Omumvo nongola …oshilongo mpa oondigolo, mpa oondila 

Omumvo nongola …oshilongo mpa oondigolo, mpa oondila 

Omumvo 2025, ogwa li gwa holoka iininingwanima ofulundundu, yimwe tayi hokitha osho wo yimwe yi nyanyaleka nokushololitha oshigwana. Kundana momukokomoko gomumvo nguka ka li a thiga emanya lya londa kekwawo mokulopota iiningwanima ya yooloka, nomuyimwe mbyoka ongaashi tayi ngongwa ngeyi: 

Netumbo Nandi-Ndaitwah a lala oshilongo 

Namibia okwa mono omupresidente omupe nuumvo, Netumbo Nandi-Ndaitwah. Okwa langekelwe mesiku lyedhimbulutho lyemanguluko lyoshilongo, momasiku 21 Maalitsa nuumvo sho kwa zi omupresidente omutitatu Nangolo Mbumba. 

Nandi-Ndaitwah omupresidente omutine, ye ogotango omukiintu okulela Namibia. 

Oshikundaneki shedhina African Leadership Magazine (ALM) koLondon osha tseyitha kutya omupresidente gwaNamibia Netumbo Nandi-Ndaitwah, okwa sindana ongomuleli dhingi muAfrica gwomumvo 2025. 

Aaleli aape yiitopolwahogololo 

Iitopolwa ya yooloka oya li ya mono oongoloneya aape, Pijoo Nganate gwOmaheke, Kadiva Diana Hamutumwa gwOhangwena, Hofni Iipinge gwOshana, Natalia Goagoses gwErongo, Dorothy Mareka-Kabula gwoZambezi, David Gertze gwoǁKharas, osho wo Immanuel Shikongo gwOmusati. 

Moshigandhi shepangelo mwi inyenge 

Sho kwa pititha ontengenekothaneko yemona lyoshilongo yomumvo 2025/2026, minista gwemona Erica Shafudah okwa ti omaupyakadhi goshimaliwa ogendji ga gwilila po oshilongo otaga ka ninga omahwepo sho kwa tulwa poshitaafula oobilliona N$ 106.3 okukandula po omikundu oshilongo ashihe. 

Omakwatathano 

Ehangano lyomakwatathano gopangodhi lyedhina MTC onkene tali tsikile okwaandjakaneka omayakulo koshigwana, nokushilipaleka kutya oshigwana oshi li mekwatathano ethimbo kehe, sigo oompaka olya patulula iitayi ya thika po-40 moshilongo ashihe. MTC okwa patulula iitayi itatu iipe, koDivundu, Rundu osho wo Katima Mulilo. 

Omeya ogo omwenyo 

Oshimaliwa shi vule poomilliona N$24, osha longithwa okweeta po oomboola dhomeya moshitopolwa shaShikoto, oomboola dhi li omulongo odha li dha patululwa moshikandjohogololo shaNehale lyaMpingana. Omikunda ndhoka dha li dha yambulwa po shi na sha noomboola ongaashi Elavi, Onalusheshete, Emanya, Okamanyona, Ombakana, Nakapunda, Emanya East, nOshivambi One, Oshivambi Two noOshivambi Three. Elalakano okukandula po omaupyakandhi gomeya osho wo okunkondopaleka eyandjaneko lyomeya. Kansela gwoshikandjohogololo shaKongo moshitopolwa shaHangwena okwa li wo a tseyithile oshigwana kutya oopelesenda 80 dhaakalimo oye na ngashiingeyi omeya ga yela. 

Oonkundana oombwiinayi 

Moshilongo omwa li wo mwa holoka oonkundana tadhi halutha dho tadhi tilitha, dho dhimwe tadhi shololitha, yimwe yomiiningwanima mbyoka ya li ya enditha oomwenyo dhAanamibia ongaashi: 

Omapendafule ga ka lala 

Omukokolipresidente gwaNamibia Sam Nujoma okwa hulitha nuumvo momasiku gahetatu gaFebruali. Okwa hulitha mepipi lyomimvo 95, nokwa li a fumbikwa muMaalitsa komawendo gomapendafule koWindhoek. Ngoka a li kakukutu komatanga gegameno Solomon ‘Jesus’ Hawala okwa hulitha momasiku 11 Aguste nuumvo mepipi lyomimvo 89. 

