I Wezi Tjaronda OTJOMUISE O Ministeri yOndekisaneno Pamwe nOndunino yOvanatje ya yandja ondunge kozonganda azehe zo vanatje ozosewa notuveze tuo ndjeverero vazo oku ritjangisa kuyo poo mazepatua. Ondiero indji ya etua iyo masurumukiro wo zonganda inda tjitjiri otjina tji ma tjirivete mOveta yOvanatje yo 1960. Oveta indji itja kapena omwatje ma sekirisiwa monganda indji ndoovazu ka i na ku nanwa iye hika rovandu mbeheri kehi ya hambombari nu ye ritjangisa. O Cabineta nganda yayandja otjiungura tjo ku nana Oveta yOvanatje ko Ministeri yOndekisaneno Pamwe okuza ko Ministeri yOuveruke nOndunino yOtjiwana, o Ministeri indji ina o u semba wo kutjanga no ku nana ozonganda inda. Nandarire kutja ozonganda ozengi ze ri tjangisa otjozonganda ndeha zikamene okuungura otjimariva kehi yo Ministeri yOuveruke okuwonga otjimariva no kuungura ovyungura vyazo, kazena o u samba wo kuungura otjozonganda zovanatje ozosewa. Ohoromende nandarire kutja ya raisa povikando ovingi peke peke kutja ka i yandja omasa kovanatje oku kurisirwa mo zonganda inda, mena ro ma u zeu omengi mo ndunino yo tjiwana no mbwiko, ozonganda inda ohepero oku sekirisa ovanatje no kuvepa orusuvero, okuvetumba no ku vetjevera. Omutjangerepo wo Ministeri yOndekisaneno, Sirkka Ausiku, watjere ozonganda o 21 uriri onde ritjangisa ko Ministeri nandarire kutja mowatjiri ndena ovanatje mberi kombanda ya hamboumwe ozengi. Muzo muna o 13 mOrukondua rwa Maheke, imwe mOshikoto, Otjozondjupa na Caprivi nambari mErongo na Hardapa. “O Ministeri ma i tjiwa ozonganda ozengi nde hiye ritjangisa nde nanwa iyo vandu kourike wao, omahika notutu poo oo karive,” eye watjere. Pendje nokutja opendje no veta ozonganda nde hiye ritjangisa oku sekirisa ovanatje tjipatu poo okwiihamwa omwatje ovatumbe vovanatje imba maveso oku toora o u ziririra imbwi.. Munao o Ministeri indji o tjiina orukosi mehi arihe okutjangisa ozonganda inda. Okuza mu Kambundu na Ngarano ovaungure vo Ministeri motukondua mave karyangere ozonganda inda no ku zevatera no me ritjangisiro nu kombunda yo mieze hamboumwe o Ministeri maipata ozonganda nde hiye ritjangisa. Ehi ri muna o uzeu wo zosewa no vanatje ovatukare mena romutjise wEhinga.Otja komatjangwa ohunga novanatje imba mo Namibia mo 2001 ehi rari nozosewa o 156,000 zo kehi yozombura o 18. Otjivarero ihi tjiundjirua okuvaza ozosewa o 250,000 mo 2021. Ozoperesende o 26 zovanatje kehi yozombura o 15 kazena ovanene.