ONGWEDIVA – Aana f a l ama yokUuvudhiya oshowo mboka ya tembukila ko, otashi vulika ya ka ninge aanelago sho pe na oonkundwa opo ehangano lyokuandjaneka omeya opo li ya pombele omeya.
Uuvidhiya osho oshikandjohogololo shimwe sha kala hashi hupitha iimuna yomiitopolwa oyindji konooli, ihe osha kala shi na uudhigu womeya taga nyangwa.
Kansela gwoshikandjohogololo shoka Timoteus Shivute okwa ti ope na ompito onene taya ka yambidhidhwa kuNamWater sho ta ka pomba omeya okuza mondama yaLushandja okuya kOponona miiwike ya landula.
Mo2019 sho kwa li ku na ondjala yiimuna, NamWater okwa li a longitha oshimaliwa shoomiliyona N$2 okupombela omeya momulonga gwaPonona moshikandjohogololo Uuvudhiya moshitopolwa shaShana okuza kOlushandja.
Ehangano lyokuandjakaneka omeya lyaNamWater olya zimine koshifokundaneki shika kutya omasiku omashona komeho otali ka pombela omeya momulonga gwaPonona okuza kOlushandja, nelalakano lyokuyambidhidha aanafaalama yiimuna nomeya.
Aanafaalama yiimuna oyendji monooli ayihe oya tembukile moshitopolwa shaShana, taya kongo uulithilo wiimuna yawo, omolwondjala oshowo enota lya etwa komvula inayi loka omumvo gwa yi.
Aanafalama ya za kiitopolwa Omusati oshowo Ohangwena oya dhiki ootenda dhawo oshowo iigunda moshikandjohogololo shUuvidhiya, ya kalela iimuna yawo.
Shivute okwa popi ta ti, aanafaalama oyendji oya taalela uupyakadhi womeya, shoka sha li she ya thiminike okukonga ekwatho lyokupombela omeya okuza kOlushandja.
Shivute ta ti, omayinyengo gaantu oyendji unene koshikandjo she, oshinima itaashi pelwa omuntu ombedhi, oshoka kehe gumwe onkalo oku yi wete.
“Omvula ndjoka inaayi loka oya etitha omangungo gaanafaalama yiimuna okuza kiitopolwa yawo okuhupitha iimuna yawo,” ta popi ngaaka.
Shivute okwa ti aanafaalama taya kongo uulithilo wiimuna yawo oya ponekele moshikandjohogololo shawo, hoka kwa talika oko ku na ehala enene lyi na omwiidhi nomeya, nando hago ngaa ogendji.
“Uupyakadhi unene
omeya, omwi i dhi ogu shi ngaa okwiindhindhimikilwa sigo omoomwendhi dha landula,’’ ta popi ngaaka.
Ta gwedha po ta ti otaya tsikile okutsa oongolo nokwiindila kuPamba opo omvula yonuumvo kaayi fe yomumvo gwa yi.
“Sigo onena inatu lopotelwa oshimuna sha si kondjala, niimuna oyi shi natango okutalika komalutu, nonando hayo lela,” ta popi ngaaka.
Omunafaalama Sam Immanuel ngoka a tembukile kUuvudhiya a zi koshitopolwa shaMusati komukunda Ongali okwa ti, onkalo oya nayipala, nongele otayi tsikile yi li ngaaka, otashi ka hulila muuwinayi.
“Aana f a a l ama otwa tu lwa muupy akad h i kiimuna ye tu, omolwondjala. Out li monkalo kaatu na nkene tu na okuninga, ihe otwa tegelela ashike shoka tashi holoka,” ta ti ngaaka.
Immanuel okwa ti, etompelo lyoku mu tembudha okuya kUuvudhiya ondjala nenota.
Ta ti, nonando kombuga kaku na omeya ga gwana, oku na omwiidhi gu shi okupalutha iimuna yawo.
Jason Thobias ngoka a zi koshitopolwa shaHangwena okwa ti shoka tashi yemateke ooshoka kutya, pomahala mpoka pe na uuluthilo, pe na omwiidhi, hapo pena omeya.
“Iimuna oya pumbwa okukala tayi li oomwiidhi oshowo omeya ga gwana opo yi paluke
komalutu. Otwa kanitha omukumo, nonkalo otayi ende ya uka kuuwinayi esiku kehe,” ta ti ngaaka.
Samuel Shikongo ngoka e na ohambo yiimuna moshikandjohogololo shUuvudhiya, okwa kumagidha aanafaalama aakwawo ya tameke okulanditha iimuna omanga kuyele.
“Tamekeni okulanditha
iimuna omanga yi na ongushu, tayi vulu okuza oshimaliwa shi li hwepo, shi vulithe okutala oshimuna tashi isile, inashi za oshimaliwa nando,” ta kumagidha ngaaka.
Ta ti, aalandi yiimuna nayo naya lande sha ikwatelela koondando yongushu yiimuna, ihe inaya kengelela aanafaalama, oshoka kayena nkene ye na okuninga.
“Aanafaalama nayo naya kale ya kotokela aalandi yiimuna oshoka otaya vulu okulongitha ompito ndjoka okukengelela aafaalama,” ta ti ngaaka
vkaapanda@nepc.com.na