Lasarus Hakwaake
EENHANA - Nangula Uaandja omupedunashipundi wokangudu kovanhu omuwoyi oko ka hololwa komutwewoshilongo oku tala keenghendabala doku alulila eliko loshilongo kolutenda okwa popya kutya otashi pula ombuda opo Namibia a mone okulunga noku litapula kombuda.
Okwa ti keshe apa pe na omunhu nena okulunga noku litapula nako opo kuli. Ta ti oulunga woku dengela odi peisho oo oshinima oshili nomomufyuulukalo wOshiwambo, omo nokuli mu na oipopiwamayele imwe ngaashi “to lungu li tapula” ile “u li pomeva okunwa.”
Uaandja ta ti okulunga noku litapula oku li peendodo da yooloka, noku li yoo nomoilongo oyo ya putuka, ashike okwa shunifwa pedu. MuAfrika, oshinima eshi osha ninga omukundu woshinamenena, unene tuu eshi ovanhu vashona tava li unene noku ha fiila po vakwao, naashi osha eta ounghunndi momaxupilo oshilongo, ta ti noshiwana shihapu otashi mono oixuna.
Okwa weda po ta ti okuna eikwato pomutima kutya, mbela ngeenge omunhu a lunga nee unene ndele te li tapula ndele ta manene mo ovo kwa li a lungila, oha kofa ngahelipi eshi e wete omwaalu woku hena oilonga waya pombada, oluhepo lamatutu, ovanhu tava nangele ondjala, oshoyo oku ha fika pamwe meliko teshi ningi a holama konima yeudifo lenghonopeko lovalaule. Ta ti eshi shi nyemateka unene osheshi kutya, okulitapula oku kweeshi oko kwe uye pouyelele omafiku aa hako akuke taku ulike odjudo yo kulunga noku litapula, ovanhu ova kala tava li osho Uaandja a ti.
Uaandja okwa weda ko yoo kutya ope na oimaliwa ya kana eedula da djako nepangelo ita li dulu oku likalekapo omolwa eliko olo lawa pedu mounyuni, okwa tumbula kondada lunde kutya omaxwixwi oku tunga omaumbo, oimaliwa ei ya kana moshikefa sheependjela dovanailonga vepangelo, oku pata kwoSME Bank, oshoyo ehokololo loAvid oyo imwe yoku li tapula.
Okwati ina hala okutwa eemhata nomuperesidende kutya kamu na okulunga noku litapula kwa mena omidi moNamibia, ashike na tango ina hala kutya oku shii shihapu kombinga yokulunga noku litapula, ashike okwa itavela kutya okulunga noku litapula oku li pombada shi dulife eshi hatu diladila. Okwa ti opo ku kandulwepo omukundu ou wokulunga noku litapula, otashi ka kala ashike shipu, ngeenge keshe elenga lopapolitika ta li eta ponanhenu omhambo alo omaliko ngaashi naana sha ningwa komutwe woshilongo mo2015. Uaandja okwa ti ovaleli nave shi ninge, nava ulike kutya oyuuyemo yavo ohaidi peni.
Shama omaliko a nyanunwa nena oku na oku landula ovanammbelewa ovakulunhu mepangelo oshoyo moikondo yopaumwene, ta ka ende taka nuwa fiyo okomunailonga wopedu. Ta ti eshi osho ashike tashi vatele opo ku dudwemo omidi dokulunga noku litapula.