Okwali a pewa efumbiko lyopapangelo ongesimaneko lyuupendafule a longela oshilongo shika. Hawala okwa fumbikwa momasiku gahamano gaSepetemba nuumvo kOngwediva moshitopolwa shaShana. 

Omuhikingalo Ras Sheehama okwa hulitha momasiku gatano gaSeptemba nuumvo sho a ikutha omwenyo, i imangeleke mepipi lyomimvo 59. 

Omuyonena neponokelo lyiipundjamenye 

Aafekelwa ya thika puyaheli moshipotha shomweeti gwiihokolola Justine Shiweda, mompangu yamangestrata kOndangwa oya mangwa. 

Mwaamboka ye li mondjedhililo omwa kwatela omundohotola Fillemon Nakandungile. Otaku hokololwa kutya Shiweda okwa li a tilwa omuti gokufika nokuyahwa komagulu, omanga a li ta zi megumbo ethimbo t ayi kiilonga. 

Omadhipago ga nyanyaleka 

Rosalind Ndinelao Fabian gwomimvo hamano, Ingrid Maasdorp gwomimvo ntato, oshowo Beyoncé !Kharuxas (15) oya si omaso ga nyanyaleka omasiku ga yooloka sho ya longelwa iilonga inaayi uka omanga inaaya dhipagwa, nomalutu gawo oga itsuwa ga ekelwahi. 

Maasdorp osho wo Fabian okwali haya hiti osikola koKW von Marees Combined, noya li ya dhipagwa omasiku ga yooloka. 

Omalutu gawo oga li ga adhika molukanda lwaVerdesdal mOkahandja, omanga olutu lwa! Kharuxas lwa adhika lwa tetwa iilyo yolutu yimwe. 

Iiponga yiihauto 

Aantu ye vulithe po500 oya hulitha, ye li 4 846 oya mono iiponga miiponga yiihauto yi li 2 960 mbyoka ya ningwa nuumvo okuza mesiku lyotango gaJanuali sigo 26 Novomba. Uuyelele mboka owa pitithwa kehangano lyoMotor Vehicle Accidents (MVA) Fund. 

Omakwatokoonkondo 

Omukulupe gwomimvo 72, okwa mangwa po kopolisi koshitopolwa shaKavango West sho anuwa a kwata koonkondo omwanagona gomimvo 16. Opolisi moshitopolwa shaShana oyi li molukongo lwomulumentu gwomimvo 50 ngoka anuwa a kwata okanona kokakadhona komimvo 12, okanona komukiintu gwe gwopayihole. Sha ikolela kepeko lyopolisi oshiningwanima shoka anuwa osha holoka muNovomba ihe osha lopotwa ashike iiwike ya zi ko kOkandjengedi mOshakati. 

Miipandeko molwiingangamithi 

Aantu ye li 206 oya mangwa po sho ya adhika niingangamithi ya yooloka inaayi pitikwa moshilongo. 

Sha ikolelela kuuyelele wa gandjwa komupopiliko gwopolisi moshilongo Kauna Shikwambi, aantu mboka ya mangwa po, omwa kwatelwa Aanamibia osho wo yamwe yokiilongo yokondje. 

Omayikothomwenyo ga indjipala sha ikolela kuuyelele wa gongelwa kendiki lyoNamibia Revenue Agency (NamRa) aantu ye vule 542 oyi ikutha omwenyo okuza omumvo gwa yi sigo onuumvo. 

Osikola Nangolo Mbumba moshikandjohogololo Okongo oya kanitha aalongwa yaali yomimvo 16 yi ikutha oomwenyo moomwedhi ashike heyali dha piti pokati. 

-vkaapanda@nepc.com.na