Auleria Wakudumo
Minista womauyelele nomakwatafano opaungoba Emma Theofelus okwa kunghilila oshiwana shi kotokele ekengelelo lokomalungula oshoyo elongifo lomaano opaunongononi hano oArtificial Intelligence (AI).
Elongifo lopaungoba ile lopamalungula ola kwatela mo okunduluka po omafano, ouvidio ile ondaka yomunhu tai longifwa komalungula ashike moshili omunhu inaya mekwatafano naye.
Theofelus okwa holola kutya Ovanamibia 700 000 ohava longifa omalungula paife, osho sha eta vahapu va kengelelwe komalungula okulongifa omaano opaunongononi a yooloka.
“Namibia kena omangabeko a wana ngeenge tashi ya kelongifo lopaunongononi nelongifo lomalungula. Onghene ohandi indile opo oshilongo shi tote po omikalo da yooloka odo tadi dulu okukwafela okuxwepopaleka ekengelelo moshiwana,” Theofelus ta ti.
Elongifo lomaano opaunongononi ile lopamalungula ohali kala tali monika lafa oshili nopamito imwe omunhu oha kala afa ta popi naave.
Ouvidio vamwe tava andjanekwa komalungula otava ulike omupresidente Netumbo Nandi-Ndaitwah eli koshipundi omanga ovalumenhu vavali vena omaonga pomutwe waye.
Vamwe ova ulika omafano aye oo a ndulukwa koartificial intelligence taa longifwa
nelalakano okuandjakaneka ouyelele uheli mondjila.
Minista okwa ti ouminsteli womauyelel otau ka yandja elongo koshiwana kombinga yelongifo lomaano opaunongononi notaku ka kala yo ovanambelewa ovo tava ungaunga nekengelelo lokomalungula.
Ouministeli otau ka nduluka po epandja lokulopota omahepeko ounona melongelo kumwe noUnited Nations Children’s Fund oUNICEF oshoyo oLifeline/ Childline Namibia.
MuJanuali neudo, omukainhu wokoFrance okwa kengelelwa oshimaliwa shi fike peePaunda o830 000, 700 000 no850 000 kuwalye oo ta longifa oshipala shomudani weemovi a shiivika nawa Brad Pitt oikando itatu ya yooloka.
Sheli kolelela kolopota yoBBC, omukainhu ou vati okwa kala ashike ha popi naPitt mokavidio nokwemu indila oshimaliwa osho oikando itatu shaashi vati oimaliwa yaye itai dulu okudja ko kombaanga.
Omukainhu okwa holola kutya Pitt okwemu shiivifila kutya okwa topoka nomukainhu waye nokuna ehalo lokumukufa po paife.
Opolifi eshi ya ninga omapekaapeko, oya holola kutya Pitt yee mwene nghene a dalelwe aye mekwatafano nomukulukadi ou.
Opolifi oya holola yo kutya omukainhu okwa kengelelwa kuwalye oo a longifa omaano opaunongononi ile opamalungula.
Minista okwa kunghilila Ovanamibia opo vaha ningwe oihakanwa yafaafana, ngee opaku dengelwa ongodi, to popi nomuleli wonhumba vati mokavidio ile to tuminwa omafano.