YO muhulu wa sipokola kwa siteshini sa mapokola sa Aus, mutompehi Johannes Gaiseb uli, tolongo ya habo I apesizwe feela ahulu ki batamiwa baba sika atulwa kale mi bun`ata bwa bona seba inzi mwa tolongo ka lilimo ze fitelela ze ketalizoho.
Manzwi a hae a, na kilwe a patalazwa kweli ye felile muta katengo ka ndu ya milao kaka bona za buntu ni lizwelopili za sicaba ka potela sikiliti sa Karas.
Gaiseb naize baban`wi batamiwa seba kile ba ina mwa tolongo kuzwa silimo sale sa 2002 inge basa fiwi katulo kono, ka mabaka a kuli mapokola habana buiketelo ba swanela feela kuba siya mwa tolongo.
Na ekelize kubulela kuli bun`ata bwa likezo za bukebenga zene kilwe za ezwa ki batamiwa, li amana ahaulu ni ku uzweza bapoti.
“Ku tula ahulu kuli kubiziwe mupoti kwa naha ya hae ni kuto fa bupaki mwa naha mo sihulu haiba kuli mupoti kapa bona bapoti ba, nese ba kutile kale kwa linaha za bona,” na bulezi mwa manzwi a hae.
Ne ku kilwe kwa patalazwa hape kuli bun`ata bwa batamiwa ba atulelwangwa kuli ba life pene ya kuzekela mizeko ya bona fande ya tolongo kono ka bumai hee, ba palelwangwa kulifa pene ye cwalo.
“Ki ka fo lu bona kuli bun`ata bwa litolongo li tezi. Mwa linako zen`wi mane lu palelwanga nihaike kuba fepa hande kakuli ba tezi ahulu,” ne kubulezi mupolisa yo muhulu wa siteshini.
Butata bo bun`wi bone bu kilwe ba patalazwa ki mupokola yo muhulu, ki bwa kunwa ahulu macwala ni ku n`atafala ahulu kwa masintolo a lekisa lino ze kola mwa tolopo.
Na sutisize lika ze kaufeela hamoho ka kubulela kuli bun`ata bwa likezo za bukebenga neli ezwa ka libaka la macwala inge ili mwa libaka ze shelana ze itengile mwa tekisano ya macwala.
“Kunwa ahulu macwala ki kale ku ata mi bun`ata bwa masintolo a lekisa macwala a kwaluha busihu kaufeela ni kutisa lindwa mwa libaka ze.”
Gaiseb na kile a taluseza sikwata sa bapoti ban du ya milao kuli bun`ata bwa likezo maswe za bukebenga hali sika n`atafala ahulu mwa tolopo ya hae haisi feela likezo ya bukebenga ze amana ni kuezwa ki batu baba inzi mwa macwala ki ze atile ahulu, hala zona kulwana ni kuitabaka litipa.
Muofisa hape na kile a nyunga toho ka palo ye sikai ya maofisa kwa siteshini sa habo.
Mwanako ya cwale, kuna ni maofisa feela ba lobapeli (8).
Lisitataliso zen`wi zesa zamaisi hande misebezi ya mapokola kize cwale ka nzila ni malobalo.
Siteshini sina ni simbayambaya sili sin`wi sa kale sesi taluswa kuli mwa linako zen`wi ki sona sesi itusiswangwa mwa kulonga bakuli.
“Mwa linako zen`wi likozi za fa mukwakwa za ezahalanga mwa sibaka mo mi likozi ze li tokwa maofisa ba fitelela bane kuli ba kone ku bona kwa butata bo kusa libalwi palo ya sicaba fo kun`wi ye keni mwa likayamana.
Lu to ipumanananga kuli hakuna nzila mi mane fo kun`wi ni kulumela batu ba mwa tolopo ze mabapa ko lu bona kuli ba kona kuyo fumana ni kufiwa tuso sakata,” muofisa yo muhulu na kile a ekeza hape.
Maofisa ba siteshini neba kile ba kupa mubuso kuli u kone kutusa mwa limbule ze shelana kakali bun`ata bwa lisebeliso ze itusiswa cwale li inzi mwa maemo a maswe.
“Lu palelwa ni kueza makopi a mapampili kapa kulumela fakisi. Ka bona butata bo, lu fapelezwangwa feela kuli mane lu kone kulifa mwa lipokoto za luna,” ne kubulezi muofisa.
Mihala ya bona hape ya mafoni kiya mwahala silalanda ni tolopo. Haiba kuli ba tabela kulizeha ofesi ye tuna kapa kulika kuswala bolu bona ka meeto kuli ba kone kufitisa bupaki, ba fapelezwangwa kuli mane hape ba kone kulifa mwa lipokoto za bona.