KATIMA MULILO – Mubuso uezize litukiso zakuzusulusa simu ya Katima-Liselo kuli ibe yelima lico ka ofesi ye bona zalitolongo, kuli kutahiswe lico mwa Katima Mulilo. Simu, yene itulezi feela kutisa cwale, ifumaneha mwahala sikolo sa zabupangapanga (ZVTC) ni Museto wa Katima Mulilo (Wenela). Sekufitile lilimo zemashumi amabeli kusalimiwi sesiñwi.

Mubakweli Ngambela wanaha John Mutorwa, asindeketilwe ki likwambuyu walitaba zamabasi Albert Kawana, neba ilo shangula kezo yakukala musebezi wakuyaha simu Labutanu viki yefelile, ili yene filwe mwamazoho ‘ofesi yebona zakukutiseza mapantiti mwamayemo sakata. Zeo lilatelela taelo ya katengo ka makwambuyu yasilimo sa 2023 yene ifile mubu walihekele ze 420 kwalikolo la mabasi mwatasa mutayi obona za litolongo.

Simu haise ilukisizwe, mapantiti baka beleka mwasimu kubona kuli hakuna tala mwanaha. “Lunga muhato omutuna kubona kuli taba yeo ya ezahala. Nataba kulemuha kuli muyaho wo hauna kuba feela silelezo kwa batu babana ni kupika lilimo zabona, kono uka bapala kalulotuna mwakutahisa lico ili kalulo yeka tahisa kubateñi kwalico mwanaha yaluna,” nekubulezi Mutorwa.

Naize purojekiti isupeza tisezo ya mubuso yakucinca litolongo kuba miyaho yebona kuli hakuna tala mwanaha. Zeo kaufela liyelela ni mulelo wanaha Namibia wakutahisa zwelopili wabu ketalizoho (ND5), obata kuli tala ibe siyo. Naize nihaike kulima lico kona muletuna, ofesi ilemuhile butokwa bwakubona kuli mapantiti bafumana zibo ya njimo. 

Nalumbile ofesi ya litolongo kalika zende ze ezize kutahisa lico zecwale ka bupi bwa mbonyi, linkwa, nama ya kulube ni miloho zene filwe kwa mapantiti mwanaha, hamoho cwalo ni kwa Sipokola sanaha Namibia.

Mulelotuna kikulima fasimu yalihekele ze 420 bubeke bobucwale ka mbonyi, buloto ni palisa ya lizazi, hamoho cwalo ni miselo ni miloho. Mwamanzwi ahae Kawana naize simu nebelekanga pili naha isika lukuluha kale. “Lubata kusupeza kuli bahateleli bane balusupa kuli luba kwenuheli nikuli nelu uzwa mbonyi yabona kuli simu ye seli yaluna,” nabulezi.

Hana yemela mubusisi wasikiliti kansela waKabbe ya Mutulo Bernard Sisamu naize sikiliti hasina babana ni lyano la kulima masimu amatuna. “Lulibelezi taba ye kuezahala kanako yetelele. Haluna masimu amubuso. Luitinga feela fasimu ya Kalimbeza. Kitakazo yaluna kuli ofesi ya litolongo ikatahisa lico ni misebezi kwa bayahi basikiliti sa Zambezi,” nabulezi.

Purojekiti ika petwa mwalikalulo, kungelela cwalo kubeya lukwakwa, tundululo ya miyaho (maino amapantiti ni babeleki) ni kulima lico. Kukenisa mubu neku ezahezi la 28 Sikulu unumwaha mi nekufelile la 19 Muimunene.