Simeon Martin
OKONGO – Ovanafikola oHelao Nafidi Combined School moshikandjohoololo shaKongo otava lumbu monghalo i etifa onghenda, oyo nokuli ya fininika opo ofikola iva dikile po omuhandjo woitwambe.
Ofikola ei oya totelwe po konima yomido 20 da ka pita, noi li omukakena weekilometa 20 moumbuwanhu-uninginino wodoolopa Okongo.
Omukulunhufikola Elias Hamukwaya okwa hokolola kutya ove na omashongo mahapu oo itaa dulu okukandulwapo poshikando. Ashike eshongo linene lanyaa keonga, ondjila yili nawa oyo ya kwatakanifa ofikola kOkongo.
Oshitauwa osho shili po oshi na efululu kamana, omatuwa otaa teka, yoo oi na omalambo nai.
“Ovalongifikola oku ngeenge tave ya ko unene, ovanyasha ohava kala po ashike eemwedi dishona ile pamwe ngee umwe a kala po kelao nee oule wodula imwe, yee ota kendabala a shune shaashi okuwete kutya onghalo kai li nawa. Ndele onghalo yihe li nawa ka i li mofikola ndee omolwondjila unene.
Omulongi ngee okwa lande otuwa ishona ohe i fiye kOkongo,” Hamukwaya ta ti.
Okwa ulika yoo nokutofa mo eshongo loikwafifohongo inayi wana. Ta popi kutya onghee va pelwe ofikola mo2002 fiyo opapa inava pa wedwa nande oshipundi ile oshitaafula imwe. Oyo va pelwe petameko paife oya tekauka, wo vali omuvalu wounona owa hapupala. Eshi osha etifa onghalo i naipale, unene tuu oukwatya wofikola sha nwefwa mo okudja nghee ofikola ya patulukile oya tamekwa ashike nomatungo eengulu e li po avali.
“Nongeenge owa i mo meengulu omo oto hange mo ashike oipundi yoiplastika, omo twa ka pula keshe omudali a andele okaana kaye oshipundi shako. Oudjuu wakula tu kwete apa,” Hamukwaya ta fatulula.
Hamukwaya okwa weda po yoo ta ti omhumbwe yomambo nayo eshongo le va kuma, unene eshi pwe ya elunduluko momufindalandu welongo.
Ta ti eedula nhatu da ka pita ofikola inai pewa oshimaliwa shoku landa omambo, naashi oshi li omukundu wakula melongo lokaana.
Ofikola oya pumbwa oikwafifohongo ngaashi ongulumambo nongulu yopaunongononi youdindoli.
Ovanafikola vopofikola Helao Nafidi ova holola kutya ova fininikwa konghalo opo va dje moitwambwe ya tungwa mofikola voo va kale popepi nofikola.
Nonande efilonghenda loku dja moluumbo lofiko ove li hafela, ovanafikola ove li va taalelwa komashongo ngaashi okulipunguluka nomayoka neendje oo hae uya meenduda omo hava nangala.
Ove ba oumbada wakeshefiku unene tuu eshi ve li hava nangala pedu osheshi kave na eembete.
Ohava di yoo noikulya komaumbo shaaashi oitwambe yavo ka i li pamufika womuhandjo nouministeli welongo.
Omulongifikola ye oye omutonateli womuhandjo Elise Tobias, ota ti ounona kave li meameno molwa omayoka, voo ohava lokwa pefimbo lodula oyo hai nyonauna yoo noikulya yavo.
“Efimbo limwe oikulya efimbo limwe ohai pu po nee ndee kave na eshi tava li, onghee ohava shune komaumbo va ka tale oikulya komaimbo.
Otwa hala tu ningilwe omuhandjo vakwetu, nande owoipeleki ngaho, shimha ashike yashakena. Ile tu tululwe po eetenda dinya da kula doo oda pama.
Otwa pumbwa yoo eembete nomatalashe,” Tobias ta indile.
Ovanafikola ove li yoo meshongo lomaweelelo noinima yavo tai vakwa po keengangala tadi di peendingosho odo di li popepi nofikola.
Ovalongifkola ova koleka kutya peemhito dimwe ohava hange moinima yavo mwe li teelwa keengangala, unene pefimbo ofikola ya fuda.
Ofikola yaHelao Nafidi oyo i na okudja pondodo yotete fiyo onhimuwoyi, nope na ovalongwa ve li 518, oshoyo ovalongi ve li 17.
Simeon Martin oku li omunambelewa womauyelele mouministeli womakwatafano moshitukulwa shaHangwena.