Taimi Haihambo
Ongwediva – Oshipangelo shaMedipark osha li sha ongalifa ovanaudu ovo ve li oixupe i na sha noshiponga shomundilo koitukulwa yokonooli.
Elalakano lokuongalifa ovanhu ava, okuyandja ashike oumbangihokololo, nghee va li ve na oipute yomalonda, ya etwa kokupya momikalo da yooloka, nonghee va pewa omakwafo moshipangelo shaMedipark.
Dr Caridad Lopez oo e li oplastic surgeon moshipangelo shaMedipark okwa ti, 80% dounona ohava kala vahakulilwa meembete oixupe yoshiponga shomundilo, omeva apyu osho yo oikunguluki ipyu ya yooloka ya tikila ounona.
“Ovadali vakwetu ohava kala unene ovahefi, ngeenge tashi ya pokufila ounona oshisho shi na sha nomeva apyu, omindilo naikwao ya yooloka,” Lopez ta ti.
Ashike nande hava kala ve na ounona vahakulilwa moshipangelo ve na oipute yakula ya fa itai veluka, okwa ti ongudu yaye ohai kala lela ye lipaka mo mokupanga ounona ava.
Dr. Sera Munthali, oo e li ondokotola younona okwa ti ovanaudu vahapu ohava ningi oilema yomindilo shaashi ovadali inava hala okukaleka ovanaudu moshipangelo fiyo omunhu ta veluka.
Vahapu ohava kala ashike va hala omunhu a kale meumbo fiyo ta ningile mo oshilema, opo a kale ta kwata opendjela.
“Opendjela oiwa shili ngeenge tai kwatwa kumukweni, ashike kashi dule ouyehame womunhu ekukalelela ehe na vali eshi ta dulu okulonga kuye mwene,” ta ti. Hilario Fonseka oo a kala moshipangelo ouele womwedi nomafiku omulongo nokamonamati eshi ka pya kekopi lomeva, okwa yandja olupandu linene koshipangelo shaMedipark.
“Okaana kange oka li ka luala moluvala ndele eshi ka pya oluvala ola shendjela kuutilyane. Kanda li nokuli ndi shi ngeenge otaka xupu, shaashi olutu alishe ola li ashike la pya,” ta kwena ngaho.
Ester Kalola oo naye e na okaana kaye ka xupa moshiponga shomeva apyu, okwa ti kasha li shipu ongomudali okutala okaana kaye ke li mouehame ou ka li pefimbo ka pya.
“Onda hala ashike okulombwela ovadali vakwetu va kale va pashuka, nova kotoka nawa, unene ngeenge tashi ya pelongifo lomeva apyu,” ta ti.
Dr Lopez naye okwa kunghilila ovadalinovafilishishovelimomaumbo va tonatele ounona, noku va amena koiponga yomindilo.
Okwa weda po yo kutya ovanhu inava fya ounye okukonga omakwafo koipangelo, vo ava ve na ovanaudu ve li momaumbo ve na oipute ongoidjemo youmundilo, nava twikile okuningila ovanaudu omadeo.
-Taimihaihambo2000@gmail.com

