya nkundipala ano oshimaliwa shi li pevi lela. Shoka tashi hokitha osho shoka kutya ondondo yokulesha nokushanga pethimbo ndika oya thikama poopelesenda 83. Oondoolopa odhi na ondondo yopombanda yokulesha noku-shanga noopelesenda 94 paku-yeleka noopelesenda 78 miito-polwa yokomikunda.