ONGWEDIVA – Ovakalimo vatatu vomOshakati ova hokolola kutya molwoluhepo nokuhe na oilonga, ove ya po nediladilo lokukala tava toola eembapila momapandavanda opo va dule oku di ninga oikuni va landife. Oiva Nakosole omunamido (31) umwe womwaava hava landifa oikuni, okwa ti ongeshefa yoludi eli ove i tameka nale mo2015. Ta ti voo ohava ende nomapandavanda tava kongo eebiila da ekelwashi nota di nyateke omudingonoko. Ohava yuka yoo peefikola oshoyo peembelewa di lili noku lili tava kongo eembapila, tava ongele opo va dule oku ke di shitulula noku di ninga oikuni.
“Eembapila shima twe di ongele ohatu di tutike oule wominute 30 ndele hatu di nyanyaula. Konima eshi da nyanghauka ohatu di tula moshifolomo osho twa xwikila fyee vene opo di kale momufolomo woshikuni. Konima ohatu teelele di kukute oule womafiku e li omulongo opo di dule oku landifwa,” Nakasole ta yelifa. Okwa twikila kutya oshikuni shimwe ohava dulu oku shi landifa ko N$6 ile ko N$8, she likolela kutya oshikuni oshakula shi fike peni. Okwa weda po yoo kutya eembapila edi ihave di longifa ashike okuninga oikuni, ohava dulu yoo okuninga mo oututa voukadona, oshoyo oihongomwa ya yooloka. Penda Awene, oo e li omukufimbinga melandifo loikuni yeembapila okwa tumbula kutya, momukalo wa tya ngaha ohau va vatele okukaleka odoolopa yaShakati ya yela. Okwa twikila kutya natango ongeshefa yavo oohai vatele yoo okuninipika embuwapaleko moshilongo, shaashi ponhele ovanhu va tete po omiti tava kongo oikuni, ohava longifa ashike oikuni yeembapila opo va dule okutema. Okwa twikila kutya ova taalela omashongo akula mongeshefa a yooloka unene tuu eeembapila ngeenge da pwa po.
Okwa twikila kutya omashongo makwao ohaa kala pefimbo lodula, shaashi ngeenge odula ya loka oikuni ohai kwata efimbo opo i kukute. “Efimbo limwe natango ngeenge eembapila oda pu po ohatu dulu okukala efimbo lile inatu landifa,” Awena ta ti.
Nonande ovanangeshefa hava mono ouxupilo wavo okudilila moikuni, natango ova hokolola yoo kutya ove na oshikunino omo hava kunu oingumutulu opo va dule okulya. Niipele Fillemon umwe womuvo, okwa tumbula kutya ngeenge oyuuyemo yoikuni yeembapila ya kukuta, ohava dulu okulandifa oihape noingumutulu okudilila moshikunino shavo. “Ngeenge fiku olo twa likola oingumutulu yokulandifa ohatu dulu okumona ovenisa yoN$300 mefiku,” Fillemon ta ti. Okwa twikila kutya natango moshikunino omo hava xupu ngeenge tashi ya poikulya yomeumbo. “Elao linene eumbo letu ola kalela etale lomeva, onghee omo ashike hatu ka teka omeva tu dule okutekela oimeno yetu,” Fillemon ta ti.
Ovanangeshfa ava ova yelifa kutya ova hala oministeli yomidingonoko i va pe eyambidido apa tai dulu unene tuu ngenge tashi ya ponhele yokulongela shaashi ohava longele ashike peumbo. Ova weda po kutya ova hala oministeli ei kondadalunde nadikwao da wedwa po shaashi ove udite otava longo oshilonga shakula ngeenge tashi ya pokuyeleka omudingonoko oshoyo okuninipalifa embuwapaleko.