Aron Mushaukwa
Katima Mulilo – Mubusisi wa Sikiliti sa Zambezi Lawrence Sampofu ukupile bayahi ba Zambezi bane bakutile hande mwanaha Namibia Labutanu viki yefelile, kuzwa kwa Dukwi kone basabezi kuli ba ambuke kwalitaba zakubata kupuma sikiliti kwanaha kaufela, nikuli baise maikuto abona mwakuikopanya nisicaba nikutusa kuhulisa naha. “Likepe leo likwalilwe, kikafo luli bayahi banaha Namibia kaufela bakutele kwahae. Halulati ku utwa hape kuli se muitengile mwalitaba zakubata kupuma sikiliti. Mubana ba Namibia na mikupa musike mwaba nimaikuto akubata kupuma sikiliti.
Halulati zene ezahezi mwahala 1998 ni 2002, lubata kozo ni buiketo,” nekubulezi Sampofu hana amuhezi bamashumi amabeli bane bakutile kuzwa kwa Dukwi. Sampofu nabulezi hape kuli bao babakutezi kwahae bakafiwa masenke ni likota kuli baikahele maino. “Haiba hamuna mubu, muye kwa manduna baminzi kapa mubuze bashemi bamina kuli bamife mubu, musike mwasinya nako, muikopanye nibabañwi,” nabulezi. Yomuñwi wabane bakutezi kwahae Aldrin Sinombo, ili yana filwe pampili ya buizibahazo Labutanu, nasakoni kupata tabo yahae yakukutela kwahae kasamulaho wakuba siyo lilimo zemashumi amabeli.
“Nibata kuitumela kwa muuso wa Nambia kakunifa pampili yabuizibahazo hanifita feela, hanisali mubalehi, nimuyahi wanaha Namibia. Nibata kususueza bao babasali mwa Botswana kuli bakutele kwahae, kwahae kiko kunde,” nabulezi.
Hala bamashumi amabeli bane bakutezi kwahae, ba 13 kibanana bane bapepezwi mwanaha Botswana kasamulaho bashemi babona hababaleha mwahala 1998 ni 2002. Mwanana una nililimo zepeli mi yomuhulu una nililimo zemashumi amabeli. Bane baswanela kukutela kwahae neli ba 22, kono bababeli nebacincize muhupulo kanako yakufunduka. Naha Botswana ingile muhato wakutaleleza kalulo yasilimo sa 2015, bayahi banaha Namibia bane bali mwa Dukwi haba amuhwa mayemo akuba babalehi.
Taelo yeo ya Liluko la Silelezo ni Buiketo ne itile mueteleli wa naha Botswana, Mokgweetsi Masisi, hane apotezi Windhoek mwakweli ya Lungu, mi naize babalehi bane bapila mwa Dukwi, nese bangiwa kuli bainzi isi kamulao mwanaha Botswana.
Babañwi kwa babalehi bahana kukutela kwahae kwanda muuso wa Namibia haukabalumelela kuli bakute ili limembala za kopano ya UDP ni muetapili wayona yali mwa Denmark Mishake Muyongo niyo neli Mulena wa Mafwe Boniface Mamili.