Windhoek
Kalulo ya balimi babamwi ba sizo mwa Zambezi ba amuhezi mulelo wa ba Meatco wa kutisa mabulaelo a limunanu mwa libaka mo lilekwa teni – ndu ya mabulaelo ye zamaya fa mabili yeo katengo ka nama kalelile kutiseza balimi ba sizo mwa lisunda zetalimanwi kuzona.
Taba ya kuamuhela mulelo wo, itaha kuzwelela ba mutende wa New Era bamano hatisa kuli, kuna ni sikwata sa balimi mwa sikiliti sa Zambezi sene sinyaza mulelo wa mabulaelo a ezahalela mwa libaka mo likomu lilekwa teni.
Nihakulicwalo, mueteleli ya bona za sizwale ni lingambolo mwa Meatco, Rosa Thobias, uize mabulaelo a zamaya fa mabili alibelezwi kufita kwa likamba la Walvis Bay kala 13 Sikulu, koo akabe akeni mwa kutatubwa mayemo a ona fa mukwakwa pili asikalibiswa kwa libulaelo la Windhoek koo atayo sebeliswa teni lwapili kubona musebelezo wa ona. “Kuzwateni mabulaelo atalibiswa kwa Kavango yekwa wiko kwa nkambe ya Mutambo Ribebe Quarantine, libima ze mashumi aketalizoho kuzwa Rundu, kafoo kukayo silahiwa likomu ze akalezwa kuba ze 1200,” kwa talusa Thobias
Balimi ba sizo bafitisize maikuto abona kuamuhela mulelo wa mabulaelo a likomu mwa libaka mo nze lilekwa teni kwa mukopano wa mungelele wa silimo kala 24 Mbuwana, kafoo sikwata ne sietelezwi ki Borniface Limbo mulimi wa sizo mwa sikiliti. Thobias uize, mabulaelo ata zamaya munzi ni munzi kubulaya likomu za balimi basizo, kacwalo itabe kufukuza lisinyehelo zabalimi zakuisanga likomu kwa mabulaelo ainelezi. Bunde bobumwi ki bwakuli itabe kunolofaza lisebelezo, kalibaka lakuli mabulaelo azamaya mwa libaka atakona kusilaha likomu kaufela zetabe lifumanehile mwa nako yeo ni mwa libaka zeo.
“Hape itaba kuimulula balipisinisi, kalibaka lakuli lilama za mwamba litabe lilekiselizwe bolyaminzi ni balipisinisi zenyinyani. Nikuli itaba kufukuza lisinyehelo za litifo bakeni sakuli lisinyehelo za mabulaelo amwalibaka mo kulekwa likomu itabe penenyana feela kubapanya kwa mabulaelo ainelezi acwale,” a talusa. Neili kwa mukopano wa silimo kafoo balimi basizo bafitizize kupo yabona kuli ba Meatco bakone kuisa mabulaelo a embana mwa libaka za sikiliti sa Zambezi, sina balimi ba sikiliti sani haba bindukile lilimo ze peli basalekisi likomu zabona.
Hape nekufitisizwe nonge yakuli kupundululwe litokwahalo zakuba membala wa Meatco. Kacwale mulimi kuba membela wa Meatco uswanela kuba kuli nasalekisize likomu kwa Meatco lilimo zepeli za kwa mulaho. Cwale ba Meatco ba chanfalize mulao wa bona kaku talusa kuli mulimi ukona kuba membala haiba u lekisize komu nihaike ilimwi mwa lilimo ze talu za kwa mulaho. Kucanfaza kukonile kubukeleza balimi ba sizo ba Zambezi kakutalima mayemo abona akushapiwanga ki butuku bwa taku ni mulomo nako kaufela, kambesi cwalo balimi ba Zambezi nebasike babe bafumani kolo ya bumembala, kwa talusa Thobias. Azwelapili kuekeza kuli, kacwale ba balimi ba Zambezi bakona kuba limembala haiba bakonile kulekisa likomu kwa Meatco mwa lilimo zetalu za kwa mulaho.
Mukopano wa mungelele wa silimo neuputahanezi balimi ba sizo balibaka za upa kuzwelela mwa libaka za likiliti ze cwale ka Kunene, Zambezi, Kavango ni Ohangwena.