Sicaba sa Kasika mwasilalanda satuto sa Ngoma mwasikiliti sa Zambezi sihanile muzamaisi wasikolo yana ketilwe kuetelela sikolo sefumaneha mwasilao. Baakaleza kuli keto neli “yemaswe ni yefosahezi”. 

Mwamañolo abalwa ane abonwi ki New Era, ane aya kumuzamaisi watuto mwasikiliti, muzamaisi wasikiliti ni mubusisi wasikiliti, sicaba siakaleza kuli mutayi watuto mwasikiliti nokenyize muipapati yana bile wabulalu mwalitatubo zakuzamaisa sikolo sa Kasika. Litatubo neli ezahezi mwakweli ya Ñulule 2018. Winnie Mwazi ubihiwa kuli nafilwe situlo kwanda Martin Maiba yana etelezi swalelele.

Mwaliñolo leliñwi sicaba siakaleza kuli linepo zalitatubo neli lyanganisizwe kimutayi watuto kakuli bana ni bupaki kuli Maiba, yana ezize hande mwatatubo mi naketilwe kibatatubi, mi nasweli situlo swalelele kanako yefitelela lilimo zepeli, nabeezwi kwatuko kuli Mwazi afiwe musebezi kabaka lamulao otalima zakulikanelela. “Halulumelelani niketo kakuli kasamulaho alilimo zemashumi amalalu zatukuluho, muyahi wanaha Namibia yana tisize zwelopili nikucinca sikolo saluna, ukungulelwa kwatuko kamabaka akulikanelela, mwasilalanda mokufumaneha hahulu baana,” nekubulezi sicaba.

“Mutayi watuto mwasikiliti haukoni kuotolola butata bone uezize mwasilalanda satuto sa Ngoma kakukenya baana babañata hala sikolo saluna. Haluna kuamuhela keto yalibaka lakulikanelela fasikolo saluna,” nebabulezi. Muzamaisi swalelele waliluko la tuto mwasikiliti Josty Kawana nalatuzi likakalezo zakuli nebacincize linepo zalitatubo. “Hala lipilaelo zabona kikuli nelu lyanganisize lika. Nelusika eza cwalo. Hakuna zene lucincize. Nelusika cinca linepo, linepo neli ile mone lulifezwi. Nihupula kuli babihile taba yeo kwaofesi yayabona zalipilaelo zasicaba, mi nelumufile mapampili kaufela asupeza mone lizamaezi lika,” nekubulezi Kawana.

Muzamaisi swalelele nanyazize limembala zeñwi zene zamaisa litatubo ni limembala zakatengo kasikolo kakufa sicaba bupaki bwa buhata, kakubasepisa kuli muipapati wamuuna yabulezwi nafumani musebezi. “Kasamulaho alitatubo, katengo kasikolo nilimembala zeñwi zene zamaisa litatubo neba bihezi sicaba litaba kuli ‘lufelize, mi mutu yataha kimukete’, ili taba yeni beya mwakazuma kakasina mwalo kakuli hakiluna baba feleleza. Luna lutateka feela musebezi,” nekutolokile Kawana. Napatuluzi hape kuli kasamulaho muzamaisi wasikolo naketilwe mwakweli ya Yenda ñohola naetelezi sikwata kuyozibahaza mueteleli kwasikolo.

Kono lika zayo mbalanda kakuli nebailo fumana sicaba sibalibelezi, ili bane bailo hana muzamaisi wasikolo nikusabisa kumueza maswe haiba inge alumela kuina fasikolo. Nabulezi hape kuli kasamulaho akupalelwa kufita fatumelelano ni sicaba, yomuhulu wasikolo nasiilwe kwaofesi yasilalanda satuto, ili kwasaliteñi ni kanako ye. Kawana nabulezi kuli taba nebihilwe kwaofesi ya muzamaisi watuto, ili yana baelelize kuli batolokele sicaba zene ezahezi. Kono kutisa kachenu hakusika fumaneha kale tatululo. Nabulezi hape kuli taba yeo itisize butata kwasikolo kakuli hakuna muzamaisi mi nakupile sicaba kukutisana lipilu ni kuamuhela yomuhulu wasikolo yana ketilwe.

“Taba ye hakuna koikaluisa. Banana base banyandile kufitelela likweli zesupile. Luswanela kuina fafasi nikuhupula buiketo bwa maticele ni baituti babafumaneha teñi, nikulumelela yomuhulu wasikolo yana ketilwe kuli ayokala kusebeza,” nekukupile Kawana. Maiba nahanile kualabela falitaba zeo hana kupilwe. Kono nabulezi isi kakulata kuli katengo kasikolo nekamulemusize kuli kiyena yene batokwa. “Hanilati kukena mwataba yeo. Nise nisiile sikolo seo, mi hanisaliyo kwateñi,” nabulezi kabukuswani. Mwazi nasikafumaneha kuli afitise maikuto ahae.