ONEKUTA – Aalongwa yoondondo ontihetatu nonti-10 posikola Onekuta Junior Secondary, mOhangwena oya holola ongeyo oshowo uumbanda molwonakuyiwa meilongo lyawo, omolwomulonngi gwiilongwa yoMathematics oshowo Physical science ngoka ihee ya ko kosikola.
Omulongi gwendhina Asser Naapandili Namalemo okwa hokololwa ha yi kosikola ashike iikando ihamano ngele oyindji momwedhi, nuuna natango e ya ko kosikola ota thiki nowili ye, okuza potundi 10h00, ihe posikola ota kala po ashike ominute dhontumba, nande o40, ye ota shuna.
Nekonakono ndyoka lya fuma ko, aalongwa oya ti, kaye na shoka ye shi kombinga yiilongwa hayi longwa kuNamalemo, oshoka inaya longwa sha oshiyamba. Omulongi gumwe a li a yi moonkundathana noshifokundaneki shika, ngoka edhina lye a hala lyi gamenwe, okwa ti, shoka tashi hokololwa oshoshili.
“Namalemo ohe ya kosikola ashike esiku a hala, oshowo nethimbo lye, ihe iha gandja omasiku gefudhepo,” omulongi ta hokolola.
Ta ti, onkalo ndjoka oya tameke omumvo gwa zi ko, ihe shika shonuumvo itashi indhindhimikilwa nando.
Ta hokolola ta ti, osikola oshowo aakwateli komeho yosikola oya kala nokuninga iigongi, oshowo okupulapula omaupyakadhi e na, ihe onkalo itayi lunduluka. “Shika okwa li sha geyeke aalongwa nokwa li ya kutha onkatu okuninga oshigongi kombinga yonkalo yomulongi gwawo oshoka aalongwa inaya longwa sha,’’ ta popi ngaaka. Omulongwa gwomondondo gumwe okwa ti, oyena uumbanda okundopa ngaashi oshikako sha ziko.
“Omakonakono otaga tameke paife, ihe katu na shoka tu shi kombinga yiilongwa mbyoka hayi gandjwa komulongi ngoka. Sigo oompaka otwa longwa ashike omapandja ge li 16,” ta nyenyeta ngaaka.
Omulongwa omukwawo ngoka naye e li mondondo 10 okwa ti, okuuvu kutya omulongi gwawo oha kala puukumba ethimbo lyootundi, ta nu omalovu.
“Oshidhigu oku ka shanga iilongwa inaatu yi longwa, ihe katu na shoka tu na okuninga ihe otatu lesha ashike nando katu uvite ko,” ta popi ngaaka.
Gumwe ta ti omulongi gwawo ngoka ngeno ke na nando uudhigu wokulonga, ihe uupyakandhi okufaula kosikola.
“Omulongi omwaanawa lela, eshi okulonga, nongele okwa li ta lundulula onkalo ndjoka, ngeno otatu ke shi enditha nawa lela,”’ ta popi ngaaka.
Okwa popi ta ti, omulongi gwawo ngoka ethimbo limwe ohe ya kosikola e li monkalo itaayi hokitha.
“Ope na ethimbo limwe ta dhenge aalongwa ihe to tila, shoka hashi tu pe kutya ke li kuye mwene,’’ ta hokolola ngaaka.
Namalemo okwa ti, ayihe mbyoka ya popiwa kayi shi yoshili, ota lundilwa. “Okukondjithila omuntu oshinima itaa vulu oku shi ninga, ondjo.
Otandi longo iilongwa iyali, yoondondo ndhoka inaandi pyokoka okulonga. Mboka uundhigu nda tentekwa,’’ ta nyenyeta.
Ta ti, okwa li a shangele omukuluntusikola ombaapila ta popi omaundhigu ge, ihe sigo onena ina yamukulwa.
Ta ti, oku na uunkundi womikithi dhosuuka nombinzi ya londa, onkene ita vulu okukala ta longo omanga u uvite nayi.
“Ngame kandi shi onkolwe, okunwa ohandi nu, ihe kaku shi hoka kokudhimbwa edhina lyandje,’’ ta popi ngaaka.
Okwa gwedha po ta ti, nonando ta lundilwa ngaaka, omukuluntusikola naye kosikola iha kala ko, naye oha faula olundji.
“Oshike itaaya popi ashike iinima ayihe ya yela noyoshili, oshike taya popi ashike aantu yamwe,” ta pula ngaaka.
Ta ti, kape na omuntu ha thiminikwa okulongwa omanga e na uunkundi.
Omukuluntusikola kakwa li a adhika po posikola, nongondhi ye yopeke okwa li ya dhima sho kwa li ta kongwa opo a tye ko sha koshinima shika.
Omutaleli gwoshikando kOndobe Leena Iithindi okwa ti ke li ponkatu yokuya moonkundathana niikundaneki.
Omukuluntu gwelongo moshitopolwa shaHnagwena Isak Hamtwi okwa ti, shoka tashi popiwa okwe shi lopotelwa, ihe ke na natango uuyelele wi ihwa po oshoka okwa tegelela olopota okuza komutaleli gwoshikandjo.
vkaapnda@nepc.com.com.na