EPANGERO KUNA HARA NOVETA DOVARUGANI VADIWAPUKURURE

Home Languages EPANGERO KUNA HARA NOVETA DOVARUGANI VADIWAPUKURURE

RUNDU-Epangero kuna kuhundira vagavi yirugana novarugani asi vahepa kuturapo malikwamo gomawa omu vana kumona asi maruha nagenye gahepa kukara nomukaro gomuwa.Omu vana kuruganena kumwe maruha nagenye muna kara varugani ntani vagavi yirugana nanavenye ava vahamena komalikwamo gangesi. Ministera goyirugana nomauwa govarugani Doreen Sioka, kageve matumburo aga nkera mosigongi esi kava kere vagavi yirugana ntani varugani, omu kageve asi magano aga gokuninka asi kuhagayika yirugana morwa nonzambi ndi eninkiliromo lyovaruganai kuna kuretesapo sirongo setu sikare nomukara gwahana divilisa. Age katente asi mukarodona moyirugana kuninkisa varugani vapire kukara noruhafo ntani kukaretesapo epiro yirugana.  Mukaro nye gokuninka asi vantu kapi vana hara kuza koyirugana hawe kuvhura kukaretesapo epangero lika lidigopere negano lyokukagusapo epiro yirugana noruhepo. Sioka simpe kadimbwilire asi mosigongi esi kapi muna kara vakarelipo wovasecurity  eyi yina kumoneka asi kapi yina wapa.

Ano epangero kuna kuyimona asi kuna kuretesapo mukaro gomuwa nye vakarelipo wonokampani kapi vana kumoneka pomapongo gangesi. Kuna kumoneka asi ruha rumwe runa kara noudigu pwarumwe kumoneka asi ose kominiteli kugwana masivano gomazi kovasecurity. Sioka simpe kahundilire vanayirongo ava vana hara kuyapungura mosirongo ndi kuyagava yirugana vahepa pomuhowo kudiva noveta dovarugani ntani konyima navatameka kurugana. Nsene varugana ngoso hawe awo ngano navadiva noveta ntani vadive asi ngapi navatekura varugani vawo nefumadeka moomu yawapera. Yimo ana kutanta Ministera Sioka. Simpe kahundilire vaNamibia asi vahepa kuresa veta zovarugani yipo asi vadive asi yinke yavatumbukira ntani mauwa musinke vakara nago. Sihonena murugani gumwe kwamupere akazugume yitudi, epuro kuna kara asi mwene ogu murugana gadiva yirugana yendi nononkondo dendi? Ngano kwayidiva ngano kapi gayirugene eyi. Nomuligwa name asi varugani vetu kuna kugwana masivano kovantu nkenye ezuva, omu vana kusivana asi kapi vana kugwana muteku gomuwa kovagavi yirugana vawo. Ame kuna kuyimona asi mukaro gwangesi kuvhura kulitjindja ano wokuretapo marunduruko kuna kara mugavi yirugana ntani murugani mwene. Navenye vantu ava vahepa kuruganena kumwe ntani navenye kwahepa mukwawo kwato gokuvhura kurugana nsene asi gumwe apirapo, mugavi yirugana ndi murugani. Morwa mukaro nye gwangesi vantu vahepa kuruganena kumwe nokulifumadeka fumadeka yimo ana kutanta Ministera.

Sioka simpe kageve nombudi asi vakarelipo wonombunga dovarugani vahepa kutura nonkambadaro dononzambi omu vantu navenye vapumbwa kukarapo vahepa kukarapo kapisi vamwe pwato makura nzogera tazitameke pwahana vakarelipo vawo. Ministera katente asi navenye vahepa kukarapo ano veta zovarugani nazo kuna kupura asi vamwe kupi,yipo asi nkenye eyi vana kurugana yahepa kukara momukaro gomuwa. Yipo asi nkenye eyi vana kulironga yahepa kukara momukaro gomuwa navenye kuna kulizuvhirako asi yinke yina kuhoroka. Nsene turugana eyi hawe ngano kapi ngakukara hena mukaro gokugazara asi vana ninkilirengemo ndi asi kapi yina wapa. Mosiruwo esi ame kuna kuhundira nye vagavi yirugana asi vahepa kuhameseramo vakarelipo nombunga dovarugani nsene kuna kuliyonga yokuhamena kononzambi, ntani maliyongo aga kahepa kukara goparuzera. Sioka kuna kara norugendo rokudingura nomukunda nadinye 13 domoNamibia, yipo agwane mukaro gomuwa pokatji kovarugani novagavi yirugana ndi vakarelipo wonombunga dovarugani.