Otjomuise
Eyuva omayuva tjiyeri 12 ku Katjose mariso oku rira eyuva ro ma suviro ko tjiveta mo Namibia.
Imba mberi kohonga yo tjiungura tjo ma sembamisiro wo ma zemburukiro wo zombura 111 zo vita vya Hamakari, ma vezeri nao ama vetja imwe yo zo ndando zo ku zemburuka eyuva indi, oku popa ovameme vozo veta kutja eyuva indi ririsiwe orokusuva kotjiveta. Ombura indji eyuva indi ma ri zemburukwa Orovyungura ndi ma riyende, tjiyeri 9 ku Katjose ponganda yo mbazu mOkakara.
Ovita vya Hamakari yari tjiyari omurongo na yevari ku Katjose mo 1904. Orini ombura indji oroma ri wire mOritjatatu mo kati kotjiveke. Munao mena rokutja omayuva ngu ma ze kongorore imbo wo ma suviro tjiyeri 14-16 ku Katjose orupa rumwe ro tjiwana tjOvaherero otji ma ru kayambera kOkahandja, imba mbu mave sembamisa oma zemburukiro wa Hamakari tji ve yetwa mo mayuva wo masuviro ngu ma yeyende kutja ovitjitwa aviyevari imbi avi harungasana nu munao otjiwana wina tjikare no u pupurukwe oku ka karara puvyo aviyevari otja tji mavinga no ku sora.
Yarwe yo zo ndando zo ma zemburukiro inga oku yandja oruvara kozo komiti zo TjiÞiro Otjindjandja mo ngondjero yayo yo tjisuta. Na tjinegtjo oku nyomona ondjerisaneno no ku kondja kutja oviwana mbyaihamisiwa virire omundu umwe mbina ma visekamene tjimwe nu pamwe mo ngondjero yo tjisuta. Umwe wova sembamise yo ma zemburukiro weyuva indi, Kenaendo Kaapehi, makuu kovimbumba avihe oku karara po mowing wavyo, oku zara okarapi okazoozu no ku twako ozohako ko matemba wawo. Matja kapena omundu umwe ma paterwa pendje nu munawo oviwana avihe mbyaihamwa nimbi mbinotjari navyo mavi yakurwa.
Peyuva indi ma pe kara ozonÿerera, omaserekarero wovita imbi nawina omaraisiro wovipendere mbi nyinga nyinga wavyo. Wina ma pe kara outjina no muhiva, ovandu ma veundjirwa okuzara omuzaro wombazu no vi tjitwa vyarwe mbya tjama no mbazu wina vya tandwa oku karapo. Ovitjita imbi ma vi tjititwa pondanda yombazu mOkakarara nu yarwe yo zo ndando yawo oku pendura ombepo yo tjiwana movyatjo no ku vesembamisira orupare owo pu ma veyenene oku zuva no ku rumata omakuhungi wawo no mbazu yawo.
Ngunda aperi nao omayamberero wa Kahandja maye munika ayo yeri mozndi mbari mena rondjakaha ndja tambuka yo muriro.
Nandarire kutja pangara ayo ovimbumba mbya hanika oumune motjina ihi okuza kombura ndjauzuko vyangara vya zuvasana kutja omuriro imbwi mauyaruka puu kara otja kombazu nu eyuva ra Kahandja aritiewa iyo Komando Ondenga yOtjiserandu ya Kahandja, ovimbumba imbi ngunda ngamna kaviyeyea koumune umwe motjina ihi otja konduvasaenno ndjangara yazu vasanewa no tjombanguriro atji yesere ondaya.
Munao otjimbumba tji mwe kehi yOmbara Otjitammbi yOvaherero, Vekuii Rukoro nove mu kongorere naimba mbe kayenda punaye nOuhonapare wOmbazu wOvaherero otji watie oku kayambera omayuva wo ma suviro ngu ma yeutu tjiyeri 14-16 ku Katjose ngunda itjo tjarwe kehi yOmbara Tjinaani Maharero ama tji tataimbwa oku kayambera omayuva wo ma suviro ngu mayeutire mo tjiyeri 21-23 ku Katjose.