[t4b-ticker]

Tjitendero Masuvisiwa Pe Tjo Rozombangane

Home Archived Tjitendero Masuvisiwa Pe Tjo Rozombangane

I Kae Matundu OTJOMUISE- Ngwari Omu-haamise wOvihavero mOm-bongarero yOtjiwana, Onongo MosÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚© Penaani Tjitendero, mapakwa pEtjo rOzom-bangane pendje na Tjomuise Orovyungura ndimariyende. Ngunnda aperi nao Omuhona wa Vitoto, Vipuira Kapuuo, wina nguri owo tjikutu, watjivisire mu Keetute erero kutja Orovyngura indi ondjuwo yetando otji mai-paturuka mo Komakwara mo Vitoto. Oritjatatu rotjiveke tjima tjiyende tjiyeri yetatu ku Kambundu, omuyaruke Tjitendero otjima kayata mo-muvanda wao mo Koma-kwara. Tjazumbo Oritjaine otjikutu a tjimuyandja mo-make wo horomende. Oritja-tano tjiyeri yetano ku Kam-bundu pena ondjozikiro oseinina potjikunino tjOnd-juwo yozoveta omuyaruke pu-mara nazu Orovyungura oku-yenda kEtjo rOzombangane. Onongo Tjitendero watire Oritjatatu omuhuka omunene motjipangero tjo Katorika mu-no. Wari nozombura o 63. On-diro ya Tjitendero ndja han-duzire ehi ya yayakurirwe mo-zosaneno peke peke mumuna ozondangu nozombinika zo-ruhoze. Mu mbayandjere on-dangu mwari Ombara yOva-herero, Kuaima Riruako; etambo, omeho nomatui wot-jiwana, Katuutire Kaura na-wina Onongo Kaire Mbuende nOmutengwa Ngeseuako Kat-jiuongua. Avehe imba va-kaenda ozondambo ozongoto nomuyaruke potuveze na mo vinenge peke peke. Kuwo yari ongahukiro kutja Tjindero wari ongutirwa. Epende wari ependa, ozondunge wari nazo. Ondengero wari nayo noku-hina okutara komainya wo-mundu. Ovahenendu imba va-hanikire motjina tjimwe uriri. Pari mbatjere peta mbande apeyaruka mbande. Pari mba-munine kutja Tjitendero wari Kaupasaneua nu kapena omundu ngume muyarukire mo zondambo ze otja Penaani Tjitendero. Presidenda Hifikepunye Pohamba, ngwari omundu omutenga okutjivisa ondiro ya Tjitendero kotjiveta, wemu tuuirapere nai: “Wasuverere ehi re, omurwire wohange, ondjesirasaneno no mun-yomone wondunge ya Nami-bia otjehi Rimwe rOtjiwana Tjimwe.” Mondangu ye mo ngo-ramambo indji o New Era Oritjaine, epenga re ekuri no kanepo kOmbongarero yo Tji-wana, Hidipo Hamutenya, watjangere nai: “Imba mbaun-gura punaye ape oure wozom-bura o 50 nave kara punaye mo mbepo na mo vitjitua nganduu kondjandero yo mwinyo we, kanaa vezembi nganduu kongaa ruhe o merisu-suparisiro we we ko mutima, owatjiri we nondikameno ye nandarire mondjuriro.” “Orupa rumwe rwandje rwai puna MosÃÆ’Æ‘Æ‘ÃÆ”šÃ‚© ndinondi nu nandarire kutja mbari a mbatjivisiwa kutja keri nawa, me ihamwa omutima kutja hina mbamwine oruveze okuhungira kunaye oru-seinina,” Omuhaamise wo Vivaherero vyOmbongarero yOtjiwana, Theo-Ben Gurirab, watjere. Tjitendero wa kwaterwa mOkahandja tjiyari 25 ku Tjikukutu mo 1943 no skole wahita mOnguviki motjihuro iho. Mo 1963 warambwa mOn-guviki tjeya ko Tjomuise ko mbongarero yopolotika. Mo 1963 nozombura o 20 ahene nu tjavaza mo Dar es Salaam mo Tanzania, oma-yuva ingo ndaa ritjiukwa otjo Tanganyika, azikwa otjo mukuramene po wovan-hongwa vo Swapo nu wina aire omwiisane wo ratio yongutukiro. Okuza mo 1981 otja rira okanepo korutu ro mondivitivi rwo Swapo nu wina wari okanepo korutu orukaendise rovyungura vyeyuva rwayo.