Ovahongifikola omuwoi ova tewa moilonga okudja muJanuali 2022 fiyo oJanuali 2023.
Ovanongeki ava va kwatela mo omukulunhufikola umwe oo a dja moilonga neudo, vati ova tewa shaashi va dopa okulandula omilandua odo da tulwa po kouministeli wehongo.
Oshitukulwa shaKavango kokoushilo noshaZambezi omo unene mwa tewatewa ovahongi aveshe kumwe vahamano –hano vatatu keshe moshitukulwa. Ava ova kwatela vavali vokoKavango East ovo vati va ya mekwatafano lomilele nounona vofikola. Vakwao vane ova tewa mo shaashi va ninga omafiku ihava i koilonga pehe na etomhelo.
Moshitukulwa shaTjozondjupa mo omwa tewatewa ovahongifikola vavali shaashi navo va kala nokufaula koilonga. Aveshe vahetatu ova kufilwe moilonga odula ya dja ko. Ava ova wedwa komukulunhufikola kofikola imwe moshitukulwa shaShana oo vati a tewa moilonga neudo konima eshi vati kwa dimbulukiwa kutya okwa longifa eembapila dandohotola doikengelela konima eshi a ninga efimbo lile a faula koilonga.
Oshikoya eshi omukulunhufikola ou vati okwe shi longa manga a li ta hongo kofikola imwe moshitukulwa shaHangwena.
Omukulunhuwiliki wehongo Sanet Steenkamp okwa koleka oinima ei pefimbo a ninga eenghundafana naKundana.
Steenkamp okwa hokolola ta ti ngeenge omuhongifikola ile omukulunhufikola a lopotwa kutya oku na eshi a ninga oha shangelwa ombapila hai di kombelewa yaye opo a popye ngeenge eshi tashi tongwa a ninga oshoshili tuu ile pamwe ota lundilwa.
“Okudja opo omuhongifikola ile omukulunhufikola oha ningilwa omakonakono noshoyo okukala ta holoka a ka pulakene kombinga yoshikumungu shaye kovanambelewa ovo tava ungaunga noshikumungu osho,” ta ti.
Okwa yelifa ta ti konima ngeenge omakonakono okwa pu okuningwa ovanambelewa ava tava ungaunga nomakonakono oshikumungu osho ohava shangela ombapila kombelewa yaye kombinga ya shi sha monika po. “Okudja opo ohandi tumine ombapila oyo kombelewa yomuprimaminista opo a dule okukala a ninga omatokolo ngeenge omuhongifikola ile omukulunhufikola ota tewa moilonga ile ota kala mo,” ta hokolola.
Okwa hokolola ota ti oha shi kwata efimbo lile opo omunhu a kale a tewa moilonga yepangelo ngeenge e na eshi a nyona shaashi tete oha kuningwa omakonakono fiyo ouyelele tau twalwa kombelewa yomuprimaminista.
Onghee ombelewa yomuprimaminista oyo hai ungaunga novailonga aveshe vepengelo.
“Ombelewa yomuprimaminista oyo ina eenghono doku teya mo omuhongifikola ile omukulunhufikola moilonga, ndele ame ndina eenghono doku ninga omatokolo kutya omunhu na tewe mo moilonga,” ta ti.
Okwa weda po ta ti omunhu ngeenge a nyona sha iha fikile ashike ta tewa moilonga ashike oha pa ningwa omakonakono tete.
Steenkamp okwa kumaida ovahongifikola opo va kale alushe tava lesha embo olo lina eemhango domilandu odo da tulwa po kombelewa yomuprimaminista opo va kale vena eudeko la wana nokukala ve shishi kutya oinima iwe iha i ningwa.
“Ovahongifikola nava kale tava topolafana ouyelele kombinga yemhango nomilandu odo da tulwa po kombelewa yomuprimaminista,” ta ti. Okwa weda po ta ti iha shi kala shiwa ngeenge omunhu a kanifa oilonga onghee okwa ti ovahongifikola nava kale tave liufa komilandu da tulwa po opo vaha ninge oihakanwa yokukanifa etemo lavo.
“Omuhongifikola keshe ou ite li ufa komilandu na lopotwe opo a kale a ningilwa omakonakono,” ta ti.