Kae Maṱunḓu-Tjiparuro
Wouhonapare wombazu wOvazulu ma suvisiwa muhuka mo Ulundi mo kahuro ko kozombanda kOrukondua o Kwazulu-Natala mo South Africa.
Mangosuthu Buthelezi waṱire Oroviungura ndazuko nozombura o 95. NOperesidenda ya South Africa, Cyril Ramaphosa, e mu pe ombakero ya peke yokotjiveta yondondo ondenga. Ndji yandjwa komundu wo viṋenge vya peke.Otjikutu tja rundururire ombakero ndjari mu ndinondi ku muhuka oku yandja oruveze ko vyombazu mbyasere oku karapo na wina korupa rondjururiro tjinga ombakero indji aina orupa okuura rwaro, ruyenene okwii rongerera.
Tjingetjo otji tja ningirire kutja mbari nonÿero oku ke tji huhumiṋa, ave havaza komaturiro womuhona Buthelezi po Ulundi okuzira kOritjatatu. Ulundi okahuro mondendera ndji tjiukua otjEhi rOvazulu komanene oku pikira koutjiro wa Kwazulu Natala. Ovazulu mo 1879 opu varwira ovita kuna Ovakwatera va Britain, mbi tjiukwa Otjovita vya Ulundi.
Operesidenda ya Namibia Hage Geingoba, nandarire kutja otja kuye na Buthelezi kavari noumune umwe mo porotika, wa hindire ombinika yoruhoze komukwao Ramaphosa na ko va kwatera vehindo. Tjingetjo ovanane vombazu va Namibia varamwa kutja nga ve hinde ongee mbinika yoruhoze. Tjinga Buthelezi mehi re morukapita veze tjiva aa ve muvara otja ngwa kuramene ongutukiro momurungu. Posiya kOvazulu oveni paa vemunu kutja wari ongunḓe yawo kutja ovo ve varwe no ku zemburukua otjo muhoko wonḓengu otja tji uri ko ku ndinondi.
Ombara Otjitambi yOvambanderu, Aletha Karikondua Nguvauva, Buthelezi kanaa we mu tjiwire popezu. Posiya wa kara no ma hakayeneno nouṋepo wo nganda youvara wOvazulu.
Otji me mu pe ondjozikiro ndje mu pwire. Amatja otjiwaṋa tja South Africa atjihe, naiho tje no tja SADC nga tji huhuminiwe no mwunyo we nga u suvisiwe mo hange.
“Me mu zemburuka tjinene pamue na Nelson Mandela ko hambwarakaṋa otjovahanganise mokupaha omajapuriro kondjakaha ndjari movirongo imbio,” Ombara Onene Tjinaaṋi Maharero matja.
Varwe mba kara no ma hakayeneno wouvara wovazulu nganduu ku Buthelezi nawina ombara yawo omuyaruke Goodwill Zwelithini, ouhonapare wombazu wOvaherero ku tuurungira mu varwe omuyaruke Ombara Otjitambi Kuaima Riruako.