Nuusita Ashipala
Ongwedivas-“Sam ge nē !gûsa ǀguipa nî !gû,” ti hâ mîdi ǀkhab ge ǀaedī-aoba Fransina ǀNanus ge !numisas ūhâse ǀae!khōs ôa!nâdi khao!gâ Gamaǀaeb 2015ǁî kurib dib !nâ hōǂuis tsî nētsē sams di !numis ûiǂoa-aosab gere ǁnamǂgā soab ai ge mî.
ǀNanus ge ǁîs di ǀgaib tsî ǁguiǂgāsens nē !numisa !kham!oas disa ge hō, ǁîs ge ǂgurose a !gûǀhao-ū ǀaedī-aos ǀAeǁgams ǂHanub ǀAeǁgâub di onkoloxi senters tawas xa.
“Tita ge kaise ǂgui dîdi ǀkha ge hâ i tsî toa tamase gere dîsen, aiǁgause ta nē mâsiba xu nî !gâisa tsîs ge nē ǀaedī-aos hîa ǁîs tsîna !numisa ge ūhâ isa, anas hâ sarasa ǂgaeǂgui tsî tita ǁga ge mî, “Nē ta ge a, tita ge !numisa haka kurigu ǁaeba ge ūhâ i,” tis ge ǀNanusa ge mî. ǀNanus ge ai!â gere ǂoa sâǁaeb !nâ 6ǁî !numis hōhō!nâs ǂhanusi ǁkhowa-ams ǁâudīb hîa ge Ongwedivas di Medipark ǀaeǁgâub tawa gere !gûǁnâb tawa gere !hoa.
Nē hōhō!nâs ge !numis ǂnamipe hoa!nâ-aixase tsî xawe ǀō-aisase sao ra !numi!nôadi xa gere !gû, ǂgaiǀons ai sams, ǁhās tsî ǂkharadi tsîna. ǁÎs ge nē ǀae!khō-aos di ǁkhoaǂgaoxasib tsî ǁîs di samosib xa ge ǀgaiǀgai!nâhe tsî !nāsa ǁaega ǁîs !numis xa ra ǀnore!hoa. “Sao rases ge nē ǀae!khō-aosa noxopa ti ûiba a khoakhoa-ū tsî noxopa a ǀgaiǀgai!nâ-ū xū-i ge, ǁîs ge a mîba te ǁnāpa ǂnôa khoen hoan nē tamas ka io nau !numisa ūhâsa, ǁnāb ge ǁaeb hîa ta gen ē ta ge kaise gere ā mâsiba a ǀūba,” tis ge ge mî. Nētsēs ge ǀNanusa !numis âsa hoaraga ǀgaib ǀkha ra !kham!oa tsî ra ǁkhaeǂgaosen nēsis mâ!nâ mâsib a ǀkharasa tsoatsoas ais gere !khō!oa xemoterapi-i tsî ǁgoagadi di uixasa tsâsigu ǀkhamǀkhā tarekhoedi ǀguidi xa ǂguro ǁkhâgu !nâ gere !kharu!nâgu ǀkhas ra ǀgoweǀnō o.
ǁKhāǁkhā!âdi hîas ge onkoloxi sentersa ǀAeǁgams !nâ sarisa xu a ǁkhāǁkhāsendi di ǀgui-i ge, mâtib ga mâsib xemoterapi-i diba a ī, xawes ǁîsa ǀguri hâ tamasa tsîs ge ǀnî ǁaega !numisas ūhâs tsîna gere ǀuru. ǀGam kurina nēsi !kharu tsîs ge ǀNanusa ram î ǁîs !aruǀî !numis xa !ao tama hâsa xawes ǀhūhâsigu nēti ī !numi ǀae-aon ra hâ!nâgu xa ra !aosa, ǂkhâ!nâs kais era !nubu xui-ao. “Tita ge !numis xa !ao tama hâ. Sida ge !numis xa !gamhe tama hâ – ǂnamipegu hîa da ra !hâ!nâgu ge !gam da raga,” tis ge ge ǀamǀam.