SIBBINDA – Balimi mwa silalo sa Sibbinda babilaezwa ki kuekezeha kwa busholi bwa likomu, ili taba ye siala isina tatululo mwa sikiliti sa Zambezi. Taba ya busholi bwa likomu izwelapili kubilaeza balimi mwa sikiliti se si ipa museto ni Zambia, teñi buñata bwa likomu lisotezwa kuyo lekiswa kwa misika yehapa maikuto. Mwangambolo cwalecwale induna wa Sikosinyana mwa silalanda sa Sibbinda Phellem Mutuwangele nafitisize pilaelo ya hae hala likomu zeliba mwanaha Zambia.

“Kweli ni kweli likomu za luna za uzwiwa. Haiba una ni litohonolo, kuka fita kweli, kono yetatama, likomu zahao za uzwiwa hape. Ha bangi iliñwi. Ba uzwa zefitelela lishumi, kapa mulaka kaufela,” nekubulezi Mutuwangele. Naize balimi haba latelela likomu zabona, bayahi banaha Zambia bakupa kuboshiwa kuli babafe mañusa kolifumaneha likomu zabona. “Balubulelela kuli haiba hamulufi masheleñi, haluna kumi taluseza kolinzi likomu za mina. Kacwalo, balimi balatehelwa hahulu likomu zabona. Lubata kubona bakanteli kwamukulela wa museto,” nabulezi.

Hana buzizwe kana hakuna sicaba sesi kulisa kwa museto, naize sicaba hasina hande swalisano. Mulimi yomuñwi Richwell Maximo, na nitilifalize kuli busholi bwa likomu kinto ye shupa. “Kibutata mwahala sicaba, mi kipilaelo ya mañi ni mañi, kakuli masholi bataha kuto uzwa likomu ni kuli isa mwanaha Zambia. Mulemuhe kuli hakuna nuka yesiliwa. Kikuzamaya feela ka mautu. Hakuna mapokola kwa museto. Mazazi a, haukoni kulemuha kuli kimuseto. Kacwalo likomu zaluna lisweli kuya. Masholi bao bataha baitukiselize bashimbile litobolo,”nabulezi.

Naize kubonahala kuli kuna ni kusa bilaela mwahala museto wanaha Namibia ni Zambia, kakuli kwamuseto wanaha Botswana ni Namibia busholi bwa likomu ha buyo. “Kwalineku lani, masole banaha Botswana batukufalelwa. Hausila museto kufelile kuwena. Mapokola mwanaha Zambia ikona kuba kuli ni bona ba mwabubangoki bo. Ha ni zibi,” nabulezi. 

Sicaba sikupa siteshini sa mapokola mwa Sibbinda sina siteshini sesili bukaufi hasifumaneha libima zemashumi asilezi mwa Katima Mulilo. Fokuñwi lipiho li iswa kwa Kongola ili yefumaneha libima zefitelela mashumi asilezi kuzwa kwa Sibbinda.

Muyahi wa Sibbinda yomunca Lydia Mukuni, nakupile ponahalo ya siteshini sa mapokola kulwanisa bubangoki. “Lutokwa swalisano. Busholi bwa likomu bupahami. Hakuna sipokola sa mwahae. Halubeleki hamoho. Kauhano mwahala baeteleli baluna ba sizo yalushupa. Luna ni kuswalisana, nikuhohela mwalineku leli swana,” naelelize.  Bayahi ba Sibbinda ne baize batalimana ni butata bobuñata sina bwa mezi ni mafulelo alikomu, mi kanako yacwale bakopanela siliba ni lifumanu.