New Era Newspaper

New Era Epaper
Icon Collap
...
Home / Baituti bakutiswa bakeñisa milili

Baituti bakutiswa bakeñisa milili

2021-02-01  Aron Mushaukwa

Baituti bakutiswa bakeñisa milili

Aron Mushaukwa 
       & Marythar Kambinda

KATIMA MULILO – Baituti babañwi kuzwelela kwasikolo sesi tuna sa Caprivi (CSSS) mwasikiliti sa Zambezi, nebakutisizwe kwamandu Labulalu bakeñisa mubonahalelo “omaswe” wa milili yabona. Baituti bane basina mapo yasikolo fa litai zabona ni bona nebalelekilwe. 
Baituti nebabonwi ba ambalakani mwa makululu a Katima Mulilo nikwanda sikolo. Nebakandekile kamo neba kutiselizwe kwamandu. “Niilo zwa kwahae mi hanito fita, nitilo lemuswa kuli hanikoni kukena sikolo bakeñisa mubonahalelo wamilili yaka. Neni bulelezwi kukuta nikuyo kuta milili,” nukubulezi muituti yana salati kuzizwa. 

“Hakuna monika ezeza kono kulibelela bondate, babakataha musihali kuto ninga ili kuli nito balemusa libaka hani lelekilwe kwasikolo. 
Nebasina butata ni mubonahalelo wa milili yaluna mwalilimo zefelile, mi hakuna zene babulezi lizazi lapili halukwalula.” Muituti yomuñwi yana tamezi milili kwamulaho ili milili yahae tota, naize hatofita kwasikolo nabulelezwi kukuta kwandu nikuyo ota milili yahae. 

“Kana kikuli milili yaka haiyo hande? Kusaba ni tai kilibaka leliñwi; nelukwaluzi mabaani (Labubeli); lukafumana kai masheleñi akuleka tai, luna babañwi lu lindiala. Nipila ni bondate babasali, bane basiisizwe musebezi ñohola,” nekubulezi muituti yomuñwi, yana ekelize kuli nasebelisize masheleñi ana sweli kuleka lisebeliso za kwasikolo. 

“Maabani (Labubeli), neni lelekilwe ni kubulelelwa kuli niyoleka mbandulu yamapampili, nikuto lifa N$26 yaliñolisa. Kimasheleñi abato likana N$100, ili ane niswanela kusebelisa kuleka tai. 

Bakona kubulela cwañi kuli ‘zamaya kwandu ya bomaho’, haiba nitezi tuto kwanu. Hanisika fiwa kale buka yakuñolela nisali kutaha fasikolo fa, kituto ifi yamahala ye?” nabilaezi. Muituti yomuñwi yanana ni mubonahalelo oswana wamilili nabulezi manzwi aswana. 
“Ticele ubulezi manzwi aswana kuna kuamana ni milili yaka, seni mubuza kuli hanikoni kuyo ota kamuso, kono sali ‘kuta kwandu’, kono milili yaka ibonahala hande; nebaswanela kululumelela kukena ni kulufa mamela. 

Ki Sope mi bashemi habana masheleñi. Kuna ni baituti babañata mwatolopo babalelekilwe. Muhupulisise ticele uni bulelela kuli natola kona hani halaleha; ukona kubulela cwañi manzwi acwalo?” nekubulezi muituti yana bonahala kuswaba. 

Mushemi yomuñwi yana salati kuzibwa nabulelezi New Era kuli mwanahae nakutisizwe bakeñisa kuli nasina mapo yasikolo fa tai. “Unifonezi hayofita kwandu kunilemusa sesi ezahezi. Nikaifumana kai haiba ifelile?” nekubulezi mushemi yana bonahala kunyema. 
Kubata kulika kufumana bupaki kwasikolo nekupalisizwe, kiticele wa musali, yana sikatabiswa kibabihi bamakande bane banga maswaniso kwanda sikolo. 

Ticele nanyazize babihi bamakande kaku hatikela milao yasikolo. “Hamukoni kutaha mwandu yamutu, nikuto mubulelela moliezezwa lika. Kuna ni milao yeswanelwa kulatelelwa – baituti bao babalelekilwe baziba mabaka haba lelekilwe,” nekubulezi ticele yana bonahala kufilikana. 
Hana kupilwe kualabela falitaba zeo, yomuhulu wa sikolo Richard Musilizo nabonisize kuziba zene ezahezi naliziba, mi nakupile babihi bamakande kuya kwasikolo kuyo kenisezwa. Hana zibisizwe kuli babihi nebailo hanelwa kukena naize: “Kuna ni zemufosize hamuhanezwi kukena.”

Kiha fitisa hape memo yahae yakukutela kwasikolo. Kono kasamulaho akukutela kwasikolo yomuhulu wa sikolo nasikayo fumanwa, mi foni yahae nesika alabiwa.


2021-02-01  Aron Mushaukwa

Share on social media