ǀAEǁGAMS – Kai!ādi ǁga does, ǁnaetib ase kai!ādi !nâ ra dīhe khoraǂuisendi tsî omkhâisendi xa ra !aromahe tsî ǂhanu ase ra !gawaǀîhes ge nau ǀkhāb ai sîsen!ēdi di ǀorosib !garo!ā ǀkharigu !nâ hâgu tsî kai!ādi !nâ ra hâ ûib di ǀkharaǀkharasendi ǁnāpa a ǀkhais xa ǀgaisase ra hirihiri!nâhe.
“Tsûsa ǀkhāb nē mâsib dib ge nēs ra kai ǁgâiba kai!ādi ǁanǂgāsaben !aroma ūhâ ǁuigu ai ǁgui tsî ǂkhawadīb ǀkha ǀgaisase ra !oa tsî ǂkhawadība khoraǂuisa. ǁNā-amaga a ǂhanu !khais ge !garo!ādi khoen ga tā omkhâisens !ēde a ǀhanahe tsî hân apa omkhâisens !ēde māhe tsî kai!ādi ai ra ǁgoe ǁgâiba a ǀoroǀorosa,” tib ge Alfred Kamupingeneb Direkteri ‘Research at Namibia Equity Brokers’ diba 25 kurin aitsama mâbasens din tsēdīs !aroma ge aiǂhomisa i !nurib !nâ gere ǀawemā.
Namibiab kai!ādi tsî !garo!ādi kaisib di !oe!ās !nâb ge Kamupingeneba gere mî, Namibiab nî ǂâisa !āde omkhâis ǀgaugu ai ǂnûisa tsî tā ǀnî !āde !nao!nāsa ǁanǂgāsaben !gôagu ǀkha xawes omkhâisensa ǁnāti nî ǀgorahesa îb tā ǂhâsiba ǀnîpa hâ tsî hō!âhe tsî nēs ǀkha kai!āde ǂhâhâsa ûib di !gao!gao !oabadi, aiǁgause ǁgam-i khami īn xa nî toaxūhes kōse sī.
ǁAnǂgāsaben tsî ǁAnaidi !Gôakhâib, Aoǁkhumuǁkhâb 2011ǁî kurib !nâ ge Namibiab !Gôakhâdi ǂNûiǂgās xa dīhe hâ ib, ge kaise a ǂhâǂhâsa ǂansa ra mā kaisib, ǀgoraǂgās, !amǁareb tsî nau hâ ǀhûhâsi tsî sâuǁkhāsib ǂanaisaodi ǁanǂgāsaben didi xa tsî ǁkhāti omaridi tsî ommâsigu ǂnamipe. Nē ôa!nâdi !nuriba xu a !gāsa !khais ge 2001ro kurib !nân ge ǁaupexa 33%gu di ǁanǂgā-aon ǀguina kai!ādi !nâ gere hâsa xub ge !gôaba 43%gu ǁga a ǂharosa. Noxopa nē !nuriba xu a !gāsa !khais ge 36.1%gu khoen kai!ādi !nâ hân a sîsenosa.
Kamupingeneb ge nēs ai !khâikhom tsî ra mî, omkhâisens !aroma ra dīhe xūn hîa nau ǁanǂgāsabena nē tamas ka ion au !ās ǁga ra ǂgaen hâhâ tama ra īsa khoen di !gôab ra ǁîna !nāǂam tsî hoan di !gâi!gâb kōse sī tama ī tsî ǁnās !aroma !anni tsî ǂkhîo!nâsiba !aroma tsî !nāsa !nāde ǂkhawadīb tsî ǁgauo!nâ tanisende ǀhûhâsigu !nâ khâikhâisens ase dīǂuise. !Hūb ǁanǂgāsabenab ge ge ǂgān, in ǁkhawa ǂgaoǂgao!nâsen tsî dīn ra xūn hoan !nâ !garise sîsen, ǁnāb a hoarahus ׀gau ǁgoaǂuidi hîa da ǁaes tsî ׀hûhâsigu !hūb din !nâ ūhâde da a !kham!kharu!nâ-ū ǁkhāba xui-ao. ǂHanubab ge sao ran ai nî ǂâi-aiǂnûi, sîsenga ǂnuwis, ׀hûhâsib !oabade khoraǂuis tsîn ai, in ǁanǂgāsabena ǁnās !nâ-ū ûi׀gaugu âna !gâi!gâi!nâ tsî ׀ams ai !hoaǂharugu !oabade khoraǂuis !nâ.
ǂHanub ge ׀oasa ǂansa tani hâ !gomsin hîan Namibiaǁîna tsēkorobe ǂnôa-ūn xa sâuǁkhāsib mâsib xa ra !aromahese. Sada ge ǁnā-amaga ai!gû tsî !garise nî sîsen tsî ׀asa ǂâi׀gauga nî ǂoaxa-ū î da sîsenosib di ׀gapi !gôaba ūǁnâ tsî !gâi tama sîsenǂuib ׀gâsib sada ׀hûhâsigu ai ūhâb tsîna gowa׀î ǁkhā. !Ādi khoraǂuihes tsîn ge ǀgaisa kō!gâsa ǂhâba hâ ib tā kaise kai !kharagasiba ǁîdi ǁaega hâ tsî tā kai!āde !nao!nās kōse sī.