[t4b-ticker]

VANAFARAMA VATUNGA MOKAVANGO KUNA KUHUNDIRA VAGWANE NOMBUTO DOMAWOKOWOKO

Home Archived VANAFARAMA VATUNGA MOKAVANGO KUNA KUHUNDIRA VAGWANE NOMBUTO DOMAWOKOWOKO

RUNDU-Utjirwe kuna kara movanafarama wovaKavango asi muzangu kuvhura gukare musesu mvhura ezi kupitakana mvhura zina kupwa ngesi. Awo kuna kuyimona asi epangero lyahepa kuvatera vantu ava kupitira moministeli zonondima, mema nounsitwe yipo asi udigu wokugwana mbuto kuvhura nampo ukasesupe. Kugwana nondja kuna kara udigu mosirongo saNamibia,unene konomukunda doponze zonodoropa yipo asi vahepa nye kugwana nombuto dapunyu. Sinzi sovanafarama kwakunine nombuto dawo mvhura ezi nye kwato eyi vana zanguramo yina kutwaredera asi kapi nava kara nonombuto.Kupi nampo oku tuna kugazara asi yiko navakagwana mbuto vakakune mapya gawo. Yimo ana kupura ngoso kansela gwaRundu Urban munekuto Nimrod Muremi.

Age kuna kara nosinka asi vantu vetu woruhepo kapi twadiva asi kupi navakagwana nombuto nampili ngano asi mvhura zikaroke. Awo kuna kara asi kapi tavavhuru kukaranda nombuto pomavango gokurandesera,morwa aw okapi vana zangura Yuma. Elikwamo eli tuna kara nalyo lyokugavera usura worukukutu yimo hena ngatu gavera mbuto kovantu vetu. Vantu vahepa kuvatjanga makura vagwane mbuto zomawokowoko yipo vakune mosiruwo sokukuna. Anon ye vana farama ava vakara asi awo vazeruka kuna kara mongesefa owo kuvhura nye varande.Maruhepo kwalisiga yipo nye asi ava runa gumu unene ruhepo vahepa kuvavatera morwa kapi tavavhuru pwavene. Yimo ana kutanta Mureni. Mosiruwo nye sosigongi esi kavakere naso naministera gonondima John Mutorwa,nguuru gomukunda ndokotora Samuel Mbambo novakansela muyu vakara momukunda gwaKavango, omu kavalikwetjereko kuhamena rukukutu runa gumu mukunda gwaKavango, ano Mutorwa age yiyo kayzeresere asi epangero kapi talivhuru kuranda mbuto vahavareke. Age katente asi epangero kuvhura tupu kurandesa nombuto kondando zokuhorako. Ano kansela gomukunda Kahenge, munekuto Joseph Sikongo,age katente asi epangero lyahepa kuvatera mbuto kwava vana pilire kugwanamo Yuma. Ngwendi moomu tupu tuna kurugana kuusura worukukutu.

“ Ame kuna kuyimona asi epangero kupitira moministeli zepangero vahepa kugava mbuto zapunyu,kwava vana kara asi tumbutumbu. Ano ose nye tuna kara asi kurugana,twahepa kukara nousili turande mbuto mondando ezi epangero lina kufutako ukahe ano nyamoge muntu tofutu nye yihupwa. Sikongo, simpe kahundilire ava yatumbukira yombuto asi mokwedi kwaSitarara, mbuto ngano nare zina yasiki yipo asi vanandima vahepa kutameka kukuna poopo tupu zina kuroka mvhura zokuhova.

Nsene tuyirugana oyo, hawe ngano vantu ngavakazangura mbuto zina gwanenene. Sikongo simpe kahundilire hena asi mukunda ogu guna pumbwa kugwana nopomba donzi, eyi yina kumoneka asi kuvhura yika wape nsene tukara nonopomba dononzi. Ose kuna pumbwa tupu mema wayi kuna zura kapi tuna kara noudigu. Yimo ana kutanta.Epangero ntaantani tupu kaligeve asi talikamborora nombora 30 ntani nomulihu ntazimwe dokukoka mema nomukoso guna siki konomiliyuna N$16.1 momukunda gwaKavango. Mokukwama nye ntumwaraka ozo, zina hamene korukukutu, epangero kuna tulire ntere nomiliyuna N$219 yipo vavatere vanafarama runa gumu ruteni. Nomiliyuna N$169 kuna ditura dikare domema ano nomiliyuna N$50 dokuvatera vanandima vana kurandesa yimuna yawo. Epangero ngesi kuna kugazara kutura nomulihu domema nomatungo monomukunda ngwendi Caprivi, Kavango, Oshikoto,Otjozondjupa,Hardap, Karas,Omaheke natni Omusati. Elikwamo lyangesi ngalitwikira dogoro paapa ngavakagava paveta asi udigu woruteni nokanyando tuna kumona rwapu.