WINDHOEK Mulelo wa silimo se wa sikolo se sipahami ni kufita mwanaha sona ya Unibesiti wa kuhatisa lico za kakusasa kwabaituti kaufeela bapila mwahositelu se u tisize mibonda fa sikolo sina baituti hase ba hana lico ze cwalo ka kubulela kuli, neba sika bu-lelelwa kakutala kaza mulelo kaufeela o silimo se sifelile, ni kutisa kuli ba yeme maefefe mwanako ya cwale. Yo Muhulu wa sikolo se sipahami mutompehi Lazarus Hangula yana kile a nyemiswa hahulu ki muhupulo wa baituti o, wa kuhana kuca lico ze cwalo zeo na kile a bulela kuli bao baba etelezi simpangaliko kaufeela wa ba ziba mi bata utwa kwa-sikolo mwamazazi a taha. Kakuya ka lico za kakusasa zeo, muituti ni muituti yali mwa-hositelu u swanela ku lifa pene ye likana N$12 ka zazi kusa tali-mwi nji mutu ya cwalo u cile li-co ze cwalo kapa awa, ili pene ye pumwa feela mwamashili-i a muituti ni muituti ya pila mwahositelu. Baituti baba fitelela palo ye likana 800 ki bene ba nyatezi pampili ya linonge ze hana kuca lico ze cwalo zeo. Ba bahulu ba sikolo bona ba tiisa feela kuli, lico neli kile za hatiswa ka mu-lelo wa kutusa baituti mwalike-leke za bona za kakusasa kakuli mwalinako za kwamulaho ku lumwalumwa kuli bu-ata bwa bona neba ozelanga mwalinako ze cwalo kakuli nenze ba kena makilasi inge ba shwile hahulu tala. Baituti ba tongauka feela kuli pene yenze swelwi kupumwa mwamashili-i a bona ita tisa feela kuli ba palelwe ku lifa litifo za bona kaufeela za sikolo ka butungi. Baituti ba nyaza hape kuli ba kamaiso neba hatisize feela mulao kapa ona mulelo o basa ikopanyi hande ni bona baituti. Bayahi ba basepahala fa si-kolo ba bulela kuli mukopano ono kile waba te-i hala yo mu-hulu wa sikolo ni bayemeli ba baituti ba sikolo bona maSRCs ne u sika hatiswa kapa kuswa-liwa kalibaka la kuli, Yo Muhulu wa sikolo yena Hangula na sika tabiswa ki kamo baituti neba kile ba fitiseza litongoko kapa zona linonge za bona ka nzila ya mitayi ya makande ni mitende. Baituti ba mabasi a shebile hahulu ba bulela kuli litifo za cwale ha liyo hande sina hali ta ba kenya feela mwalikayamana kakuli kutwa ba itenga mwalim-pangaliko maswe ze-wi za bu-kebenga kapa lipisinisi-maswe ze-wi kuli ba kone kufumana pene ye cwalo yeo. Mwasitatimende sene si kilwe sa hatiswa sunda ye felile kuzwelela kwasikolo se sipa-hami, Yo Muhulu wa sikolo mu-tompehi Hangula na kile a fa mamela ya kuli sikolo se sipaha-mi ha sina kunyanganiswa ki sikwata nyana sa baituti kacwa-lo bao ba bata fumanwa kuli ki-ba ba sinya sinya kozo ni bui-keto fa sikolo bata tiswa pila li-buka za sikolo mane ni ku lundulwa mwahositelu. “Baituti baba sa lati kuswala milao ya sikolo ya hositelu bata zwiswa ni kufa sibaka kwabai-tuti ba bali ba mukoloko ba ku-kena mwahositelu. Bao ba ban-ze ba hanisa baituti ba ba-wi kuca lico ze ni kubasabisa, luta kopana ni bona,” Hangula na fitisize mamela. Kakuya ka Hangula, baituti kaufeela baba sa lati kulumelana ni milao ya sikolo ni kuhana lico za kakusasa zeo, bata lelekiwa mwahositelu ni kufa sibaka mwabaituti ba ba-wi ba ba lata kuswala milao ya sikolo. Naize sikolo si lifisa feela pene ye likana N$8 040 ka si-limo ya kuina mwahositelu ku-beya N$2 360 ya lico za mu-lalelo ili palo yeo a bona kuli ya swanela ha kubapanywa ni likolo ze-wi ze pahami. Na ekelize kuli litifo za si-kolo sa hae li inzi hande kakuli kuti mutu a talimisise hande ni litifo ze-wi ze lifiwa ki likolo ze-wi ze nyinyani ze lifisa pene ye likana N$700 ka silimo kapa pumulo ni pumulo, kubeya li-kolo ze-wi ze nyinyani ze lifisa pene ye kona kufitelela habeli pene ye lifiswa ki sikolo sa habo, litifo za sikolo sa habo za zama-yelela hande ni kuutwahala mi kacwalo sicaba hasi swaneli ku-tongauka kakuli sikolo sa habo si lifisa litifo ze inzi feela hande ze fitiwa ki likolo ze-wi ze nyi-nyani mwanaha ha kubapany-wa. “Kakuya ka lico, ki nto ye ezahala kwaUnibesiti ni Uni-besiti mwasikiliti sa luna se. Bai-tuti ba fiwa lico za kakusasa liza-zi ni lizazi,” ne kubulezi Yo Mu-hulu. Bayahi ba ba sepahala fa si-kolo ba bulela kuli, kakuli baituti ba sikolo neba kile ba itekula kale, mulelo feela oso siyalezi kiwa ku kupa ba katengo ka naha ka baituti ili kona ka Nanso kuli kange taba kapa zona li-nonge-tuna zeo ni kuikambota ka zona niba kamaiso ya sikolo. Hane kubulelwa ka nzila ya kusa tumuswa fa mabizo, muituti yo mu-wi ya sana ni li-limo ze talu mwalituto za hae za sikolo na nyazize yo muhulu ku-li u bata feela kufa koto baituti. Ka kuhanyeza kwamanzwi a Yo Muhulu yana kile a bulela kuli baituti neba kile ba lumelwa zebe ka muleo kaufeela -ohola, baituti bona ba bulela feela kuli neba sika lumelwa hande zebe ka mulelo kaufeela sina tumuso ye nyinyani feela hane I kilwe ya tumusezwa ku bona kwamu-kiti o mu-wi wa sikolo o eza-halanga silimo ni silimo mwa-kweli ya Njimwana ili mukiliti wa baituti ba mwahositelu wa kutabela kupepwa kwaJesu Kriste. Nihaike tumuso ye, ne kile ya ezahala, ne ku sika lumwa kaza litifo ze kaufeela kakuya ka baituti. Baituti hape basa bulela kuli ku lika kubapanywa sikolo se sipahami ni likolo ze-wi ha ki nto ye utwahala hande sina liko-lo ze cwalo hali fa sisebelezo sa-kata ka litifo ze lifwa kubeya lico zeo ba bona kuli lina ni minuno kaufeela ye tokwahala ha kuba-panywa ni lico zenze ba sweli kufiwa mwanako ya cwale. “Kubonahala hande-nde kuli lunze lu swelwi feela kufa-pe-lezwa kuca.