Ovatalelipo va kunghililwa veli ufe komilandu

Ovatalelipo va kunghililwa veli ufe komilandu

Auleria Wakudumo 

Ouministeli womidingonoko, eefuka nomapashiono owa kunghilila ovatalelipo opo veli ufe komalombwelo nomilandu odo da tulwa po ngeenge tava talele po eenhele doinamwenyo dili moNamibia. 

Omupopiliko wouministeli Romeo Muyunda okwa holola ta ti ouministeli owa didilika ovatalelipo vahapu itava landula omilandu odo da tulwapo moikunino yoinamwenyo moshilongo National Parks. 

Muyunda okwa ti ouministeli owa hala okuyeleka omalombwelo nomilandu dimwe odo ovatalelipo ihava landula ile pamwe vehe uditeko nawa kutya otadi ti shike. 

“Elongifo loufano vopombada ovo hava ifanwa ‘drones’ inava pitikwa meenhele doikunino yoinamwenyo. Ovatalelipo otava dulu okulongifa oufano ava ngeenge va pitikwa. Oufano ohava shangifwa poshivelo opo u dule okuvalongifa monhele omo,” Muyunda ta ti. 

Muyunda okwa ti ova didilika ovatalelipo vahapu tava kendabala okulongifa oufano vopombada unene moikunino yoinamwenyo. 

“Otwa didilika yo ovatalelipo tava longifa eendjila nokupita apa inapa ufwa. Natango ohatu kunghilile ovatalelipo opo va longife eendjila noivelo oyo ya tulwa po kouministeli,” Muyunda ta ti. 

Ouminsteli otau indile ovakwashiwana novatalelipo opo veli kaleke kokule nokuekelashi nokunyateka oikunino yoinamwenyo. 

Nonande ouministeli wa pitika okulongifa eenailona okuumbatela oinima ishona ngaashi omboloto ile oushike pengeyo vashona okudja kofitola, owa indika okuekelashi nokunyateka eenhele doinamwenyo neenailona odo. 

Muyunda okwa weda po ta ti otava yelifa eumbato lombelela okudja nokuya moshikunino shoinamwenyo mEtosha National Park sheli kolelela kokatendo kokukeelela omikifi doinamwenyo, okatendo 13 ko1956. 

“Koshi yokatendo aka, inashi pitikwa okudja mo mombelela italala komuvelo woAnderson, Galtone noVon Lindquist. Ombelela to hangwa nayo otai ka kufwa ko kovanambelewa poshivelo,” Muyunda ta ti. 

Muyunda okwa yelifa ta ti okuya nombelela nonhele yoinamwenyo okwa pitikwa. Okupita nombelela italala okwa pitikwa yo komuvelo waking Nehale. 

Onghene ohatu indile ovatalelipo aveshe novaNamibia opo veli ufe keemhango nomalombwelo a tulwa po tu kaleke eenhele da yela nodina elandulafano. 

“Ouministeli otau kunghilile yo ovanailonga ava hava kwatele komesho ovatalelipo opo vaha kwafele ovo tava teya eemhango. Nava longe okukaleka po omalandulafano a tulwa po,” Muyunda ta ti. 

Muyunda okwa ti kutya ovakwateli komesho vovatalelipo ovo itavekeli ufa keemhango, otava ka kanifa oilonga yavo. 

-wakudumoauleria@gmail.com