ETUNDA – Aaangola mboka ya dhika ootenda kohi yomuti kEtunda moshitopolwa shaMusati oya ti oshihwepo okulala kohi yomuti moNamibia shi vulithe okukala koshilongo shawo taya si kondjala.
Aaangola mbaka oya li ya tameke okumbombolokela moNamibia mo2022 omolwondjala ndjoka yi li koshilongo shawo.
Nuumvo muMei, Aaangola oya li ya kongololwa mo ayehe moshilongo kuuministeli wiikwameni, e taya pewa olukalwa kOndangwa, mendiki moka ya li taya silwa oshimpwiyu kepangelo lyaNamibia.
Ashike oontauki ndhoka okwa li dha tindi okukala mehala moka tadhi ti otadhi shuna koshilongo shawo. Oya li ya londekwa moombetsa nokushunithwa.
KoAngola nani oya ka dhenga ko ashike ondalaye, nongashingeyi oya lala kohi yomiti kEtunda.
Sho omutoolinkundana nguka a thiki puyo oontauki ndhoka odha tondokele kohauto, taya pula iikulya omanga aanona yamwe ya lala mevi itaaya vulu okweenda oshoka oya sa ondjala.
Minista gwiikwameni, egameno lyokoongamba nepopilo lyoshigwana Albert Kawana okwa ti otaya tumu ko aanambelwa opo ya ka ninge omapekaapeko yo ya vule okutokola shoka tashi ningwa po.
“Oshiwike tashi ya ota tu tumu ko opo ku ka ningwe omapekaapeko goomeendelelo,’’ Kawana ta kwashilipaleke ngaaka.
Ta gwedha po kutya otaya kwatathana wo nepangelo lyaAngola.
Julia Goncalves, omukalelipo gwepangelo lyaAngola okwa ti, ita vulu okutya ko sha, epangelo lyaNamibia olyo lyi na oshinakugwanithwa shoka.
“Popya nuuministeli wiikwameni kombinga yonkalo ndjoka, tse katu na sho tatu ti ko,’’ ta kumagidha ngaaka.
“Tu pa okathilinga tu ka lande okakuki, onda sa ondjala, onda ninga omasiku gaali inandi lya,’’ Omukulukadhi gumnwe ta lili ye ta indile ngaaka.
Gumwe gwomwaamboka twa yi moonkundathana nayo oMaria Joao. Okwa ti, uunona mboka wa lala mevi owa sa ondjala na itau vulu okuthikama kuwo wene, ooyina oya ka nyanga mEtunda pamwe taya mono mo omafo goomboga.
Rosina Muranda ngoka a li ta fulukitha uuna wamundesha a lye okwa ti, ohaya ka konga iilonga mEtunda uuna, yo taya futwa uuna wamundesha mboka wa ninga nayi nenge omafo giikwamboga.
“Otatu mono iihuna, koshilongo shetu oku na ondjala. Epangelo lyetu kalyi na natse, katu shi shoka tu na okuninga sho osho shoka tatu ende tatu kongo uuhupilo,’’ ta popi ngaaka.
Ngoloneya gwoshitoplwa shaMusati Erginus Endjala okwa ti onkalo yaakwashigwana yaAngola mboka ya tauka koshilongo shawo omolwondjala otayi etitha ohenda notayi shololitha.
Ta ti, nonando ope na omapopyo okuza koshilongo shawo kutya aantu mboka oye ya moNamibia taya kongo aakwanezimo yawo ye li muka, kashi shi shoshili.
“Aantu mboka kayena omalukalwa nokoshilongo shawo hoka ya zi kaku na omahala gawo, ngaaka oya tumba ya mana, onkene oya pumbwa mayambidhidho,” ta popi ngaaka.
Ta ti, ngashingeyi ke na uuyelele wa gwana kutya oye li yangapi, ashike omwaalu ngoka ohagu ende tagu indjipala esiku kehe.
Ngoloneya okwa popi wo kutya okwa shangelwa ombapila okuza komukalelipo gwaAngola moNamibia ta ti otaya yi kEtunda ya ka gandje uuthemba koontauki ndhoka.
“Shoka otashi ulike kutya epangelo lyaAngola olyi na ontseyo ya gwana kutya oye na aantu yawo ye li kEtunda,” ta popi ngaaka.
Endjala okwa ti, nonando kaye na nkene ya ningi oshoka itaya vulu okutidhwa, Aanamibia oye na uutile wiimuna yawo, sho iipotha yuulunga wiimuna tayi ende yu uka pombanda moshitopolwa shaMusati.
Oshikando shahugunina Aaangola mboka ya li kEtunda, epangelo lyaNamibia okwa li lya ningi onkambadhala okugandja ooshako dhuusila dhi li 2 000 noondoha dhoohi dhi li 2 000.
“Ethimbo ndyoka Namibia a li a yambindhindha ngaaka, epangelo lyaAngola nalyo olya li lye ende omwenyo sho kwa li lya gandja wo oondoha dhoohi dhi li 20, nooshako dhuusila dho 10kg dhi li 20,” ta popi ngaaka.
Ngoloneya okwa indile moshigwana kutya ngele ope na ngoka e na ehalo lyokugandja shoka e na po okukwathela aantu mbaka taya mono iihuna ne shi ninge.
“Aantu yaKalunga otaya mono iihuna, ngele owu na iikutu iikulu nenge iikulya oto vulu oku yi gandja, manguluka okuthika paantu aakweni ye na omwenyo,” Ngoloneya ta popi ngaaka. –vkaapanda@nepc.com.na