[t4b-ticker]

Nodarate vana kumanga dahana asi paveta momukunda Omaheke kuna kutura nye vana farama woruhepo ponze

Nodarate vana kumanga dahana asi paveta momukunda Omaheke kuna kutura nye vana farama woruhepo ponze

Zebaldt Ngaruka

Epukiro- munasipundi gokomitee zevhu momukunda gwaOmaheke, Elias Tutu Muundjua, katente asi sinzi sonomukunda oku kwakara mavango gokulisira ngesi vana gamanga nodarate pwahana asi paveta eyi vana rugana vatungimo womomukunda ogo. Age kageve nonkango dangesi poopo kavamupuragerere wosayitunga zaNew Era posiruwo oso ministeli zonondima, mema newapukururo evhu kavakadingwire mukunda gwina sinkwa ntani. 

Ministera gewapukururo evhu Calle Schlettwein katente asi nampili ngomu asi mukunda ogu kuna gugumu ruteni, ntani nodarate  vana manga pwahana asi paveta, edi vana manga vantu vana kara asi eparu lyawo ewaawa, kuna kara nye udigu wounene kokomitiye zevhu morwa evango eli vana manga ava vantu enene unene sili, makura yimuna kuna kuhepa unene. 

 ‘’ Esi kuna kara sininke sosidigu unene, morwa kuna kara asi kwato nampili darate zongandi vapulisira wokomitiyee zevhu. 

Evhu eli lyakara asi yiko atulisire nongombe detu hawe ngesi vana limanga nalinye. Yimo ana kutanta munasipundi. Muundjua katente asi eyi nye nayikukoresa unene komuntjima vana farama owo vana manga evango lyenene simpe kuna kuyalisira hena nongombe dawo pevango eli lyenunu lina hupuko, eli lina kara asi lyava woruhepo. ‘’ Eyi yiyo nye atutumbura asi magano goseke. Kupi nye oku vana kugazara asi vanafarama woruhepo oku navakalisira, mokutara nye omu vana manga evango lyenene ngesi? Yimo ana kupura ngoso. 

Mokukwama nye ntambo zokomitiye zevhu, monodarate edi dokumanga pwahana asi paveta, ntani mazuva nye gana kara asi vahepa kuzigusako ntaantani tupu gasike. ‘’ Ose ngatu kwama nongendeseso nadinye dawapera mokuruganesa veta, ano venye nodarate edi dina kara asi kapisi paveta ngatu vapukurura moomu yawapera ,’’ yimo ana kutanta ngoso. 

Age simpe yipo kahundilire vana farama asi vahepa kukwama ngendeseso zakarapo, nsene muntu ogo ana hara kumanga darate yipo vagusepo udigu ou wokuzumbanesa yimaliwa mawokowoko. ‘’ Twayidiva asi kumanga yiso simwe sakara asi ove ngoso tozi nye moundandima wonofarama, nye veta twahepa kuzikwama yipo tugusepo udigu omu wokupiyagana unene. Munasipundi katente asi veta naziguma navenye nava wovape kutunda tupu apa zawiza veta zompe zokuhamena evhu mo 2000. Ano danare edi kuna vagumu nye momunenen. 

Nye walye vanare kuvhura vakare asi kapi nayivaguma morwa apa ngesi ose kuna kuhuyunga wodarate zompe. Yimo ana kuyizeresa ngoso. 

Age simpe katente asi komitiye zevhu kugava nomusunda 50 edi vatambesere mokudika embo ntani epya. Makura evango nye limwe lyokulisira vantu vahalimangasi nampili nakauke, yimo ana kutanta munasipundi. Muundjua katente asi nkarapamwe kapi vana kufumadeka hena vagendesi wopampo novahompa vawo, morwa yiyo nye vana karerepo evhu eli kukwateramo epangero. ‘’ 

Eyi kapi tuna kukayitambura hena, ose ngesi tuna ligwasana kumwe naministera asi owo vamanga pwahana asi paveta vahepa kudigusao=ko nodarate dawo momukunda nagunye gwaOmaheke. Epangero lina kara ngesi nosimaliwa, ano ministeli zovadinkantu nosirugana sanavenye ngesi vana gavako nare vantu ava navakarugana sirugana sangesi. 

–znngaruka@yahoo.com

Nompitisili dopampo vagava evhu lyo Eiseb Block, Ondero ntani Otjozondera Cooperatives, nye egawo paveta simpe kapi lina piti morwa nodarate edi vamanga pwahana asi paveta ntani evhu valigusira veta pwahana asi paveta. 

‘’ Mukaro gwangesi gwareta malirango. Vantu nye ava valihamesara melikwamo lyangesi nare vavatantera asi vahepa kutunda pavengo eli. Awo vahepa kugusako darate zawo makura ministeli ziyagave evhu eli paveta ko cooperatives. Ano kwava nye vana kugendagura mowiza hawe kunakuvahundira asi vahepa kugava malikwamo gawo koministeli zonondima vavapeko magano asi kurugana ngapi, morwa kuna kara noprojeka donzi dina pumbwa vantu vaturemo mahundiro. ‘’ Vantu vetu kapi ava yirugana yangoso. Vanafarama ndi vantu tupu vahepa kuza kominiteli zounsitwe vakagwana nzapo vazerese evango olyo yipo vaparukiremo ntani yimuna nayo tayigwana mauliro gomawa. Yimo ana kutanta. –znngaruka@yahoo.com